Sporcuların
salon antrenmanlarında veya müsabakalarda
yaptıkları 10 temel hata ve çözümleri
Taekwondo çalışma ve tecrübe ile
öğrenilen bir olgudur.Hergün dojanta saattler harcarız. Hergün yeni hareketler, yeni
teknikler ve yeni stratejilerle adeta bonbardımana tutuluruz .Tüm bunları
mükemmel derecede öğrenmek ve spor kalitemizi yükseltebilmek için her teknik ve
çalışmada yapılabilecek temel hataları bilmeli ve çalışmalarımızda bu hatalardan
azami derecede uzak durmalıyız.Hatalı bir teknik veya hareket yapıla yapıla doğru
zannedilmeye başlar. İleride de düzeltilmesi ve doğru olana dönülmesi son
derece zorlaşır.Diğer bir deyişle de eğer akranlarınızın sık sık düştüğü bu
hatalara düşmez ve çalışmalarınızdan uzak tutarsanız , gerek antrenmanlarda ve
gerekse müsabakalarınızda onlara karşı daha ileri seviye bir sporcu olarak
üstünlük sağlamış olursunuz.
Burada bahsedeciğim hatalar döğüş sporları üzerine yaptığım 20 yıla yakın
zamanlık araştırma tecrübesi içinde tek tek tespit ettiğim en önemli
hatalardır.Bu hataları 2 temel gurupta toplayabiliriz.Birincisi Dodangta yapılan temel
hatalar ve diğeri müsabaka esnasında yapılan temal hatalardır
DOJANG ÇALIŞMASINDA TEMEL HATALAR:
Dojangta çalışma esnasında tüm sporcularca yapılan
müşterek hatalar
HATA:1 Vücudun devamlı tek tarafını kullanmak.Bu
sporcuları en büyük hatalarıdır.Rakipleri ile karşılaştıkları zaman her zaman
sadece bir ayak üzerinden teknik yaparlar.Genelde hep sağ ayak ve yumruklar etkili
çalıştırılır.Sağ taraf ayak teknikleri ( düz tekmeler. dönerli tekmeler) sert ve
etkili çıkarken sol ayak teknikleri çok zayıf ve gerekli teknik seviyeden uzaktır.Bu
çalışma metodu son derece yanlıştır.Bu sporcuda sadece bir ayakla teknik
yapabileceği alışkanlığını geliştirir.Sol ayağa karşı güvensizlik, müsabakaya
çıkıldığındada tek gardla döğüşme dezavantajını getirir.Müsabakada aynı
adımla döğüşülmesinin nedeni aslında salonda hep o adım üzerine çalışmanın
bir sonucudur.Buda müsabakalarda genelin dışında ters gardla ( solak veya sol
ayağını iyi kullanabilen) döğüşen rakipler karşısında bir yıkımı
(mağlubiyeti) beraberinde getirir veya sokakta kaşılaşılan bir saldırıda sol
garddan gelen tehlikeye karşı iyi savunma yapılamaz.
ÇÖZÜM:1 Öncelikle vücudun zayıf tarafı ile
antrenman yapmak: Haftanın belli günleri sadece zayıf tarafınızla
antrenman yapın.Sol ayak ve yumruklarınız zayıf ise ,belli çalışa
periyorlarını sırf bu tarafınızla antrenmana ayırın. Salon antrenmanlarında
rakinizle çalışmasa sadece sol tarafınızın tekniklerine oturtulmuş müsabakala
yapınız.Gerçek müsabakada step değişimleri size büyük avantaşlar
gegetirir.Çünki çoğu müsabıklar.tek taraflı tekniklere odaklandığından,
ikinci bir tekniğe geçmeleri için ayak değişimleri size vuruş fırsatı ve zamanı
sağlar.Çoğu teknik sporcular ters gardla üzerlerine gelen acemi sporculara
yenilmişlerdir.
HATA:2 Aşırı güç kullanımı:
Çoğu yeni sporcular yumruk veya tekmelerini çok sert atmaya çalışırlar ancak bu
esnada vucut kontrolünü kaybederler ve sakatlanmalar için zemin
oluştururlar.Öncelikli olan bir tekmeyi sert atmak değil, tekniğine uygun olarak
atmaktır.Salonda antrenmanlarda veya müsabakalarda, acemi sporcuların daha fazla
sakatlanmalarının veya rakibi sakatlamalarının sebebi budur.Bilmedikleri bir tekniği
,çok sert atmak hem kendilerine hemde rakibe büyük zararlar verir.
ÇÖZÜM:2 Yeni bir teknik öğrenildiği zaman bu
teknik atarken vücudun denge ve konumunu sağlamayı öğrenmekle işe
başlanmalıdır.Teknik nereye ve nasıl atılır.Tekniğin sonunda vücudun dengesi
nasıl sağlanır iyi öğrenilmelidir.Teknik yeterliliği alan bir tekme gerek
atan sporcunun kendisini ve gerakse rakibi sakatlama riskinden uzak tutar..Tekme ve
yumruklarda güç çalşımı ancak hareket teknik olarak mükemmelliğe ulaşınca
çalışılmalıdır. Çalışmalarda hareket 2 bölüme ayrılmalıdır.1-Hareketin
teknik boyutu 2-Hareketin gücü ve hızı .Hareket teknik yeterliliğe ulaşmadan
sporcucan güç istenmemelidir.Bazı çalıştırıcıların ilk yaptıları hata
budur.Harekette hem teknik kapasiteyi hemde aşırı gücü bir anda isterler ve solonda
sık sakatlanmalara meydan verirler.Harekette güç istemi ancak mavi kuşak seviyesiyle
başlamalı kırmızı kuşak seviyesinden sonra özel Güç çalışmalarına
başlanmalıdır.
HATA:3 Acelecilik: Çoğu
düşük seviye sporcular. Antrenmanlarda veya salon içi müsabakalarda çok aceleci
davranırlar.Yüksek seviye sporcularının performans ve gücünü bir anda göstermek
isterler, onların kötü bir taklitcisi olurlar.Taekwondoda sürhat ve çabukluk demek
çok kısa bir sürede dokuz-on tekniği ardı ardına atmak değildir. Taekwondoda
sürhat ve çabukluk tekniği kontra atak yemeden rakibe tekme atabilmek veya rakibin
tekniğinin içinde kontra vurabilmektir.Bu aceleci tavır tekniklerin kötü
yapılmasının ve sakatlanma riskinin artmasının başlıca sebebidir.
ÇÖZÜM:3 Sporcuların antrenmanında yeni bir teknik
öğretilirken, öncelikle tekniklerin yavaş ve ağır olarak icra edilmesini
isteyiniz.Hareket tekniğe uyun hale gelince hız faktörünü geliştiriniz.Bu onların
bir hareket öğrenirken sabırlı olmalarını ve her şeyi adı adım adım
öğrenmelerini sağlar.
HATA:4 Aşırı ve çok hızlı esnetme:Bilhassa
yaşlı sporcular için büyük bir problemdir ama çok sık yapılan bir
hatadır.Taekwondoya geç başlamış ve müsabık olma yaşını geçmiş ileri yaş
sporcuların esneklik kazanmaları zordur.Bu kişilerin diğer sporcularla beraber aynı
esneklik çalışmalarına girmeleri büyük hatadır.Tendon ve kas kliflerinin kopma ve
yırtılmalarına neden olunur.Her çalışma sonuda ağrı ve sızılarla salonu
terkederlerki buda bir süre sonra taekwondoyu terketmelerine neden olur.
ÇÖZÜM:4 Bu kişiler evde veya ofislerinde ayaklarını
açma veya diğer esneklik becerilerini test etmeleri salonda ona göre bir çalışma
yapmaları gerekir.Eğitmen bu tür sporcuların esnetme eksersizlerini çok iyi
ısındıktan sonra ve diğer esnek sporculardan ayrı olarak yaptırmalıdır.Bu esnetme
asla kas ve tendonları zorlamamalı ve uzun zaman dilimine yayılmalıdır.Gerekirse ilk
planlamada bu tür çalışmalar fazla zorlanmamalı yapılmamalıdır.Çünki üst seviye
sporculara özenen bu kişiler ,onları kopya etmeye çalışmakta buda
sakatlanmalarına veya antrenmandan ters verim alınmasına neden olmaktadır.
HATA:5 Nefeslerini aşırı tutmaları veya nefes
alışlarını aşırı abartmaları:Yeni başlayan sporcular bu hatayı
sık sık yaparlar ve başları döner ve sersemlerler.Bilmeden enerji seviyelerini
azaltmış ve konsantrasyonlarını bozmuş olurlar.
ÇÖZÜM:5 Gevşemek, hareket ederken tekniğin başında
nefes almasını ve yumruğun, tekmenin veya blokların en üst seviyesinde nefes
vermesini öğrenmek gerekir.Göğüs seviyesinden değil, mide seviyesinden nefes alıp
vermesinin pratiğini sürekli çalışmak ciğerlerimizin tüm loblarının nefes alıp
vermeye katılması için özel çalışmalar yapılmalıdır.
HATA:6 Temel teknikleri öğrenmeden ileri seviye
tekniklere çalışmak: Bu önemli hatayı acemi değil çoğu üst seviye
sporcuda bile görmekteyiz.Temel hareketleri öğrenmemenin sonucu son derece zayıf
yumruklar, tekmeler ve bloklar yerine getirilir.
ÇÖZÜM:6 İleri tekniklerin tüm blokları ve temel
duruş teknikleri sporculara ısrarla öğretilmelidir.Bu temel pozisyonlar sporculara
sıkıcı gelse bilr taekwondonun temeli olan bu prensipten asla vazgeçilmemelidir.Temel
teknikler için özel zaman ve çaba harcamalıdır.Temel teknikleri zayıf olan
sporcuların bulunduğu bir salondaki çalıştırıcı hiçbir zaman olumlu puan alamaz.
HATA:7 Çalışamadan önce, çalışma
esnasında veya sonrasında çok az su içilmesi: Taekwondocular
çalışmaları esnasında çok yüksek aerobik ve anaerobik yüklenmeye maruz
kalırlar.Çoğu acemi sporcular, terleyince su kaybının yerine konulması gerektiğini
bilmezler.Bilhassa antrenman esnasındaki su alımının gereksiz ve midelerini
dolduracağından zararlı olduğunu sanırlar.
ÇÖZÜM:7 Çalışmadan önce, çalışma sırasında ve
sonrasında sporculara bol su içilmesi telkin edilmeli ve bu antrenör tarafından
zorlanmalıdır.Her yarım saatte bir su bardağı dolusu su içilmesi şarttır.
Sporculara Çalışma esnasında özellikle su içirtillmeli ve bu şekilde antrenmana
alışmaları sağlanmalıdır.
HATA:8 Gereksiz yere fazlaya kaçmak:
Çoğu sporcular bu sıkıntı içine çok düşerler.Torbaya veya eldivenlere aşırı
derecede yumruk tekme atarlar, kendilerini gereksiz yıpratırlar.Antrenmanın bir üst
sınırı vardır.Gereksiz sayıda çok tekme atmak iyi antrenman değildir.Belli
bir sayıdan sonra tekmelerin ve yumrukların çokzayıf
,çirkin çıkmaya başladığını görürsünüz.Aşırı çalışma beraberinde
krampları ve sakatlanmaları beraberinde getirir.
ÇÖZÜM:8 Çalışmada fiziksel kapasiteyi aşırı
zorlama, ruhi yorgunluk ve bitkinliği oluşturur.Yapılan çalışma son çalışma
değildir.Enerjiyi ilerki çalışmalara saklayarak ve tekniklerde aşırılığı değil
doğru yapmayı hedef edinerek çalışma şarrtır.100 tane neoryo-chagi atmak marifet
değildir.Çünki tekmeler 25 ten sonra bel seviyesinin üstüne çıkmaz.Bu nedenle 100
tane gereksiz tekme atma yerine 50 tane atmak ama doğru bir teknikle atmak en
iyisidir.Ruh sağlığı açısından da bu şarttır.
HATA:9 Sadece fovori olan teknikleri çalışmak
hastalığı: Çalışmada sporcuların önemli hatalarından biride
budur.Sporcular iyi yaptıkları teknikleri bol çalışırlarken veya antrenman
müsabakalarında kolay bve basit teknikleri çok yaparlar iken, zayıf oldukları,
geliştirmeleri gereken tekniklere pek girmezler.Antrenman müsabakaları düz tekmeler
üzerine kurulmuş basit müsabakalar olarak geçerki bu sporcunun kendi kendisini
aldatmasından başka bir şey değildir.
ÇÖZÜM:9 Çalışmalarda her tekniği sağlı sollu
ayaklarla iyi çalışmak gerekir.Sporcunun zayıf olduğu teknikler zayıf olduğu
tarafıyla( ayağı veya yumruğu) özel olarak belli seanslarda ele
alınmalıdır.Antrenman müsabakalarında her tekniği yaparak o tekniğe alternatif
tekmelerin ve kontraların ne olacağı önceden bilinmelidir.Çünki gerçek
müsabakalarda hiç ummadığınız kontralarla karşılaşabilirsiniz.Antrenmanlarda bu
teknikle üzerine çalışmaz işin kolayına kaçarsanız bu sizi müsabakalarda ciddi
hezimetlerle karşı karşıya getirir.
HATA:10 Haftada bir veya iki gün çalışmak: Çoğu
sporcular haftada bir veya iki gün çalışma ile müsabakaya hazırlanıyorlar ve
kendilerine aşırı güveniyorlar.Şampiyon olmak için böyle basit çalışma süreleri
yeterli değildir.Bir gün çalışılıp altı gün dinlenilmez.Siyah kuşak ve
büyükler seviyesinde son derece yetersiz antrenman çalışması başlamakta ,ibüyük
sporcular nedense antrenmanları daha fazla kaytarmaktadırlar.
ÇÖZÜM:10 Haftada en az 4 gün ,günde 3 saat
çalışılmalıdır.Müsabaka öncesinde bu çalışma periyotları
arttırılmalıdır.Taekwondoda ilerledikçe çalışma süre ve periyodu
artmalıdır.Tıpkı bir öğrenci ünüversite de daha fazla çalışırsa ,taekwondodada
böyle olmalı gelişme sağlandıkça çalışma sertleşmelidir.
MÜSABAKALARDA YAPILAN TEMEL HATALAR:
Müsabakalarda en üst seviye sporcuların bile düştüğü temel
hatalar.
HATA:1 Soğukkanlılığın kaybedilmesi. Müsabaka
gününde sporcular çok duygusal olurlar.Asabi ve sinirlidirler.Kolay alınırlar
ve tepkisel hareketleri olur.Tüm spor dallarında böyledir.Ancak taekwondoda bu durumun
olması anormaldir ve hata kabul edilir.Çünkü taekwondo bir "Do" sporu larak
zaten insanın kendini kontroletmesini öğreten bir yapı arzeder.Diğer spor
dallarındaki sporcular için tabi olan bu durum taekwondo veya diğer "do"
dallarında hata kabul edilir.
ÇÖZÜM:1 Müsabaka ringine çıkarken saygı ve onur
kavramlarının önemini aklınıza getiriniz.Yaptığınız sporun bu temeller üzerine
kurulu olduğunu hatırlayınız.Size teribünlerden aleyte ve kötü bri tezahurat
yapılması dünyanın sonu değildir.Tribünlere uduğunuz ve kulak kesildiğiniz anda
moraliniz ve hareketleriniz değişir.Yaptığınız işle meşkul olmanız
gerekir.Hakemlerle asla tartışmayınız.hakemlerin verebileceği yanlış kararlara dahi
itiraz etmeyiniz.Bu sizin müsabaka seyrinizi bozar.Tek puan için aşırı itirazının
,sakinliğinizin kaybolmasına ve belki bu yüzden dört beş puan daha kaybetmenize yol
açar.
HATA:2 Maçtan önce yemek yenmemesi: Buda çok anlamsın
ve sporcuların yaptıkları en büyük hatalardandır.Sporcular büyük turnuvalardan
önce yemek yemekten kaçınırlar.Midelerinde yiyecek olmasının kendilerini
zayıflatacağını düşünürler.
ÇÖZÜM:2 Maçtan iki saat öncesinde hafif yiyeceklerle
muhakkak karnınızı doyurunuz.Çünki ilerleyen saatlerde açlık bastırdığınzıda
zor durumda kalısınız.Maç aralarındada beslenme uzmanlarınca önerilen besinleri
,enerji seviyenizi yeterli düzeyde tutmak için muhakkak yeyiniz.Bu konuda sitemizdede
yeterli bilgi vardır.
HATA3: Maçtan önce parner eşliğinde çok sert esneme hareketleri
yapılması: Buda çok yanlıştır.Maçtan önce çoğu sporcu takım
arkadaşı eşliğinde maçtan hemen önce aşırı ısınma hareketi veya aşırı germe
ve esnetme hareketlerine girişirler.Bu performansı bozan olumsuz bir davranıştır.Kas
liflerine zarar verilir aşırı zzzzorlanma incinme oluşturu.
ÇÖZÜM:3 Düşük bir ayarda kendiniz esnetme
hareketleri yapın.Aşırı zorlanmadan hafif eksersizi tercih ediniz.Müsabakalar
başlamadan vücudunuzu ısıtın.Bunu müsabakalar boyunca sabir turmaya çalışın.Maç
aralarında Kaslarınızın esnekliğini kaybetmiyecek basit eksersizler yapın.Yeni ve
rakipten gördüğünüz değişik eksersizleri denemeyin.Bildiğiniz basit hareketleri
tercih edin
HATA4: Diğer müsabıklarla maç öncesi antrenman yapma:
Maçtan biriki gün öncesinde müsabaka yapmak.müsabaka günü soyunma odasında
müsabaka yaparak ısınmak
ÇÖZÜM:4 Tekniklerinizi maç esnasında
uygulayın.Isınma hareketleriniz hopayıp zıplamak gibi çok basit eksersizler
olsun.İyi çalıştı iseniz,maçta başarı gelir.Maç öncesi aşırı teknik
yüklenmesi yapmayınız.Zihen kendinizi tekniklere hazırlayınız.Sakın ola maçlardan
hemen önce arkadaşınızla müsabaka yaparak teknik çalışmayınız.
HATA5: Sakatlanmaya rağmen müsabakaya devam etmek:
Döğüş sporlarında çok istirakçiyi görmüşümdür.İncinme ve sakatlanmalara
karşı sprey desteği ve sargı uygulayarak müsabakaya devam etmek isyiyorlar.Döğüş
sporları diğer spor dallarına pek benzemez.Sporcuyu olumsuz etkileyecek bir incinmede
müsabakaya devamın anlamı yoktur.Sert ve aşırı sargılama ile maç yapmak
taekwondoda asla düşünülemez. Çünki sargı bölgede kan dolaşımını bozarak
kısmi karıncalanma oluşturur ve prpormansı çok kötü etkiler.
ÇÖZÜM:5 Sakatlandı iseniz maça deva etmeyiniz.Bu
hayatın sonu değildir.Kendi ağlığınız ve değeriniz daha önemlidir.Çünki bu
sporu yapmak için önünüzde daha uzun yıllar vardı.Bunu basit bir kayıp
olarak telakki edin,iz ve asla üzülmeyiniz.Şansızlığınıza veriniz.Sonuçta vatan
kurtarmayacaksınız bir müsabaka kaybedeceksiniz.Ama daha önemli olan sağlığınızı
riske atmayacaksınız.Bu kendinize verdiğiniz değer ve önemi gösterir.
HATA6: Hazırlıksız müsabakalara gelmek: Çoğu
sporcular taekwondoya çok istekli başlarlar.Birkaç kemer geçinceye kadar çok istekli
ve dedamlıdırlar:ama büyükler seviyesinne gelince antrenmanlar nedense aksamaya
başlar.Müsabakalara bile hazırlıksız gelen sporcular vardır.Bilhassa büyüler
seviyesinde bu sık raslanan bir hatadır.Yıldız ve genç sporcular daha antrenmanlı ve
teknik olmaktadırlar .Bunun sebebi düzenli antrenmandır.Antrenmansız sporcular kilo
kaybını mecburen müsabakanın 2-3 gün öncesinden aşırı su kaybederek
sağlamaktadırlar.Bu nedenlede müsabaka gününde yetersiz antrenmana bir de vücud
direncindeki aşırı zayıflık eklenmektedir.
ÇÖZÜM:6 Düzenli antrenman yapınız.Kilo düşmenizi
bir ay öncesinde tamamlamalı ve müsabakaya net kilo ile gelmelisiniz.Müsabakalara
katılmak için girmeyiin.Başarmayacaksanız ve buna inancınız yoksa iyi bir seyirci
olun.Bir taekwondocu figuran olsun diye müsabakaya katılmaz.Ya mükemmel olun yada hiç
müsabık olmaya heveslenmeyin.Yenmek yenilmek ayrı şey, müsabakaya laf olsun diye
baştan özgüvensiz gelmek ayrı şeydir.Yaptığınız iş ne olursa olsun,
mükemmel yaparak ve o işe saygı gösteriniz.Bir taekwondocu yener veya yenilir ancak
taekwondoya karşı saygısız olamaz. Çalışmadan müsabakalara katılmak ve turistik
gezi yaparcasına sırıtarak ringi terketmek taekwondoya hakarettir.Yapmayınız daha
iyi. Mağlubiyetinden dolayı ağlayan sporculara her zaman hayran olmuş ve takdir
etmişimdir.Çünki bunlar hakikaten iyi çalışan ve emeklerinin karşılığını
almaya çalışan gerçek manada taekwondo emekçileridir.Akıttıkları her damla yaş
taekwondoya verilen emek ve alınterinin bir ürünüdür.
HATA7: Kuralları bilmemek: Sporcuların çoğu müsabaka
kurallarını bilmedikleri gibi yeni gelişmeleride takip etmekten son derece uzaklar.Buda
müsabaka esnasında hata yapmalarına , gereksiz itirazlarına ve dolayısı ile
motivasyon kayıplarına neden olmaktadır.
ÇÖZÜM:7 Salon çalışmalarında tüm detaylar ile
kurallar sporculara anlatılmalı, bu konuda özel teorik dersler konmalıdır.Hakem
kuralları, müsabaka kuralları, müsabaka öncesi ve sonrası prosüdürler tüm
detayları işlenmelidir.Salonda iken şablon müsabakalar düzenlenmeli,pratik
olarak sporcular kendi aralarında organizasyonlar yaparak gerçek müsabakaya
hazırlanmalıdır.
HATA 9: Sporcularda çok kolay gelişen ruhsal ve moral bozukluğu:Puanca
geriye düşen sporculardaki büyük hata maalesef budur.Hemen müsbaka başında
kaybedilen bir puanın olumsuz etkisini tüm maça yaymak en büyük hatadır.
ÇÖZÜM:7 Sporcular antrenörleri tarafından özel
eğitime tabi olmalıdır.Kaybedilen bir puanın telafisinin olacağı,sportif bir
karşılaşmada avantaj veya dezavantajlar olduğu ve her olumsuzluğa karşı önceden
hazırlıklı olunması gerektiği anlatılmalıdır.
HATA 9: Sporculardaki sosyal ilişki noksanlığı:
Sporcular antisosyaller.Farklı bölgelerden gelen sporcuların birbirleri ile kontakları
ve ilişkileri son derece zayıf.Bölgeler arası bilgi alış verişi ve kardeşlik
duyguları
ÇÖZÜM:9 Bu eksikliği kafile başkanları
gidermelidir.Her müsabaka döneminde sporcularının birbirleri ile tanışmalarını,
kardeş klüp tesisini,kardeş sporcu ilişkilerini kurmaları gerekir.Günüğmüzde çok
yaygın olan haberleşme ağının nimetlerini sporcularına aktarmaları
gerekir.Müsabakalar esnasında ortak geziler, çay partileri , yemekler gibi sosyal
organizasyonlar düzenlenmelidir.
|