Taekwondoda Güçlü Tekmelerin Sırrı TAEKWONDODAKİ GÜÇLÜ TEKMELERİN SIRRI Güçlü tekmelerde çok değişik faktörler rol oynar.Fakat güçlü bir tekme atmadaki gizli , göze çarpmayan ama en önemlisi olan faktör  hareket etmeyen ayağınız ekseni etrafında nasıl döndüğünüzdür.Sırasıyla hareketsiz ayağınızı bir topaç gibi kendi ekseni etrafında çevirebilirseniz, diz eklemlerinizi kalçadan yukarı getirebilirseniz ,dengenizi sağlarsanız ve vucudunuzu bu pozisyonda döndürebilirseniz mükemmel güçlü tekmeler atarsınız Bir eksen üzerinde dönmenin sırrı Güçlü tekmenin sırrı nedir.Güçlü ayaklarmı, kalça momentimi, iyi bir dengemi?Güçlü tekmelerde bunların hepsi  rol oynar. Ancak güçlü bir tekme atmadaki gizli , göze çarpmayan ama en önemlisi olan faktör  hareket etmeyen ayağınız ekseni etrafında nasıl döndüğünüzdür.Sırasıyla hareketsiz ayağınızı bir topaç gibi kendi ekseni etrafında çevirebilirseniz, diz eklemlerinizi kalçadan yukarı getirebilirseniz(veya aynı hizaya),dengenizi sağlarsanız ve vucudunuzu bu pozisyonda döndürebilirseniz mükemmel güçlü tekmeler atarsınız Her tekmenin kendine özel bir hareket ekseni vardır.Ve bu eksenin hareketi sitilden stile farklılık gösterir.Mesela basit öne tekmeyi örnek alalım.Bazı döğüş sanatları öne tekmede eksen hareketini hiç dikkate almazlar .Aksine çoğu japon döğüş   stilerinde öne tekmede destek ayak ekseninde(biz buna kısaca eksen dönüşü diyelim) 90 derecelik bir dönüş uygulanır.Buna karşılık misal taekwondoda bazı çalıştırıcılar öne tekme (palding) de  45 derecelik eksen dönüşünü  yeterli  görürler.Bunun yanında ise" hayır ben bu eksen dönüşündeki aşırılığı sevmiyorum.Bu eksen dönüşünün fazlası  zor uygulanıyor ve bu anda  vucudun tüm yükü destek ayağa biniyor.pivot (destek ayak) ayaktaki diz incinme ve burkulmaları bu sebeble çok oluyor.Taekwondo uzun yıllar araştırmalarla bu güne geldi bu süre içinde bu eksen dönüşlerinin zararını gördük" diyenlerde vardır. Yanlız herkes bir noktada hemfikirdir:Vucudun bu eksen hareketi  tekme atarken ,kalçadan bacağa büyük bir gücün aktarılmasını sağlar. Teknik 1 (Balans)Denge 45 derece bir eksende dönüşte diğer önemli etkenlerden biridir.Eğer 45 dereceden daha fazla bir dönüşle yapılan bir eksen hareketi tekmeden sonra düzgün ve dengeli bir şekilde ilk pozisyona dönüşü zorlaştırır.Hemde geriye yana yatma eyilimi ayaklar fazla açılacağından artmış olur.Güç azalır.45 derecelik bir eksen dönüşü hareketinde ise bunlar pek problem olmaz.Bu pozisyonda hem tekme daha güçlü olur hemde tekmeden sonra iyi bir duruş pozisyonu sağlanır Güçlü ve dengeli bir tekme kalçanın bu 45 derecelik eksen hareketiyle elde edilir.Bunun dışında Tekme esnasında hareket etmiyen sabit ayağın doğru bir pivot hareketi yapabilmesinin faydalarıda vardır.Eğer tek ayak üzerinde balansınızı ve 45 derecelik dönüşünüzü mükemmel yaparsanız görüş alanınızda mükemmel olur.Rakibin kaçışlarından etkilenmez onu bir anlık bile olsa görüş alanınızdan kaçırtmazsınız.Çünki böyle bir eksen hareketinde görüş alanınız sizin veya rakibin vucudununun hiç bir parçası tarafından bloke edilemez. Eğer 45 derecelik bu eksen hareketini yapamazsanız her tekmenizde yere basan sabit ayak bileğiniz  veya diz ekleminiz eğilme hareketi yapmaya mecbur kalır.Diz çok kırılgan bir eklemdir.Çünki sadece ligamenlerle birbirine bağlanır.Tüm diğer eklem türlerinden biraz farklıdır.Yani 3 kemiğin birşelmesinden oluşan bu eklemde eklem yuvaları derin değildir.Eklemin sabitliğini diz yan ve iç bağları sağlar.Bu bağlarda son derece narin ve ince bağlardır.Eğer diziniz aşırı   ve kayma hareketi yaparsa üzücü bir durumla karşılaşırsınız. Benzer problem ,Bu dönüşü 45 dereceden fazla bir açıyla yaptığınızdada ortaya çıkabilir ve ayak bileğinize hakim olamazsınız.Ayak bileği diz ve kalça ekleminizi aynı hizada tutmanız zorlaşır.Bu durumda diz üzerine aşırı bir yüklenme meydana gelir.Sabit ayağın üzerine vucudun fazla eğimden dolayı aşırı yükü biner. Sabit ayağınızın dizi ,her zaman  o ayağınızın  parmaklarıyla aynı hizada (aynı eksende) olmalıdır.Tekmenizde kalçanızda 45 derece dönerken ,yare basan ayağın dizi ve ayak parmaklarıda onu takip etmelidir.Bu ekseni ve hizayı bir an için kaybederseniz dengeniz kesin sarsılır ve dize aşırı yükleme yaparsınız. Spor hekimliğinde, diz eklemi zararlarının en büyük nedenlerinden biri olarak döğüş sporlarındaki bu sabit (tekme atmayan ayak) ayak üzerinde pivot hareketinin tekniğe uygun yapılamayışı gösterilir. Bazı çalıştırıcılar döner tekmelerde 90 derecelik bir eksen hareketini tavsiye ederler.Bu esnada tekme atacak ayağın dizi 90 derece açıyla çekilir ve tekme içindeki tekniğe uygun olarak dönüş tamamlanınca uzatılarak rakibe vurulur.(Balyotoli şeklinde adlandırılan döner tekmeyi hatırlayınız.DOLLYO-CHAGi).Ayak rakibe vurulduğu anda diz biraz kıvrık ,yani ayak açılı durumdadır. Bazı stilistler bu döner tekmelerda pivot hareketinin 180 derece olmasını ayağın rakibe vurduğu anda ilerede düz olarak bulunmasını savunurlar. Modern çalıştırıcılar şu anda 160 derecelik bir dönüşle ve diz kıvrılarak yukarı kaldırıldıktan sonra vuruş yapacak şekilde bir çalışma metodu  içindedirler.Çünki dönme hareketinin  merkez kaç kuvvet oluşturararak güçlü bir tekme oluşturduğu kanaatindedirler. Taekwondo teknik 2 DOLLYO-CHAGi gibi döner tekmelerde yine 160 derecelik eksen hareketinde bile vucud fazla döndürülmez.Çünki fazla bir dönüşle kafanızda o çevresel dönüşe uyacağınızdan rakibi görüş alanından kaybedersiniz.160 derecelik dönüş harekettiniz esnasında rakibinizi devamlı olarak dönüş tarafındaki omuz hizanızdan(yan tarafından) hafifçe görmeniz gerekir.Eski çalıştırıcılar rakibin omuz üzerinden veya arkasından görmek için çok kendilerini zorlarlardı.Ancak bu görüş için aşırı zorlanma kişiniz eğilmesi ve dengesini bozmasına neder oluyordu.Şimdi artık rakibin göz ucuyla hafifçe görebilmesi teknik için yeterli kabul edilmektedir. İstisnai bir kural, bu tekmelerde günlük hayatta self defans yaparken, müsabakalarda veya poomseden farklı olarak 180 derecelik bir dönüş yaparak vuruş yapmak aşırı bir güç oluşturacağından tercih edilebilir.Çünki karşınızdaki bir müsabık deil bir sokak serserisidir.Yani pek dikkate ve özene gerek yoktur.Tek ve güçlü bir hareket yeterlidir. Ancak müsabakalarda rkibin sağlam duruşu ve hacimi sizin dengenizi bozacağından güç ile denge arasında tercih yapacaksınız.Güçlü bir tekme için çok sürkatli ve 180 derece dönebilirsiniz ama dengeniz bozulur.Veya 160 derecelik kontrollü bir dönüş yaparsınız.Bu belki diğerine göre güçlü olmayabilir ama dengenizi daha çok kontrol edersiniz. yopchagi türü tekmelerde döner tekmelere pivot hareketi bakımından benzerlik göstersede aynı değildir.Burada tam 180 derecelik bir dönüş gerçekleşir.Burada bu dönüşü tam net olarak yapmazsanız bacağınızı aniden bir kaççı gibi çıkaramazsınız ve vuruş yapamazsınız.Yani döner tekmelerde açınız ne olursa olsun bir vuruş sanşınız vardır.Ama bukopça türü tekmelerde dönüş açısı tam olmazsa pozisyon tamamlanamaz tekmede olmaz. Yan tekmelerde bazı çalıştırıcılar 90 derecelik bir eksen dönüşünü desteklerler.Teknik dizin çok çabuk kıvrılıp açılmasıyla gerçekleşir.Akabinde tekme çıkar.90 dereceden fazla dönüşlerde rakibin gözden kaçırılması tehlikesi başlar.Bu yan tekmeyi 180 dereceye dönüp çıkartan ve geri tekmeyi andıran bir tarzda vuran çalıştırıcılarda vardır. Çağdaş uygulayıcılar şu anda yan tekmeyi 160 derecelik bir dönüşle uygulamaya çalışıyorlar.Bu arada rakibi kaybetmeme ve kontrol üzerinde çalışıyorlar. Tekmelerde bu dönüş hareketiniz fazlalaştırılmaya çalışılmasının nedenini izah ettik.Ne kadar fazla bir dönüş açısı olura merkezkaç kuvvetinden dolayı o kadar güçlü bir tekme çıkar. Ancak fazla dönüşlerdede yan ve geriş tekmelerde güçlü bir rakip karşışında dengeniz hemen bozulur ve tekme atan ayağınızın diz eklemine fazla risk alırsınız.Buda diz incinmelerine cerrahiye varacak şekilde ağır diz sakatlanmalarına sebep olacaktır. Taekwondo teknik3 geri tekmelerde 180 derecelik bir eksen dönüşü yapılır.180 derece altındaki dönüşlerde vucudunuz sabit ayak üzerine fazla yük bindirir.Unutmayın tekmelerdeki en önemli etken bu eksen dönüş hareketleridir.Bu dönüşler olmazsa tekmelerde güç ve denge oluşmaz. Ayrıca rakibi görüş şansınızda kalmaz.Ve sabit ayağın dizindede sakatlanmalara sebep olusunuz. GÜÇLÜ AMA SAĞLIKLI VE DENGELİ BİR TEKME ATMAK  VUCUDUN SABİT AYAK ÜZERİNDEKİ BU EKSEN HAREKETİ AÇISININ İYİ AYARLANMASIYLA SAĞLANIR. Güç için kas değil ayakta  merkezkaç kuvvetlerinin oluşturulmasıdır.