Bloklar hakkında birkaç söz..

Bloklar ataklara karşı kullanılan bir silahtır.Elle ayakla ,vücut ile veya mücadele sporunun şekline göre sopa değnek vs ile yapılır. Atağı durdurmaya veya yönünü değiştirmeye dayanır.Taekwondo bir savunma sporu olduğundan bloklar taekwondoda birinci önceliğe sahiptirler.Taekwondoda ana amaç, kendinizi veya yakınınızı gelecek zararlı ataklardan korumaktır.Bloklar bunu kontra atağa veya atağa ihtiyaç bile duymaksızın bunu sağlayabilirler.

    Bloklar zaman gelir taekwondocuya çok değişik varyasyonlar yapma imkanı verir. Hareket mesafesinin kısıtlı olduğu zor pozisyonlarda, incinme veya sakatlanma gibi konumlarda veya saldırgan çok güçlü ise yapılan bloklar bir an için kişiye nefes alma ve konum değiştirme şansı doğurur.Bundan sonrada kişi silahlı veya silahsız olsun bir saldırıya karşı kontra çıkarabilme şansına kavuşur.Kontratak yapmanın ilk şartı atağı önlemektir buda ataktan kaçarak veya blok yaparak olur.Bunun ardına kontra gelir.Ataktan kaçılamayacak yukarıdaki durumlarda ise imdada bloklar yetişir.

BLOKLAR İLK ÖNCE SERT VE HAFİF BLOKLAR OLARAK SINIFLANDIRILABİLİR.
Set bloklar taekwondo veya karetenin bir çok dalında olduğu gibi sert dövüş sanatlarında kullanılır.Hafif (yumuşak) bloklar ise kung-fu, aikido veya bazı karete sitillerinde kullanılır.Her ne kadar bu şekilde sınıflama yapsak bile taekwondo sert ve yumuşak blokları birlikte kullanan bir savunma sanatıdır.

SON ÇARE:
Unutmamak lazımdır ki bloklar yapılabilecek her şey yapıldıktan sonra "son çare" yöntemidir. Sağa sola hareketlenmek, eskiv yapmak (tekmeden veya yumruktan bir an için başı geriye veya aşağıya yatırarak kaçmak) ,geriye adımlayarak kaçmak veya rakibe girmek öncelikli tercihlerdir.Blokları kullanarak savunma yapmak ellerinizin ve ayaklarınızın incinmesine ve sakatlanmasına sebebiyet verir.Ayrıca bir maç süresince blok muhafazası çok zor ve enerji isteyen bir durumdur.Sürekli vücudu gergin tutmanıza ve yorulmanıza neden olur.

YARIDA KESMEK:
Atağın yarıda kesilmesi defansın ana kaidesidir. Bu blokla kesme işlemi, atak öncesinde , atağa başlarken veya atağın ortasında yapılabilir. Rakibin atağının hedefe gelmeden önce kesilmesi ana kaidedir.Sadece rakip atağın kesilmesi değil siz atağa başlarken kontralardan korunmak içinde bloklar  yapılabilir.Burada önemli siz atak yaparken olan rakibin size karşı neler yapacağını önceden tahmin edip ona göre bloğu yapabilmektir.

ATAK KESMENİN YOLU:
Üst vücudun kullanılması: Atak kesenin en verimli yolu bloklar değil daha rakibe atak fırsatı vereden vücudunuzun üst kısmı ile yapacağınız yüklenmedir.Rakibin atağını hissettiğiniz anda ona girerek vücudunuzu onunkiyle kontak kurarak sürüklemeniz onu ataktan ziyade savunma düşüncesi içine girmesine neden olur.Veya dikkati dağılır ve yeniden atak kurma planı içine gire ki bu size zaman ve avantaj kazandırır. üst seviye sporcular bunu çok kullanır savunmalarını rakipten kaçarak veya blok yaparak değil rakipleri içine  vücutları ile girerek yaparlar.Unutmayın blok sadece kollarla ve ellerle yapılmaz.Ayaklar ve vücutla yapılan bloklarda vardır.Çünkü bloktan amaç "rakip atakları kesmek " tir.
 Alt vücudun kullanılması: Bu blok şeklide ayakla yapılır.Diz çekerek ayak rakip atağın önüne konur.Bu esnada da rakibe sarılınız.Ayak apchagi, yopchagi pozisyonunda kullanılabilir.Burada önemli olan daha takip atak yapmadan atağının önünü kesmek onu ataktan vazgeçirtmektir.
Tüm bunlar elbette son çaredir.Önemli olan ise ataktan "sıyrılmak" tır.Bunu basit olarak rakibin atağından kurtulmak olarak anlayabiliriz.Bu çok beceri ister.Rakip ataktan yanlara,geriye, vücudu yatırarak eğerek kayarak kurtulmak en önemlidir.Bu çok iyi ayak ve vücut step hareketleri çalışmakla olur.
  Ataktan sıyrılmak çok güçlü refleks hareketlerine sahip olmayı gerektirir.Düşünmeden en ufak bir işarette vücudun reflekslerini ortaya koyması lazımdır.Düşünüp uygulama burada söz konusu olmaz.Çünkü bu hareket düşünme ve planlamaya zaman tanımaz.Hayvanlar nasıl ki strateji tespit etmezler o an için ya kaçarlar yada dövüşürler.Ortası olmaz .Buda böyledir .Anında refleks olarak yapılmalıdır.

GEVŞEME
Vücudun gergin olması reaksiyon zamanını uzatır(refleksleri azaltır) ve hızı ve gücün azalmasına neden olur.Bu nedenle vücut her zaman için gevşemiş son derece rahat olarak tutulmalıdır.
Fiziksel gerginlik aynı anda ruhsal gerginliğe de sebebiyet verir. Gevşek kaslar uyum içinde çok daha rahat çalışırlar ve daha güçlü olurlar.
Tüm kas hareketleri beyin tarafından kontrol edilir.Beyin ne kadar rahatsa kas hareketleri de o kadar rahat olur vücut serbest hareket eder .harekete odaklanma ve dikkat en üst seviyeye ulaşır.Bu ndenle beynin müsabaka yaparken her türlü düşüncelerden sıyrılması gerekir.Sadece o anda yapacağınız işe odaklanmak her hareketinizi son derece kolay ve rahat yapmanızı sağlar.
Gevşek ve rahat olmanın müsabakadaki anlamı şudur."Hiç bir zaman sabit kalmamak.Sürekli hareketli olmak ve hareketler arasında akıcılığı sağlamaktır."

Bu durum şu anlarda kesintiye uğrar:

*Düşünce( Fazla düşünmek hareket kısıtlamasına sebebiyet verir)
*Duruş ( çok alçak duruş hareket serbestliğini ve akıcılığı önler)
*çok kasılmak  ve rakiple sarılarak boğuşmak. Çok kasılmak yumrukları aşırı sıkmak hareket serbestliğini ostadan kaldırır)
*teknik yapmak."teknik yaparken hangi tekniği yapacağınızı bir an için düşünürsünüz bu sizin hareket ve akışkanlığınızı durdurur"

Rahatlık (Gevşeklik) sizin hız ve gücünüzü arttıran bir faktördür.Tabi ki bu rahatlamadan kast edilen tai-Chi veya Yogodaki gevşeme değildir.
Çünkü aşırı gevşeme ve rahatlık yere sağlam basmanızı önler .Ayrıca rakip ile veya saldırganın silahlarına karşı gardınızı tutmanız gerekir gart yapmak ise belli bir kasılmayı gerektirir.Ayrıca çok gevşeklik kontraların güçlü çıkmasına engel olur.taekwondoda ilk kural yere sağlam basmak ondan sonra gücü ayaklara ve yumruklara vermektir.
BLOKLARIN FİZİĞİ:
Rakiple mesafeyi azalttığınız zaman blok yaptığınız zaman hissettiğiniz vuruş şiddetti atağın en etkisiz vuruşudur.Yani blokları yaparken rakiple aranızda olan mesafeyi azaltabilmelisiniz.Bunu yapabilirseniz bloğunuz rakibin vuruş şiddetin en en az şekilde etkilenecektir.sakatlanma veya incinme riski olmayacaktır.
Bu doğrusal sürat formülü ile açıklanabilir ve açısal  sürat ile ilişkilendirilir.
Açısal sürat basit olarak ifade edilirse sert bir cismin sabit bir nokta etrafında hızlandırılarak süratlendirilmesidir. Dairesel dönmelerdir.Misal olarak taekwondoda tolyo tekmesidir.ayağı sert cisim olarak kabul edersek ayak kalçanın döndürülmesi ile hız kazandırılarak hedefe vurur.Ayak hızını sadece kendisinden değil kalça hareketinden alır.
Açısal sürati

a = 0 / t
 

ile formüle edebiliriz. 0 burada rotasyon açısını t ise zamanı ifade eder.Burada vuruş açısı ne kadar geniş tutulursa hızın o derece artacağı önemlidir.Ne kadar güçlü bir rotasyon yaparsak tekmemizde o denli yıkıcı olur.
  Taekwondoda doğrusal hızda direkt olarak açısal hızla orantılıdır.Çünkü taekwondoda düz tekmelerdede kalça hareketi yapılarak ekstra bir güç ve hız sağlanır.
Bu nedenle doğrusal hızı şu şekilde formülize edebiliriz
                                                                       v = a x r
a burada açısal hızı ve r ise vuruş yapan ayağın vuruş noktasına uzaklığıdır.Yani ne kadar uzaktan ve kalça döndürülerek vurulursa vuruş o kadar hızlı ve sert olur.Rakiple aranızda mesafe küçüldüğü zaman vuruş etkisizleşir.

Ön kol sinirleri Sarı renkler

Tek veya çift bloklar: Taekwondo tıpkı karatede olduğu gibi genelde tekli ön kol blokları üzerine kurulu bloklar yapar.Bu bloklar dışa doğru veya içe doru yapılabilir.Bu kısımlar blok yaptığı gibi aynı anda rakibe yapılan çarpma vuruşları içinde kullanılır.Bazen de ön orta ve ön aşağı bölgede çift ön kol blokları yapılır.Bloklar düzgün yapılır ve rakip atakları karşılamada birkaç kez başarılı olursa rakip ataklarını ciddi şekilde düşünmeye başlar ve gelen atak sayısı azalır. İç aşağı avuç içi dışarı bakar, dış açık bloklarda ise avuç içi içeri doğru bakar. Bu nedenle dış bloklarda genelde Ulna ,iç bloklarda ise Radius kemiği darbeye maruz kalır.Sert darbelerde kırılmalar meydana gelir.sakatlanmalar kolun vücuttan ne kadar uzak tutulduğu ilde yakından ilgilidir..Kuvveti karşılayan ön kolun vücuda temas edinceye kadar gelen yükü sıfırlaması gerekir.Eğer darbe sert olur ve ön kol vücuda çok yağın olursa vücut ile tekme arasında sıkışan kolda incinme ve kırıklar kaçınılmaz olur.Müsabakalarda sık ön kol kırılmalarının nedeni Kol koruyucuların kurallı takılmaması ve blokların hatalı yapılmasından kaynaklanır. Şunu da unutmamak gerekir.Ön kol kemiklerinden sadece biri ile yapılan bloklarda sakatlanma riski yüksektir.Çünkü taekwondoda tekmeler o kadar hızlı ve güçlüdür ki yapılan blok gelen tekmenin gücünü karşılayamaz.Bu nedenle doğru olan her iki kemiği aynı anda bloğa katmaktır.

Ön kol damarları Kırmızı renkliler

Ön kolu bileğe bağlayan çok ince kas gurubları ve bunlara ait kirişler vardır. (extendor digitorum communis ve  extendor carpa ulnaris) .Yanlardaki resimlerde kırmız oklar ile gösterilen bölgelerdedir.Bunlar bilek bölgesine doğru küçülür ve incelirler.Ön kol ile dışarı doğru yukarı veya aşağıya blok yaptığınızda kolun çevrilmesi ile bu kaslar ve kirişleri kalınlaşır ve kol kemiklerini koruyacak sertliğe ulaşırlar.Ancak dışa yapılan bloklarda ulnanın yanındaki çok ince kas gurupları ve lifler direk darbeye maruz kaldığından incinme meydana gelir ve bu tüm kolda hissedilir.Çünkü bu ince kiriş ve kas kalınlaşarak ön kolda uzanır.Bu nedenle tüm blok yapan kolda şiddetli ağrı duyulur.Bu nedenle ön kol koruyucuların kol blok yaptığı andaki şekle köre kola takılması ve tüm ön kolu saracak şekilde olması çok uygundur.Müsabaka esnasında kolayca dönen ve koruma görevi takan koruyucuların kullanılmaması gerekir.
Ayrıca ön kolun her iki yanında lateral ve medial sinirler vardır.Blok boyunca gelecek sert darbe bu sinirlerde bloke neden olduklarından sert bir acı hissi doğar.
Taekwondo çalışması sırasında blokların önemine binaen ön kol kuvvetlendirme çalışmaları yapılması şarttır.Buradaki kuvvetli kas gurupları demek acı hissisinin daha az hissedilmesi ve kolun daha iyi korunması anlamına gelir.
Yine ön kolun her iki yayında 2 büyük arter ve bunların dalları vardır.Ulnadaki arter daha büyük olup ön kolda 4 ana dala ayrılır.Bu dallar ele doğru uzanırlar.Bu arterler bileğin yanında yüzeyde kalmazlar .Bu nedenle direk darbeden korunmuş olurlar.
Ancak darbeden dolayı ön kol kemiği dışa olan bloklarda da bilhassa Ulna kemiği kırılır ve keskin ve çentikli kenar kısmı yer değişirse bu keskin kenar damarı, sinirleri veya kas kirişlerini yırtarak koparabilir.Soldaki filim etek kemiğe gelen darbe sonunda ulnanın kırılışını görüyorsunuz.Kopan yerinden ayrılan kemiğin sinir ve damarlara zarar vereceği aşikardır.

Bu nedenle önemli olan gelen darbeleri çift kemikle aynı anda blok yaparak karşılayabilmektir.Buna çift kemik bloğu denir.
Çift kemikle karşılama daha güçlüdür tıpkı bir manivela gibi bir güç oluşturur.(kemiklerin birbirinin etrafında dönmesi ve aradaki liflerin kemiklere sarılması ile).Bunu deneyerek daha iyi kavrayabilirsiniz.
Yavaşça sol elinizi yumruk sıkarak dışa blok yapınız Avuç içiniz size dönük baş parmağınız dışa baksın.Bu şeklide hafif tekme karşılayın.Kol burada 90 derecelik dönüş yapar kemikler birbirinin üzerinde döner.

Birde ayı pozisyonda iken avuç içinin yere doğru baktığı anda  blok yapın.yani tekme bileğinizin yan yüzüne gelsin.Kol bu pozisyonda 45 derece döner .Gelen tekmeyi tek olarak ulna kemiği karşılar.Bu şekilde de tekme karşılayın.hangisi daha güçlü ve kolay olabiliyor kıyaslayın.

Şimdi resimli örnekle tek ve çift kemikle yapılan bloğa bakalım.Solda genel düşünce olarak sıkça yapılan tekli blok yapılmaktadır.Burada tek başına ulna kemiği tekmeyi karşılar.Yumruğun dış etli kısmı, blok ve ulna ucu darbeye maruz kalır.

Burada darbe çift kemiğe gelir ve gelen yük kemikler tarafından absorbe edilir.Kolun 90 derec  çevrilmesi ve kıvrılması ile bu pozisyon alınır.Kaslar bir yastık ve minder vazifesi görür ve darbeyi azaltır .

Tüm bunlar sonunda  tek kemikle yapılan (45 derece kol dönmesi ile) blokların, çift kemikli bloğa ( kolun 90 derece dönmesi) döndürülmesi anlamına gelir mi sorusunu sorabilirisiniz.Cevap hayırdır.
Her blok çeşidinin kendine göre bir değeri vardır.Her bloğun kendine göre bir amacı, avantajları ve dezavantajları vardır.
Mial olarak dış aşağı bloğu çift kemikle (yani kolu 90 derece çevirerek) yaparak karşıdan gelen sert bir paldingi karşılayacaksınız.Burada rakibin ayak bileğini tam elinizin üzerine gelecek şekilde tekmeyi karşılamalısınız.Duruşunuzu ve zamanlamanızı buna göre ayarlamalısınız.
Çift kemik blokları sokak saldırılarında risklidir. Bıçaklı bir saldırı olabilir.Bu bloklarda bıçaktan bir darbe gelirse direkt olarak damar ve sinirleri kesebilir.Bu konumda tekli blokta ise bıçak darbesi sadece kemik dokusuna zarar verir.Yani her blok türünün kullanılma yeri ve değeri ayrı ayrıdır.
Bunun yanında sopa ile veya tekme ile saldırıldığını düşünürsek çift bloklar ekstra bir kuvvet oluşturduğundan daha etkilidir.
Sokak saldırılarında bıçaklı saldırılarda tek kemikle , sert cisimlere ise çift kemikle müdahale etmek gerekir.

BLOKLA BAŞIN VEYA VÜCUDUN ÖRTÜLMESİ:
Diğer bir blok çeşidi de örtücü blok denilen blok türüdür.Burada  başı ve vücudun  rakibin atağından saklanmasına çalışılır.Ön kol vertikal istikamette başın yayına tutulur ve baş halen tekmeye karşı korunur.Veya kol direkt olarak vertikal konumda vücudun kenarında tutulur.Tekmenin kolun neresine geleceği önem taşımaz.Yani gelen tekme blokla karşılanmaz.Zamanlama önem taşımaz..tekme bloğa çarpar.Bu blok anlık bir reaksiyondur.savunmasız kaldığınızda ani reflekstir.yani blok yapmak saniyelik bir iş ise ve düşünme şansınız yoksa buna baş vurulur.Blokla beraber kombine bir yumruk çıkmak en akıllıca yoldur.

BLOKLARDAKİ DİKKAT EDİLECEK NOKTA:
Bloğunuz güçlü ve net olmalıdır.Blok yapıldığını herkes gibi rakipte hissetmelidir.İkinci aynı şekilde bir atağa cesaret vermeyecek şekilde net olmalıdır.
Blok dışarıda ve çok yumuşak olmalı gelen darbeyi vücuda temas etmeden en aza indirmelidir.Vücudun hemen yanına yapılan bloklar darbeyi direkt olarak vücuda taşırlar.
bloğun adından kontra atak gelmelidir.Veya blokla birlikte eş zamanlı olarak kontra yapılmalıdır.Tekme veya yumruk ile bu atak yapılabilir.
Blok sadece bir atağı önlemede değil yapılacak bir atakta da  kontra yememek için yapılmalıdır.
                                                --Bu konuda yazılarımız devam edecektir....