Müsabaka yönetiminde birkaç tavsiye


taktik1.jpg (19381 bytes)Daha başında şunu ifade etmek gerekir ki taekwondo müsabakası ,atılan tekme sayısının fazlalığına göre kazanılan bir yarışma değildir.Skorda tekmelerin sayısı değil, kalitesi rol oynar.Tekmelerinizin kalitesiyle puan kazanabilirsiniz. Sayısı ve çokluğu ile değil.
Niye böyle bir başlangıç yaptığımızı anlamışsınızdır.Taekwondoya yeni başlayan veya orta seviyedeki bir sporcu ile ,siyak kuşak dereceli sporcular arasındaki en önemli fark tekme sayısıdır.Müsabakalara yeni başlayanlar belki bir müsabakada 100 den fazla tekme atmalarına rağmen müsabaka kazanamazlarken,siyah kuşak dereceli bir sporcu müsabakada attığı tek bir tekme ile maçı kazanır.Niçin? Çünkü siyah kuşak sporcular tekmelerini çok verimli kullanmasını bilirler.Tekmeyi verimli kullanmak demek GÜÇ; HIZ ve ZAMANLAMA yı bir araya getirerek tekme atmaktır.Müsabaka kazandıran tekme türü de budur.
Taekwondoda sayısız tekme kombinasyonları vardır.Ancak müsabakada başarılı olmak için bunlardan sadece birkaçına ihtiyaç duyarsınız.Yani müsabakada atılacak teknik sayısı az ve sınırlıdır.Dolayısı ile teknikleri ve tekmeleri hemen hemen herkes bilir.5 derece yana kaçarak atılan düz tekmeler,Yukardan aşağı tekmeler(Neoeryo chagi),geri tekmeler(Dwit chagi)ler dir. Önemli olan bunları çok atmak değil.Zamanlamayı,hızı ve gücü birleştirmek suretiyle atmaktır.Bunu yapabilirseniz rakibinizi zor duruma düşürürsünüz.Çok tekme atmakla onu yıldırabileceğinizi asla zannetmeyin.Çünkü rakibi tekmelerinizin çokluğu değil, skorbordta yazan puanlar ilgilendirir.

        Tekmelerinizdeki güç çok önemlidir.Ne kadar estetik göze güzel gelen tekmeler atarsanız atın,eğer rakibi sarsamıyor ve dengesini bozamıyorsanız puan alamazsınız.Skor elde etmek istiyorsanız tüm gücünüz ve enerjinizle vuruş yapmalı ve rakibi sarsmalısınız.Çoğu sporcu rakibin göğüs koruyucusuna vurunca tekmenin gücünü kesmektedir.Bu asla puan getirmez.Bazen göğüs koruyucuya tekme atılıp ses geldiği halde puan çıkmamasına sporcular kızmaktadırlar.Ama haksızdırlar.Çünkü önemli olan göğüs koruyucudan ses gelmesi değil.Rakibin sallanarak sersemlemesidir.Çünkü bu bir dövüş sporudur.Ses gelse ne olur gelmese ne olur.Önemli olan rakibi sarsmaktır. Uluslararası maçlarda buna çok dikkat edilir.Çoğu sporcuda net vuruş yaptığı halde puan çıkmamasına darılır, hakkının yendiğini iddia eder.Bu nedenle şunu asla unutmayın tekmeniz rakibin koruyucusuna çarpınca kesilmemeli, koruyucu içine 3-4 santim nüfuz edecek şekilde girerek devamlılık arz etmeli,gücü koruyucudan rakibin vücuduna aktarmalısınız.Çünkü gelen tekmenin gücünü göğüs koruyucular keser ve azaltarak rakibe iletilmesini önler.Bunun önüne tekmenizi bir bıçağın dalışı gibi süreklilik arz eder şekilde yapmalısınız.
taktik2.jpg (17273 bytes)
Enerinizi 3 raunt boyunca korumalı ve maç sonuna saklamalısınız.Yeni başlayan sporcular ilk rauntlara çık hızlı girerler,çok ve sık tekme atarak gereksiz yorulurlar.Diğer rauntlarda ise enerjileri tükendiğinden güçlü tekme atamazlar.Tekmeleri bazen teknik olsa ve puan bölgelerine vursa da puan ve skor gelmemesinin nedeni güçten yoksun olmasındandır.Dayanıklılık önemlidir.Ancak enerjiyi ve gücü verimli kullanmak daha önemlidir.Maç sonuna kadar nefesiniz tükenmez ve belki yorulmadığınızı zannederek maçı bitirdiğinizi zannedersiniz.Ancak bacaklarınızda puan getirecek vuruşu yapacak güç yoksa .Maçı istediğiniz kadar dans ederek,hoplayarak ,zıplayarak bitirin önemli değildir.Taekwondoda maçı kazandıran güçlü tekmelerdir.Belki gücünüz maçı bitirmenize yeter ama puan alıcı vuruşa yetmez.Bu önemlidir.Taekwondoda güçlü sporcu demek bu vuruşları maçın başında ve sonunda da aynı şiddette yapabilen sporcu demektir.

       Taekwondoda mesafe çok önemlidir.Rakibin vuruş menzilinin dışında kalmak, rakibin tekmelerini bloklarla karşılamaktan daha basit ve daha kolaydır.Yani bir tekmeyi blokla karşılamanın riski vardır.Bunun yerine menzil dışında kalarak veya menzil dışına ,sağa sola hareketlenerek tekmeden korunmak daha mantıklıdır.Çünkü rakiplerin ne türden olduğu asla bilinmez ,sert yapılı ve etkili vuruşları olan bir rakibe karşı bloklar etkili olmayabilir.Ağır tekmeler sonucu sarsılabilirsiniz.Bazen tekmeler bloğunuzu geçecek ve hedefe çarpacak kadar sert ve etkili olabilirler.Öyle sert tekme gelebilir ki blok yapan kolunuzla birlikte başınıza vuruş gelir.Bu nedenle bloklar tekme karşılamada tercih edilen bir yöntem değildir.Bloklara ani gelen kaçamayacağınız tekmelerde refleks olarak baş vurulur.Yani Rakip bana şu teknikle gelecek ben onu şu blokla karşılayayım diye kesinlikle düşünmeyin.Blok kaçamayacağınız tekmeyi karşılama yöntemidir.İlk yöntem tekme menzili dışına çıkmaktır.Taekwondoda mesafe kontrolünü iyi yapmak demek bu.Giriş çıkışları ve rakibin tekmelerinden kaçmayı iyi ayarlayan kimse demektir. Mesafe kontrolü deyinde rakibin 2 metre uzağında durmayı anlamayın.Vuruş mesafesinde duran  ,ama vuruş anında menzil dışına çıkabilen sporcu "iyi mesafe ayarı yapan sporcu" diye nitelendirilir.
Mesafeniz iyi değilse tekmenizde güçlü değildir.Eğer tekmeniz dizden kırık değil ve vücudun gücünü biyomekanik olarak rakibe aktaramıyorsa bu mesafedendir.Beyaz ve ya sarı kuşak maçlarını izleyin bu durumu görürsünüz.Korktuklarından uzak dururlar.Uzak mesafeden tekme atarlar ayakları çok sünerek rakibe vururlar bu ses getiren ama puan verilmeyen bir tekme türüdür.Çünkü teknik ve etkili değildir.Vuruş mesafesi demek illa ayağın rakibe uzanacağı mesafe değildir.Ayağınız 1,5 metreden de rakibe uzanıp vurabilir ama sadece ayağın gücü rakibe vurduğundan etkili olmaz ve puan getirmez .Ama yarım metreden diz kırılarak ve vücudun yüklenmesiyle atılan tekme mükemmel bir teknik olduğundan sizi skora taşır.
taktik3.jpg (27838 bytes)
Mesafe için 3 ana başlığa dikkat ediniz.
1-Rakibin vuruş mesafesini tahmin ediniz.Rakibin vuruş mesafesinde iseniz dikkatli olunuz.Bu rakibin ayak uzunluğuna göre değişir.
2-Kendi vuruş mesafenizi kontrol ediniz.Yani rakip sizin vuruş mesafeniz demi.Ayak uzunluğunuza ,duruşunuza ve rakibin gard alışına göre değişen bir durum arz eder..
3-Rakibin vuruş mesafenize kendi isteğiyle mi veya dalgınlıklamı girdiğini tahmin ediniz.Vuruş mesafesine girseniz bile rakip kasten yapıyor ve kapalı bir gardla atak bekliyorsa teknik yapmayınız ,açık vermesini ve dalgın bir anını ısrarla kollayınız.
Rakibin tekniklerinden kaçamayacak pozisyonda iseniz blok yapınız.Bloklar en son başvurulan savunma metodudur.Yani ilk önce vuruş mesafesinden kaçarak tekme boşa alınmalıdır.Kaçamazsanız blokla karşılayınız. Bloklar her zaman riskli savunma tarzıdır.Çünkü kafaya yapılan ataklarda bir hatalı bloğunuz -hakem bir de sayarsa- 3 puanınızın gitmesi demektir ki çok demoralize olursunuz.Çünkü blokta yapsanız her tekmenin sizde bir izi kalır.
Yapacağınız blok vücudunuza yapışık olmamalı ve çok sert ve rakibin atağını önlemelidir.Blok yapan kol veya ayak önce biraz kıvrık olmalı sağa sonra rakibin vuruşuyla beraber vücut dışına doğru açılmalıdır.Bu gelen kuvveti kesmek bakımından ve bloğunuzu hakemlere göstermek bakımından önem taşır.Hiç bir zaman korkak blok yapmayın blok yaparken asla geri kaçmayın blokla beraber tekmenin içine girin ,yani rakibe göğüs göğse çarpın.Çünkü rakip kontra ataklarla üzerinize gelir ve kombine teknikler uygular ise blok kar etmez ve kesin tekme yersiniz.Blok yaptıktan sonra acilen yapacağınız iş rakibin merkezine dalmak olmalıdır.
Kısa boylu bir rakiple karşılaştığınız zaman.Ayak avantajınızı değerlendirecek uygulamalara gidiniz.Mesafe ayarını yaparsanız avantaj elde edersiniz.Kısa boylu rakiplerin başları iyi bir sefer teşkil eder. Yukarıdan aşağı tekmeler,uzaktan yan tekmeler,45 derece döner tekmeler uygulayınız.Ön tekmelerle rakibi yanınıza yaklaştırmayınız.Ufak boylu rakiplerle yakın düğüşe pek girmeyin ve yumruk kombinasyonları yapmayın.Çünkü yakından yapacağınız yumruklar faullü olabilir ,rakibin yüzüne gelebilir.
Uzun boylu rakiplerde ise rakibin merkezine girerek yakın düğüşü tercih ediniz.Bu girişte döner tekmeler çok etkilidir.Uzun boylu rakibin Neoryo-chagilerine asla girmeyin kesin yersiniz.Bir planınız ve tasarımınız yoksa asla rakibe hareketlenmeyiniz.Rakip kapalı ise kesinlikle girmeyiniz ve her an vuruş mesafesinden kaçmak için tetikte olunuz.Uzun boylu rakiplerin tekmelerini blok yapıp karşılamaya kalkmayın.Puan ve puanlar verirsiniz.Uzun boylu rakiplerle maç yaptığınızda kesinlikle onlardan daha süratli ve hareketli olmaya ve yakın dövüş yapmaya mecbursunuz.Bu nedenle yakın mesafe tekniklerini kullanmanız gerekir.Uzaktan neoryo chagi , yolhio chagi gibi tekniklere asla girmeyin.Belki bu teknikleri göğüs göğse geldiğinizde çok teknikseniz deneyebilirsiniz.
Puanca öne geçtiğiniz zaman her şeyin bittiğini rakibin boş verip yenilgiyi kabulleneceğini sanmayın ve konsantrasyonunuzu bozmayın.Anında üstünlüğü ona kaptırır ve puanlar vermeye başlarsınız.Tekmenizin arkasını muhakkak getirin.Tek bir tekme atıp geri kaçmayın.Aklınızda her zaman için 2-3 kombine teknik planı olsun birinciyi atıp, ikinciyi beceremezseniz rakibin merkezine girin yani rakibe yanaşın.
Her ne olursa olsun rakibe saygıyı asla ihmal etmeyiniz.