TEMEL TAEKWANDO
HAREKETLERİ
Notları düzenleyen bize ileten Veysel Özdemir hocamıza sonsuz teşekkürler.
A. Taekwando’nun Temel
İlkeleri
Taekwando, insanoğlunun bedeninin işlevsel
kısımlarını, rakibine atak yapmak ve onu yenmek için kullandığı, rakibine
atak yaparken ve onu yenerken; yumruk, itme, vurma ve tekme ile vurma gibi
teknikleri çok hassas hedeflere yönelttiği ve buna karşılık kendisini
rakibinin karşı ataklarından bloke (engelleme) teknikleri ile koruduğu bir
savaş (dövüş) sanatıdır. Taekwando, çok sayıda bağımsız hareketten oluşan ve
Taekwando’nun temel ilkeleri olarak adlandırılan tekniğin birleşimidir.
Uygulanmakta olan Taekwando tekniklerinin bileşiminde veya çeşitliliğinde
sınırsız bir gelişme olabilir. Bununla birlikte, bu bölümde basitçe beş
temel esas kategori üzerinde durulacaktır.
Taekwando’nun
Temel İlkeleri |
Vücut
(beden) |
Hedef
|
Yüz |
Ön cephe |
Gövde
|
Ön cephe |
Aşağı
|
Ön
İç, dış |
Uygulanan
Kısımlar
|
Kol
|
El (yumruk)
Kol |
Bacak
|
Ayak
Bacak |
Teknikler
|
Duruş
|
İki ayak kapalı
Duruş |
Tek, ayak duruşu
Kapalı duruş |
Geniş duruş
|
Sol ve sağ geniş duruş
Ön ve arkaya doğru geniş duruş
|
Savunma
|
Kol |
Bilek (ön-kol)
El |
Ayak |
Ayak
İncik (kemiği) |
Atak
(saldırı)
|
Kol |
El (yumruk)
Dirsek |
Ayak
|
Ayak
Diz |
--Taekwando’nun esaslarının kapsamlı bilgisi
için şema--
B. Ataklar (saldırılar)
1.
Atak Hedefleri
Taekwando, kişinin kendi kendisini
yetiştirdiği, havada teknikler uygulanan, çıplak, el, sınırlanmamış güç ve
hız kullanılan bir savaş sanatıdır. Taekwando, ruhsal varlığı, ruh ve
enerjinin işlenmesi sonucunda enerjiye dönüştüren ve bu enerjiyi bir noktaya
yöneltebilen bir savaş sanatıdır. Kişi teknikleri uygularken, aynı zamanda
fiziksel hareket gelişmesini de artırabilir. Taekwando sayesinde kişi,
ruhsal gücünü, bedenini güçlü bir istek ve azimle kontrol edebilmeyi
öğrenecek şekilde güçlendirir. Yine Taekwando sayesinde kişi, adalet
duyusunu geliştirir ve dürüst bir insan olur bunun sonucu olarak da
kendini-kontrol, kendi değer yargıları ve kendi kendini yönetim duyguları
gelişir.
Bununla birlikte, Taekwando çalışan kişi
uzun-verimli hedeflere sahip olmalıdır. Sonu olmayan herhangi bir iş
anlamsızlıktan başka bir şey değildir. Günlük yaşamda bile, günlük işinde
başarı elde eden kişiler daha iddialı olurlar. Aynı şey Taekwando çalışması
için de geçerlidir. Kişi doğru ve düzgün hareketleri uygulayabilmek için,
yumruk atma, tekme atma, savunma vb gibi tüm performansını kullanmalı ve bu
esnada büyük amacına varmayı aklından çıkarmamalıdır.
Fakat, teknik Taekwando hareketlerine
çalışacak kişi yakın hedeflere de sahip olmalıdır. Yakın hedefler, deri
altındaki sinirler buralarda toplandığı için çok küçük bir vuruşta bile acı
veren, vücudun hayati (can alıcı) noktalarıdır. Vücuttaki hayati noktalar,
atak yapılabilmesi mümkün olan hedeflerdir ve 280 kısım olarak hesaplanır.
Bununla birlikte bu bölümde vücudun hayati noktaları, baş, gövde ve aşağı
kısımlar dahil olmak üzere üç büyük bölüm halinde incelenecektir. En hayati
noktalar, başta yüz (philtrum), gövdede mide altı (sinir örgüsünün
toplandığı yer) aşağı kısımda karnın merkezidir.
Taekwando teknik hareketlerinin
öğretilmesinde, kişinin önünde kendisi ile aynı boyda olan yapay bir manken
olmalı, bu mankenin vücudunun hayati noktalarına atak yapmalı ve aynı
mankeni rakibi kabul ederek ondan kendi hayati noktalarına gelecek atakları
engellemeyi (bloke etmeyi) öğrenmelidir.
2.
Vücudun Hayati Noktaları ve Atak
Hedefleri
|
Yüz (philtrum)
Belin yan boşluğu
Karın (mide alt kısmı)
Karın merkezi
Dirsek
Uyluk
Bileğin Dış kısmı
Dizin üst kenarı
Ayak kemiği |
C. Vücudun (teknik) Uygulanabilir Kısımları
Taekwando eğitiminde, güç (güçün etkisi)
gövdeden gelir, fakat rakip hedeflere vuran, kollar ve bacaklar, özellikle
eller ve ayaklardır. Ayak bilekten büküldüğünde veya uzandığında veya ön
yüzü yana eğik yukarı keskin olarak etkili bir saldırı silahına dönüşür ve
diğer ince ve uzun bölüm savunma teknikleri için kullanılır. Vücudun teknik
uygulanabilen kısımlarının adları, el parmağından ayak topuğuna aşağıda
gösterilmiştir.
|
1.
baş
parmak
2.
ön parmak
3.
orta parmak
4.
yüzük parmağı
5.
küçük parmak
6.
parmak ucu
7.
el kenarı
8.
el kenarının arkası
9.
avuç içi
10.
ilk parmak-birlikte
11.
ikinci parmak-birlikte
12.
üçüncü parmak-birlikte
13.
el yayı
14.
elin arkası
15.
bilek
16.
iç ön kol
17.
dış ön kol
18.
ön kolun arkası
19.
ön kol içi
20.
dirsek
21.
ön alt yüz
22.
arka alt yüz
23.
ayak kenarı
24.
ayak kenarının arkası
25. ayak parmak ucu
26. alt yüz
27. iç adım
28. topuk
29. diz
30. dizin iç kısmı
31. ayak kemiği (incik kemiği)
32. baldır |
D. Duruş (Seo-gi)
Duruşun anlamı, ayaklar hariç vücudun hiçbir yerinin, vücudun alt
kısımlarının kullanılarak zemine değmemesidir. Vücudun üst kısımları, kollar
dahil olmak üzere serbest hareket edebilirler fakat gövde, zemine göre daima
dik tutulmalıdır. Duruş teknikleri, yerçekimi merkezine ve ağırlık merkezine
karşı hareket üzerinde çok büyük etkiye sahiptir. İki ayağın pozisyon ve
hareketine göre çeşitli duruş teknikleri vardır. Bazı durumlarda, ağır duruş
tekniği savunma için hazır olmaktır, ve bazen dengesiz duruş merkez hızı ve
vuruş çıkış gücünü peş peşe gelecek hareketleri atik bir şekilde
gerçekleştirmeyi sağlar. Duruş teknikleri, ayakların pozisyonuna göre
kenardan kenara açık yada ileri geri ve dizleri tutma yönüne göre ise gerili
yada çekili (bükülü) olmak üzere sınıflandırılmıştır.
Ayaklar kapalı çizildiğinde, dizler de gerili
ise, vücudun merkezi dengesiz hale gelir ve çekim merkezi yükselir, böylece
duruş dengesizleşir. Bu nedenle, dar açılmış ayaklar ve çekili dizler,
vücut merkezinin hızlı hareketleri ve güçlü vurucu güç olmaksızın sağlam ve
dengeli bir duruş sağlar.
Yukarıda da açıklandığı gibi, dengenin
sağlanması ayaklar arasındaki mesafeden (genişlikten) büyük oranda
etkilenir. Her insan farklı bir vücut yapısına (binasına) sahiptir; tüm
vücudu ile mukayese edildiğinde uzun bacaklı bir insan veya kısa olan ve
geniş ayak yüzü olan ile ayak yüzü dar olan gibi. Sonuç olarak, dengeli bir
duruş için ayaklar arasındaki mesafe de herkes için uygun bir form ve ölçü
oluşturulamaz. Genellikle, adımların uzunluğu veya adım ileri ve geri
duruşlarda ayaklar arasındaki genişliğin ölçülmesinde kullanılırken, ayak
altının genişliği veya darlığı (örneğin ayak veya ayaklar) sağ ve sol duruş
genişliğinin hesaplanmasında kullanılır. Ayaklar arasındaki açı duruşta,
gözlerin veya vücudun yönünde göz önüne alınacak ve açı için temel çizgi
olacak bir etmendir.
E. Savunma (Mak-ki)
Savunma (blokaj-defans) kişiyi rakibinin
ataklarından koruyacak olan tekniklerdir. Rakibin atak yapmasını engellemek
savunmanın diğer bir yönüdür. Tehlikeli bir durumda kendini savunmanın en
iyi tekniğin kaçmak olduğu sıklıkla söylenir. Bununla birlikte, rakip ile
yüz yüze karşı karşıya kalma ihtimaline karşı savunma tekniklerinin de çok
iyi öğrenilmesi gereklidir. Savunma tekniklerini iyi bilen kişi
kazanacağından emin olmadığı durumlarda dövüş çıkartmayı provoke
etmemelidir. Buna karşın, savunma sporlarını iyi bilmeyip dövüşmek isteyen
kişi güçsüzlüğünü ispatlamaktan başka bir şey yapmaz. Sadece kendini
savunma, karşı tarafın saldırmaya devam etmesi durumunda saldırı (atak)
olmaksızın final çözüme ulaşmada yetersiz kalır. Bu nedenle, rakibin saldırı
yeteneklerini zayıflatacak gerekli teknikler uygulanmalıdır.
En çok bloke teknikleri, kişi kendini
savunurken, bilek veya el kenarı kullanılarak uygulanan ve iyi çalışıldığı
takdirde vuruş gücünü rakibin hayati noktalarına yöneltmek ve rakibin bacak
ve kollarını kullanılamaz hale getirmek üzere rakibin incitilmesini
sağlamak üzere dizayn edilmiştir bu budur.
Böylece, bloke teknikleri, saldırı teknikleri
ile eşit etkiye sahip olacak şekilde çalışılmalıdır. Bununla, kişi sadece
rakibine saldırarak değil aynı zamanda diğerlerini ayırmaksızın yalnız
savunma tekniklerini kullanarak da yenebilir ve yetenekli olduğunu
gösterebilir. Bu aslında kişiye Taekwando eğitimi ile verilen ve Taekwando
ruhu ile uyumlu olan doğru bir yoldur.
F. Temel Terimlerin Açıklamaları
Temel
Terimler
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Duruş
|
Komut
(emir)
kelimeleri |
Cha-ryeot (dikkat) |
(keu-man)
-
bir
sonraki komuta kadar tüm hareketlerin durdurulmasında uygulanır
(ba-ro)
-
gelecek uygun komuta kadar yasaklı mesafede hareket etmeyi yasaklamak
için kullanılır. |
Shi-o (serbest) kolay? |
Kyeong-rye (eğjl-selamla)
|
Joon-bi (hazır) |
Shi-jak (başla) |
Keu-man (dur) |
Ba-ro (bitti) |
Kal-yeo (ara) |
Kye-sok (devam) |
Hoe-jeon (raund) |
Chıng, hong (mavi, kırmızı)
|
Kye-shi (durduruldu, bir dakika sağlık
için gönderilme) |
gam-jeon (kesinti ,-1 puan )
|
Kyong-go (ihtar cezası)
|
Ha-nah, dool saet
(bir, iki, üç) |
Şekiller
|
Dongjak (hareket) |
Hareketin şekli
Genel olarak vücudun şekli
-
form
-
silhouette |
Pum (form) |
Pumse |
Vücut hattı |
Vücudun
Bölümü
|
Yüz |
-
yukarı kısım: yüz (hayati nokta)
-
orta kısım : karın boşluğu (
“ )
-
alt kısım : kasık ( “ )
|
Gövde |
Alt kısım |
Temel
Terimler
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Kyorugi
|
Kyorugi
|
Kyorugi |
Dövüşmek :
müsabaka, maç |
Mat-chueo Kyorugi |
Ön-hazırlıklı
dövüş |
Sae-bun Kyorugi |
Üç aşamalı dövüş
|
Han-bun Kyorugi |
Bir aşamalı dövüş
|
Han-bun-matchueo Kyorugi
|
Bir kere serbest temas dövüş
|
Özel
Kyorugi
|
An-ja Kyorugi |
Yere oturuş duruşunda dövüş
|
Eui-ja Kyorugi |
Sandalyeye karşı dövüş
|
Tak-sang Kyorugi |
Masaya karşı dövüş |
Nu-weo Kyorugi |
Yere uzanmış duruşta dövüş
|
Mom-pool-ki |
Isınma |
Silahlara
Karşı
Kyorugi
|
Zzaleun-mak-dae-matseogi
|
Kısa değneğe karşı dövüş
|
Kin-mak-dae-matseogi
|
Uzun değneğe karşı dövüş
|
Zzaleun-kal-matseogi
|
Kısa bıçağa karşı dövüş
|
Kin-kal-matseogi |
Kılıca karşı dövüş |
Chang-matscogi |
Kargıya karşı dövüş
|
Known-chonk-matseogi
|
Tabancaya karşı
dövüş |
Chong-kum-matseogi |
Tüfeklere ve
kılıçlara karşı dövüş |
Yapı
|
Kol
&
El
|
Yumruk
|
Ju-meok |
Yumruk
|
Deung-ju-meok |
Yumruk-geri
yumruk |
Me-ju-meok |
Demir yumruk
|
Pyon-ju-meok |
Düz yumruk
|
Bam-ju-meok |
Parmak eklemleri
dışarı yumruk |
Jipke-bam-ju-meok |
Parmak eklemleri kerpeten yumruk
|
Yapı
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Kol
&
El
|
Yumruk
|
Jip-ke-ju-meok |
Kerpeten-yumruk
|
El
|
Son-nal ( 4 parmak birleştirilerek
uzatılır elin dış kısmı vuruş noktasıdır) |
El-kenarı (elin
bıçak kısmı) |
Son-nal-deung (vuruş yeri başparmağın
üst bölümü ile işaret parmağının yan tarafı ) |
El-kenarı arkası
(iç bıçak el) |
Son-deung |
Elin arkası
|
Pyon-son-kkeut |
Düz parmak uçları |
Kawi-son-kkeut |
Makas parmak uçları |
Han-son-kkeut |
Tek el parmak ucu |
Mo-eun-son-kkeut |
Kombine parmak uçları
|
Mo-eun-du-son-kkeut
|
Kombine iki parmak uçları
|
Mo-eun-se-son-kkeut |
Kombine üç parmak uçları
|
Kom-son |
|
Ba-tang-son |
Açık el (aya) |
a-gwi-son |
Yay çizen el |
Jip-kye-son |
El parmak uçları |
Kup-pin-son-mok |
Eğik bilek |
Kol
|
Bak-ket-pal-mok |
Önkolun dış
yüzeyi |
an-pal-mok |
Önkolun iç yüzeyi
|
Deung-pal-mok |
Önkolun arkası
|
Mit-pal-mok |
Ön kolun içi
|
Pal-gup |
Dirsek
|
Ayak
&
Bacak
|
Ayak
|
Pal-kkeut |
Topuk ucu
|
Ap-chup |
Ayak alt ön altı
|
Dwi-chuk |
Ayak alt arka altı |
Yapı
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Ayak
&
Bacak
|
Ayak
|
Bal-nal |
(ayağın dış
kenarı) |
Bal-nal-deung |
Ayak kenarının
arkası |
Bal-ba-dak |
Ayak altı
|
Bal-deung |
( ayak üstü) |
Dwi-kkum-chi |
Topuk |
Bacak
|
Jeong-gang-wi |
Ayak incik kemiği |
Jang-dan-ji |
Baldır |
o-keum |
Dizin bükülmesi |
Mu-reup |
Diz |
Vücut
Transferi
|
Birim
|
Genişlik
|
Bal (ayak) |
Ayak altının kenardan kenara boyu
|
Uzunluk
|
Kul-eum (adım) |
Duruşta ileri ve geri bir adım boyu
|
Ön,
Arka,
Kenar
Merkez
Transfer |
Ön (ap),
Arka (dwi)
Yan (yeop)
|
Nae-dwit-ki |
İleri adımlar |
Apero-omkyodwitki |
Bir adım ileri |
Mul-ro-naki |
Geri adımlar |
Dwiro-omkyodwitki |
|
Bit-kyo-seogi |
Sakınma duruşu
|
Jat-eun-bal |
Kısa ayak
|
mi-kkeu-reum-bal |
Kayan ayak
|
Ddeu-do-num-ki |
Yukarı sıçrama
|
Nae-ryo-jit-jjit-gi
|
Yere vurmak
|
Dönüş
(dolgi)
|
Bang-hyang-ba-kkugi
|
Değiştirme yönü
|
Deu-do-dol-a-seogi |
Geri dönüş
|
Ap-om-kye-dolgi |
İleri dönüş |
Vücut
Transferi
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Ön,
Arka,
Cephe
Merkez
Transferi
|
Dolgi
(dönüş) |
Dwi-dro-omkyudolgi |
Geri dönüş
|
Yeop-ero-dolgi |
Cepheye dönüş
|
Mo-deum-bal |
Tam-ayak
|
Ban-mo-deum-bal |
Yarım-ayak
|
Dol-a-mo-deum-bal |
Tam ayak dönüş |
Duruş
|
Moa-seogi
(kapalı
duruş) |
Tek ayak
Duruş
|
Hak-dari-seogi |
Boyun uzatılarak duruş
|
o-geum-seogi |
Ters duruş |
Du-bal-moaseogi
(iki ayak ile
kapalı duruş) |
Moa-seogi |
Kapalı duruş(ayaklar bitişik olarak
kalır) |
Dwi-chuk-moa-seogi |
Dikkat duruşu |
Ap-chuk-moa-seogi |
Ters dikkat duruşu |
Kyot-dari-seogi |
Yardımcı duruş |
Kko-a-seogi |
Çapraz duruş |
Ap-kko-a-seogi |
İleri çapraz duruş |
Dwi-kko-a-seogi |
Geri çapraz duruş |
Açık duruş
|
Sağa ve sola açık
duruş |
Na-ran-hi-seogi |
Paralel duruş |
Wen-seogi |
Sol duruş
|
o-reun-seogi |
Sağ duruş
|
Pyon-hi-seogi |
Kolay duruşta
|
An-tzong-seogi |
İçe doğru duruş
|
Ju-chum-seogi |
Saldırı (Sürüş)
duruşu |
Mo-ju-chum |
Yatık açılı duruş |
Ap-ju-chum |
İleri saldırı
duruşu |
An-tzung-ju-chum |
İçeri saldırı
|
Na-chu-wo-seogi |
Alçaltılmış saldırı duruşu
|
Duruş
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Açık duruş
|
İleri açık
Duruş
|
Ap-seogi |
İleri duruş (kısa
adım vücut ağırlığının %60 %70 ‘ i ön ayaktadır) |
Mo-seogi |
Yatık açılı duruş
(herhangi bir ayağın pyonhi-sogi duruşunda iken bir adım ileri
atılmasıdır) |
Ap-ku-bi |
İleri çekili
duruş (vücüt ağırlığının 2/3 ü ön ayak üzerindedir. Her iki ayak
arasındaki açığı 1 ila 1,5 adımdır) |
Awit-ku-bi |
Geri çekili duruş
|
Oh-ja-seogi |
Ters “T” şekli duruş
|
Beom-seogi |
Kaplan duruşu (çaryot-sogiden
başlayarak bir ayağı öne götürülür. Aya pençesi ile yere basılır) |
Özel Pumse
Duruşu
|
Hazır
Duruş
|
Ki-bon-jun-bi-seogi
|
Temel hazır duruşu
sözlü emir “hazır” |
Tong-mil-gi-jun-bi-seogi
|
İtici eller hazır duruşu
|
Kyop-son-jun-bi-seogi |
Üst üste konuşmuş eller hazır duruşu
|
Bo-ju-meok-seogi |
Kapatılmış yumruk hazır duruşu
|
Du-ju-meok-heo-ri |
Yumruklar bileklerde hazır duruşu
|
Savunma
|
Bilek
&
El
|
Hedef
|
a-rea-makki |
Aşağı kısım savunması (alt blok) |
Mon-tong-makki |
Gövde savunması (orta seviye blok) |
Ol-gul-makki |
Yüz savunması (yukarı seviye blok) |
Alan
|
Pal-mok-makki |
Bilek savunması (bilekte blok) |
An-pal-mok-makki |
İç bilek
savunması (iç bilek blok) |
Ba-kkat-pal-mok-makki
|
Dış bilek
savunması (dış bilek blok) |
Ko-du-reo makki |
Yardımcı savunma
(yardımcı savunma) |
Son-nal-makki |
El kenarı
savunması (el kenarı ile blok olup öbür elde blok eden eli takip eder
hareketin sonunda solar plexusun önünde durur) |
Son-nal-deung-makki
|
El kenarı arkası
savunması |
Han-son-nal-makki |
Tek el kenarı
savunması |
Ba-tang-son-makki |
El ayası
savunması |
Kup-hin-som-mok-makki
|
Çekilmiş bilek savunması
|
Savunma
(Makki)
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Kol
&
El
|
Metot
|
An-makki |
İç blok |
Ba-kka-makki |
Dış blok
|
Yeop-makki |
Cephe savunması
(yan blok bakat maki ile aynı şekilde yapılır sadece yop makide bilek
biraz daha çok döndürülürblok kol ile vücüt aynı hizadadır)
|
Bi-teu-reo-makki |
Burkularak
savunma |
Chu-khyo-makki |
Yukarı kaldır savunma
|
Nul-lo-makki |
Baskılı savunma |
He-cho-makki |
İtme savunma |
Ot-gal-ryo-makki |
Çapraz savunma |
Ayak
&
Bacak |
Chu-ol-ri-ki |
Yukarı tekme atma |
An-bak-chu-nae-ki |
İç ve dış tekme |
Bada-makki |
Karşı savunma karşı blok |
Özel
Pumse
|
Özel
Savunma
|
San-teul-makki |
El geniş açık blok |
He-cho-san-teul-makki
|
İtme geniş açık blok |
Son-nal-san-teul-makki
|
El kenarı geniş açık blok
|
We-san-teul-makki |
Tek el geniş açık blok
|
Kum-gang-makki |
Elmas blok |
Son-nal-keum-gang-makki
|
El kenarı elmas
blok |
Kkeul-o-ol-ri-ki |
Yukarı çekme
|
Khun-dol-tzeo-ki |
Büyük menteşeleme
|
Jak-eun-dol-tzeo-ki
|
Küçük menteşeleme
|
Hak-da-ri-dol-tzeo-ki |
kaldırma menteşe
|
Hak-da-ri-keum-gang-makki
|
Kaldırma elmas
menteşe |
Pyo-jeok-makki |
Hedef blok |
Savunma
(Makki)
|
Sınıf
|
Tip (tür)
|
Terimler |
Açıklamalar |
Özel Pumse
|
Özel Pumse
Makki (savunma)
|
Bawi-milgi |
Taş itme
|
Tae-san-milgi |
Dağ itme
|
Meongye-ppaegi |
Boyunduruk çekme
(elense çekme) |
Nalgae-phyogi |
Kanat yayma
|
Mithuro-ppaegi |
Alttan çekme |
Wiro-ppaegi |
Üstten çekme |
WTF POOMSE 2.ULUSLARARASI
HAKEM KURSU DERS NOTLARI
DUBAI 2004
Notları düzenleyen bize
ileten Veysel Özdemir hocamıza sonsuz teşekkürler.
-----------------------------------SON------------------------------
|