Taekwondoda kazana bir sporcu olmanın
ipuçları
Taekwondo gibi dayanıklılık sporunda
en
yüksek performans seviyenize ulaşmak ve kazanmak istiyorsanız özellikle 5
önemli görevi yerine getirmelisiniz.
1-Laktik asit eşiğinizi mümkün olduğu sürece yükseltmelisiniz.Ancak bu
şekilde şiddetli eforları minimum bir yorgunlukla sürdürebilirsiniz.
2-Kendinize psikolojik açıdan moral vermelisiniz.Moral motivasyonunuzu
yüksek tutmalısınız.Bu şekilde çalışma veya müsabakadaki değişimlere (moral
bozucu olaylara hazırlıklı olmak anlamında) daha rahat adapte olabilirsiniz.
3-Oksijen kapasitenizi yükseltiniz.(V02max) bu şekilde
eksersizlerinizi sürdürebilmek için daha yüksek enerji elde edebilirsiniz.
4-Daha verimli olmak ve teknikleri hatasız uygulayabilmelisiniz.Bu müsabaka
süresince daha az enerji harcanmasını ve strese girilmemesini sağlar
5-Dinlenmesini bilmelisiniz.Sert ve sıkı çalışmanın yanında dengeli bir
biçimde yeterli miktar dinlenmeyi ve vücudunuzun kendini yenilemesini
sağlamayı bilmelisiniz.
1-LAKTİK ASİT EŞİĞİ
Yoğun eksersiz de laktik asit yoğunluğu kanda artmaya başlar.Artık
maddenin birikimi ve atılamaması da yorgunluğu başlatır.V02maxınızı
geliştirirseniz bu laktik asit eşiğinizi yükseltmeniz anlamına gelir.Yani
çok iyi nefesleşme yapmanız gerekir.Laktik asit oranı genelde oksijen
kapasitesiyle orantılıdır.
Bununla birlikte laktik asit eşiğini soluklanmadan bağımsız olarak
yükseltmekte mümkündür.
Çalışmalarınızda 20-25 dakikalık periyotlar arasındaki dinlenme periyotları
laktik asit dayanıklılığınızın artmasını sağlayan bir metottur.Kalp
atışınızın en fazla 85-90 olduğu zamanlar laktik asit miktarı sizde
yorgunluk yapmaz.Tabi ki hepinizde kalp monitörü yok veya nabzı ölçüp
duracak haliniz olmadığına göre 30 dakikalık aralarda hafif dinlenme
periyotları ile laktik asidin atılımını bekleyebilirsiniz.Bu şekilde
vücudunuzu zamanla daha dayanıklı hale getirebilirsiniz.Zaten zamanla kalp
atışınız bir sporu olduğunuz için değişecektir.Kalp daha az atarak daha
fazla kan pompalamaya başlayacaktır.
2-KENDİNİZE PSİKOLOJİK MOTİVASYON
Psikolojik motivasyonun müsabaka performansı üzerindeki etkileri
kaçınılmazdır.
Üst seviye sporcular bunu kolay başarır.Çalışma ve müsabakalarında yabancı
düşüncelerden ve performansını düşürecek olumsuz haberlerden çabuk
sıyrılmasını bilirler.
İyi sporular kendi kritiklerini yapmaktan çekinmezler .Ancak bu kritiği çok
abartmazlar.Misal rakibin gücünü ve avantajlarının farkındadırlar.Rakibi
seyirci avantajı ile olabilir, daha teknik ve hızlı olabilir,ilk maçlarını
çok farklı kazanabilir veya kamuoyu favori gösterebilir.İyi bir sporcu
bunlara rağmen konuyu unutur ve kendi kendini olumlu pozitif konuşmalarla
motive eder.Kendisini müsabakaya hazırlama süresi oldukça kısadır.
İyi bir sporcunun antrenmanı da öyledir.Çabuk motive olurlar.Sıradan ,bayağı
bir günde yapılan bir antrenmanı bile eğlenceye ve verimliliğe çeviriler.Hem
kendilerini ve hem de etrafındaki sporcuları daha iyi çalışmaya teşvik
ederler.
Zihinsel motivasyon şudur.Herhangi bir pratik yapmadan öne sadece planlı ve
yoğun olarak yoğun olarak yapılacak tekniklerin hayalinde canlandırılması ve
sporcunun müsabaka ve antrenman ile ilgili tüm yabancı düşünceleri aklından
atmasıdır.
Bu antrenman öncesi e müsabaka öncesi olur.
Bu motivasyon sözlü telkinle başlar müsabaka veya antrenman seyrinin nasıl
olacağı şeklinde sözlü telkinlere başlar.Misal "daha sert teke
atmalıyım", "daha seri olmalıyım" ,"rakibim daha kısa yukarı seviye
teknikleri kullanmalıyım" gibi telkinleri sporcu sözlü olarak tekrarlar.Bu
sık tekrarlar psikolojik motivasyona ilk adımdır.Bu adım aynı anda kişinin
yaşamındaki başka sıkıntıları o an için atmasını sağlar.
İyi sporcular kötü performans sergiledikleri bir maçtan sonra moral
yıkıntısını hemen terk ederler ve o anı orada unuturlar.Ancak hemen
kendilerinde yapmak zorunda oldukları psikolojik veya fiziksel değişimleri
yaparlar.Bir dahaki müsabakaya o eksikliklerini tamamlamış olarak
çıkarlar.
İyi bir sporcu ruhunda daha güçlü ve hızlı olduğunun imajını çok iyi
çizer.Kendilerini daha hızlı ve seri davranmaya odaklandırır.Bunu ruhuna ve
şuur altına işler.Müsabaka öncesi müsabakayı bir film şeridi gibi
canlandırır ve gerçek müsabakada bunları tekrar eder.
Müsabakada ne zaman sakinleşeceği ne zaman parlayacağını çok iyi
bilir.Kasları çok gevşek ve rahat olmasına rağmen anında çok güçlü darbe
vurmaya hazırlıklıdır.Bu özellik ruhi motivasyon ile gerçekleşen bir
rahatlık ve konsantrasyonun sonucudur.
3-MAKSİMUM AEROBİK KAPASİTE:
Maksimum aerobik kapasite , en üst seviyede oksijen kullanma
yeteneğidir.Bir nefeste çok miktarda oksijeni kana verebilmektir.Bu
seviye ağızdan alınan havadaki oksijen miktarından nefes verirken çıkan
havadaki oksijen miktarının çıkarılması ile bulunur.Buna VO2 formülü ile
gösterilir.
Oksijen kapasitesinin arttırılması bu saydığımız 5 faktörden belki de en
kolay yapılanıdır. Çalışa periyotlarının uzatılası, zamanla bu kapasiteyi
kendiliğinden yükseltir.Misal olarak taekwondo antrenmanınızı 1,5 saat
yapıyorsanız.Müsabakalardan 2 ay öncesinden başlayarak 2 veya 2,5 saatlik
bir antrenman yapmanız oksijen kullanma kapasitenizi anında
yükseltecektir.Daha sonra müsabakaya 1 ay kala 1,5 saatlik
antrenmanlara geri döndüğünüzde oksijen kapasiteniz daha yüksek olduğundan
1,5 saat ama daha ağır bir teknik müsabaka antrenmanını çok daha rahat
yapabilirsiniz
Bununla birlikte antrenman miktarını miktar olarak arttırmanız oksijen
kapasitesini arttıran tek faktör değildir.Buna ulaşılmasında antrenman
yoğunluğu da önem taşır.2,5 saat ama kendinizi sıkmadan yapılacak basit
antrenmanlarla bu kapasite yükseltilemez. Öyle antrenman yapmanız lazım ki
kalp atım sayınız 95 i bulmalıdır.Oksijen kapasitesi ancak bu seviyede
artmaya başlar.Bu sert çalışma metodu antrenman boyunca sürmeli sadece
birkaç kez 4-5 er dakikalık esnetme ve rahatlama molaları koymalısınız.
4-VERİMLİLİK
Hareketinizin verimliliğini arttırmanın yolu için en önemli faktör kas
gurupları çalışmasıdır.Vücut hareketleri ferdi kas ünitelerinin birlikte
uyum içinde çalışan sonucunda meydana gelir.Eğer özel kas guruplarını
kuvvetlendirirseniz,bu kas guruplarının hareketinden oluşan
tekniklerde o denli güçlü ve verimli olur.Yani bir tekme hareketi sadece
bacağın değil, kolların kalçanın omuzların birlikte kombine hareketinden
meydana gelir.Sadece ayak kaslarının güçlenmesi ve verimliliği tekmenin
mükemmel olmasını sağlamaya yetmez, yardımcı organların kasları da aynı
şekilde güçlü ve verimli olmalıdır.kaslar arasındaki görev bölüşümü bir tek
bir kas gurubunun aşırı yorulmasını engelliyecektir.
Daha erili olmanın bir başka yolu daha güçlü olmaktan geçer.Bunun için
geleneksel çalışma periyodu ve süresini ve kalitesini müsabakalardan önce
artırarak müsabakanıza hazırlık yapmalısınız.Unutmayın antrenman yapan
sporcu sürekli yüksek tempoda antrenman yapamaz,zaten yaparsa antrenman
yorgunluğu ve çöküntüsü baş gösterir.müsabakaların olmadığı ölü dönemlerde
sporcu normal periyodik antrenmanlarını yapar.Bu antrenmanlar sporcuyu diri
tutmaya yarar, ancak müsabakaya tam hazırlamaz.Dinlenme periyodu
antrenmanları ile müsabakada tam verimlilik olmaz.Bu nedenle müsabaka
öncesinden başlanarak (1,5 ay olabilir) özel müsabaka ve verimlilik
antrenmanlarına başlanmalıdır.Bu bir plan ve program dahilinde yapılan özel
antrenman periyot lamasıdır ve müsabakada verimli olma üzerine kuruludur.
4-NASIL DİNLENİLMESİ GEREKTİĞİNİ BİLMELİSİNİZ
Her ne kadar sert çalışma şekilleri üst seviye güç ve erimliliğe ulaşmak
için şart ise dinlenmesini bilmekte o kadar gerekli ve şarttır.Ancak çoğu
sporcu bu konuyu atlar müsabaka gününe kadar deliler gibi çok sert ve sıkı
çalışır.Sert çalışmanın müsabaka performansını arttıracağı fikrine
alışmışlardır.Bitkinlik derecesine ulaşıncaya kadar antrenman yapmayı
marifet sanırlar.Ancak unutmayın vücudunuz bunu kaldıramaz ve iflas
eder.Belli zamanlarda dinlenmelisiniz ki diğer zamanlar sıkı
çalışabilesiniz.Antrenman demek sadece çalışmak anlamına gelmez.Dinlenme ve
çalışma periyotlarından oluşan bir bütünlük arz eder.Bu nedenle o yılın
çalıma takvimini müsabaka programlarınıza göre yıl başında hazırlamalı,
hafif çalışma, dinlenme ve sıkı çalışma periyotlarını tespit
etmelisiniz.Bu takvim ve programa sadık kalarak dengeli bir biçimde o yılı
geçirmelisiniz.
|