Müsabaka
yönetiminde birkaç tavsiye
Daha başında şunu ifade etmek gerekir ki taekwondo müsabakası ,atılan tekme
sayısının fazlalığına göre kazanılan bir yarışma değildir.Skorda tekmelerin
sayısı değil, kalitesi rol oynar.Tekmelerinizin kalitesiyle puan kazanabilirsiniz.
Sayısı ve çokluğu ile değil.
Niye böyle bir başlangıç yaptığımızı anlamışsınızdır.Taekwondoya yeni
başlayan veya orta seviyedeki bir sporcu ile ,siyak kuşak dereceli sporcular arasındaki
en önemli fark tekme sayısıdır.Müsabakalara yeni başlayanlar belki bir müsabakada
100 den fazla tekme atmalarına rağmen müsabaka kazanamazlarken,siyah kuşak dereceli
bir sporcu müsabakada attığı tek bir tekme ile maçı kazanır.Niçin? Çünkü siyah
kuşak sporcular tekmelerini çok verimli kullanmasını bilirler.Tekmeyi verimli
kullanmak demek GÜÇ; HIZ ve ZAMANLAMA yı bir araya getirerek tekme atmaktır.Müsabaka
kazandıran tekme türü de budur.
Taekwondoda sayısız tekme kombinasyonları vardır.Ancak müsabakada başarılı olmak
için bunlardan sadece birkaçına ihtiyaç duyarsınız.Yani müsabakada atılacak teknik
sayısı az ve sınırlıdır.Dolayısı ile teknikleri ve tekmeleri hemen hemen herkes
bilir.5 derece yana kaçarak atılan düz tekmeler,Yukardan aşağı tekmeler(Neoeryo
chagi),geri tekmeler(Dwit chagi)ler dir. Önemli olan bunları çok atmak
değil.Zamanlamayı,hızı ve gücü birleştirmek suretiyle atmaktır.Bunu yapabilirseniz
rakibinizi zor duruma düşürürsünüz.Çok tekme atmakla onu yıldırabileceğinizi
asla zannetmeyin.Çünkü rakibi tekmelerinizin çokluğu değil, skorbordta yazan puanlar
ilgilendirir.
Tekmelerinizdeki güç çok önemlidir.Ne kadar
estetik göze güzel gelen tekmeler atarsanız atın,eğer rakibi sarsamıyor ve dengesini
bozamıyorsanız puan alamazsınız.Skor elde etmek istiyorsanız tüm gücünüz ve
enerjinizle vuruş yapmalı ve rakibi sarsmalısınız.Çoğu sporcu rakibin
göğüs
koruyucusuna vurunca tekmenin gücünü kesmektedir.Bu asla puan getirmez.Bazen göğüs
koruyucuya tekme atılıp ses geldiği halde puan çıkmamasına sporcular
kızmaktadırlar.Ama haksızdırlar.Çünkü önemli olan göğüs koruyucudan ses gelmesi
değil.Rakibin sallanarak sersemlemesidir.Çünkü bu bir dövüş sporudur.Ses gelse
ne olur gelmese ne olur.Önemli olan rakibi sarsmaktır. Uluslararası maçlarda buna çok
dikkat edilir.Çoğu sporcuda net vuruş yaptığı halde puan çıkmamasına darılır,
hakkının yendiğini iddia eder.Bu nedenle şunu asla unutmayın tekmeniz rakibin
koruyucusuna çarpınca kesilmemeli, koruyucu içine 3-4 santim nüfuz edecek şekilde
girerek devamlılık arz etmeli,gücü koruyucudan rakibin vücuduna
aktarmalısınız.Çünkü gelen tekmenin gücünü göğüs koruyucular keser ve azaltarak
rakibe iletilmesini önler.Bunun önüne tekmenizi bir bıçağın dalışı gibi
süreklilik arz eder şekilde yapmalısınız.
Enerinizi 3 raunt boyunca korumalı ve maç sonuna saklamalısınız.Yeni başlayan
sporcular ilk rauntlara çık hızlı girerler,çok ve sık tekme atarak gereksiz
yorulurlar.Diğer rauntlarda ise enerjileri tükendiğinden güçlü tekme
atamazlar.Tekmeleri bazen teknik olsa ve puan bölgelerine vursa da puan ve skor
gelmemesinin nedeni güçten yoksun olmasındandır.Dayanıklılık önemlidir.Ancak
enerjiyi ve gücü verimli kullanmak daha önemlidir.Maç sonuna kadar nefesiniz tükenmez
ve belki yorulmadığınızı zannederek maçı bitirdiğinizi zannedersiniz.Ancak
bacaklarınızda puan getirecek vuruşu yapacak güç yoksa .Maçı
istediğiniz kadar
dans ederek,hoplayarak ,zıplayarak bitirin önemli değildir.Taekwondoda maçı
kazandıran güçlü tekmelerdir.Belki gücünüz maçı bitirmenize yeter ama puan
alıcı vuruşa yetmez.Bu önemlidir.Taekwondoda güçlü sporcu demek bu vuruşları
maçın başında ve sonunda da aynı şiddette yapabilen sporcu demektir.
Taekwondoda mesafe çok önemlidir.Rakibin vuruş
menzilinin dışında kalmak, rakibin tekmelerini bloklarla karşılamaktan daha basit ve
daha kolaydır.Yani bir tekmeyi blokla karşılamanın riski vardır.Bunun yerine menzil
dışında kalarak veya menzil dışına ,sağa sola hareketlenerek tekmeden korunmak daha
mantıklıdır.Çünkü rakiplerin ne türden olduğu asla bilinmez ,sert yapılı ve
etkili vuruşları olan bir rakibe karşı bloklar etkili olmayabilir.Ağır tekmeler
sonucu sarsılabilirsiniz.Bazen tekmeler bloğunuzu geçecek ve hedefe çarpacak kadar
sert ve etkili olabilirler.Öyle sert tekme gelebilir ki blok yapan kolunuzla
birlikte
başınıza vuruş gelir.Bu nedenle bloklar tekme karşılamada tercih edilen bir yöntem
değildir.Bloklara ani gelen kaçamayacağınız tekmelerde refleks olarak baş
vurulur.Yani Rakip bana şu teknikle gelecek ben onu şu blokla karşılayayım diye
kesinlikle düşünmeyin.Blok kaçamayacağınız tekmeyi karşılama yöntemidir.İlk
yöntem tekme menzili dışına çıkmaktır.Taekwondoda mesafe kontrolünü iyi yapmak
demek bu.Giriş çıkışları ve rakibin tekmelerinden kaçmayı iyi ayarlayan
kimse demektir. Mesafe kontrolü deyinde rakibin 2 metre uzağında durmayı
anlamayın.Vuruş mesafesinde duran ,ama vuruş anında menzil dışına çıkabilen
sporcu "iyi mesafe ayarı yapan sporcu" diye nitelendirilir.
Mesafeniz iyi değilse tekmenizde güçlü değildir.Eğer tekmeniz dizden kırık değil
ve vücudun gücünü biyomekanik olarak rakibe aktaramıyorsa bu mesafedendir.Beyaz ve ya
sarı kuşak maçlarını izleyin bu durumu görürsünüz.Korktuklarından uzak
dururlar.Uzak mesafeden tekme atarlar ayakları çok sünerek rakibe vururlar bu ses
getiren ama puan verilmeyen bir tekme türüdür.Çünkü teknik ve etkili değildir.Vuruş
mesafesi demek illa ayağın rakibe uzanacağı mesafe değildir.Ayağınız 1,5
metreden de rakibe uzanıp vurabilir ama sadece ayağın gücü rakibe vurduğundan etkili
olmaz ve puan getirmez .Ama yarım metreden diz kırılarak ve vücudun yüklenmesiyle
atılan tekme mükemmel bir teknik olduğundan sizi skora taşır.
Mesafe için 3 ana başlığa dikkat ediniz.
1-Rakibin vuruş mesafesini tahmin ediniz.Rakibin vuruş mesafesinde iseniz dikkatli
olunuz.Bu rakibin ayak uzunluğuna göre değişir.
2-Kendi vuruş mesafenizi kontrol ediniz.Yani rakip sizin vuruş mesafeniz demi.Ayak
uzunluğunuza ,duruşunuza ve rakibin gard alışına göre değişen bir durum arz eder..
3-Rakibin vuruş mesafenize kendi isteğiyle mi veya dalgınlıklamı girdiğini tahmin
ediniz.Vuruş mesafesine girseniz bile rakip kasten yapıyor ve kapalı bir gardla atak
bekliyorsa teknik yapmayınız ,açık vermesini ve dalgın bir anını ısrarla
kollayınız.
Rakibin tekniklerinden kaçamayacak pozisyonda iseniz blok yapınız.Bloklar en son
başvurulan savunma metodudur.Yani ilk önce vuruş mesafesinden kaçarak tekme boşa
alınmalıdır.Kaçamazsanız blokla karşılayınız. Bloklar her zaman riskli savunma
tarzıdır.Çünkü kafaya yapılan ataklarda bir hatalı bloğunuz -hakem bir de sayarsa- 3
puanınızın gitmesi demektir ki çok demoralize olursunuz.Çünkü blokta yapsanız
her tekmenin sizde bir izi kalır.
Yapacağınız blok vücudunuza yapışık olmamalı ve çok sert ve rakibin atağını
önlemelidir.Blok yapan kol veya ayak önce biraz kıvrık olmalı sağa sonra rakibin
vuruşuyla beraber vücut dışına doğru açılmalıdır.Bu gelen kuvveti kesmek
bakımından ve bloğunuzu hakemlere göstermek bakımından önem taşır.Hiç bir zaman
korkak blok yapmayın blok yaparken asla geri kaçmayın blokla beraber tekmenin içine
girin ,yani rakibe göğüs göğse çarpın.Çünkü rakip kontra ataklarla
üzerinize
gelir ve kombine teknikler uygular ise blok kar etmez ve kesin tekme yersiniz.Blok
yaptıktan sonra acilen yapacağınız iş rakibin merkezine dalmak olmalıdır.
Kısa boylu bir rakiple karşılaştığınız zaman.Ayak avantajınızı değerlendirecek
uygulamalara gidiniz.Mesafe ayarını yaparsanız avantaj elde edersiniz.Kısa boylu
rakiplerin başları iyi bir sefer teşkil eder. Yukarıdan aşağı tekmeler,uzaktan yan
tekmeler,45 derece döner tekmeler uygulayınız.Ön tekmelerle rakibi yanınıza
yaklaştırmayınız.Ufak boylu rakiplerle yakın düğüşe pek girmeyin ve yumruk
kombinasyonları yapmayın.Çünkü yakından yapacağınız yumruklar faullü olabilir
,rakibin yüzüne gelebilir.
Uzun boylu rakiplerde ise rakibin merkezine girerek yakın düğüşü tercih ediniz.Bu
girişte döner tekmeler çok etkilidir.Uzun boylu rakibin Neoryo-chagilerine asla
girmeyin kesin yersiniz.Bir planınız ve tasarımınız yoksa asla rakibe
hareketlenmeyiniz.Rakip kapalı ise kesinlikle girmeyiniz ve her an vuruş mesafesinden
kaçmak için tetikte olunuz.Uzun boylu rakiplerin tekmelerini blok yapıp karşılamaya
kalkmayın.Puan ve puanlar verirsiniz.Uzun boylu rakiplerle maç yaptığınızda
kesinlikle onlardan daha süratli ve hareketli olmaya ve yakın dövüş yapmaya
mecbursunuz.Bu nedenle yakın mesafe tekniklerini kullanmanız gerekir.Uzaktan neoryo
chagi , yolhio chagi gibi tekniklere asla girmeyin.Belki bu teknikleri
göğüs göğse geldiğinizde çok teknikseniz deneyebilirsiniz.
Puanca öne geçtiğiniz zaman her şeyin bittiğini rakibin boş verip yenilgiyi
kabulleneceğini sanmayın ve konsantrasyonunuzu bozmayın.Anında üstünlüğü ona
kaptırır ve puanlar vermeye başlarsınız.Tekmenizin arkasını muhakkak getirin.Tek
bir tekme atıp geri kaçmayın.Aklınızda her zaman için 2-3 kombine teknik planı
olsun birinciyi atıp, ikinciyi beceremezseniz rakibin merkezine girin yani rakibe
yanaşın.
Her ne olursa olsun rakibe saygıyı asla ihmal etmeyiniz. |