Ayağınızda
Kırışlar ve tekmelerinizi engelliyen 4 önemli rahatsızlık
Dr.Mustafa Sarı makalesidir.
Şu yazıya bir 10 dakikanızı
ayrın,okuyun ve konu ile ilgili diğer bilgileri araştırın.Eğer bilmez iseniz
tedbirsizliğiniz siz çok daha uzun zaman kayıplarına neden olacaktır.
Antrenmandasınız tekme attınız. Ayağınız yere indiğiniz anda ayak topuğunuzda
tarif edilemeyecek kadar çok bir acı ile karşılaştınız.
Şunu unutmayınız ki ayak topuklarınız sizin için çok önemli bir rol
oynarlar.Tekme atarken, torbaya vururken, antrenman yaparken veya diğer
antrenman çeşitlerinizde sürekli olarak ayak tabanı ve bilhassa topuk kısmına
aşırı yüklenmeler olur.Bu kısmın aşırı derecede kullanımı da tabi olarak bu
bölgeye bağlı incinmeleri beraberinde getirir.Bu nedenle bu bölge
sakatlıklarını, nasıl oluştuklarını ve tedavi şekillerini iyi bilmeniz gerekir.
PROBLEM:1
Ayak
tabanında acıya sebep olan en önemli rahatsızlık tendinitis veya
Capsulitis olarak bilinen rahatsızlıktır.Bu rahatsızlıkta ayak parmaklarının
etrafını kuşatan( bacaktan gelip ayak parmaklarına kadar uzanan) tendon ve
ligamentler iltihaplıdır.Tendon kasların kemiklere bağlandığı kısımlardır ve
hareketlerde zorlanmaya maruz kalırlar.Ağrı ve zonklar tarzında acı duyarsınız .Ayaklarınızda
bir hissizlik duygusu oluşur.
Patellar Tendinit:
Taekwondoda sık rastlanan bir tendinit türüdür.Patellar tendinitler diz
kapağının altından başlayıp ayak üzerinden parmak uçlarımıza kadar uzanan
bağlardır.Taekwondoda ayak vuruşlarında , ayak üzerindeki bu bağlar çok baskıya
maruz kalırlar.
Bacağımız kasıldığında veya çok hafifte olsa Palding türü yan tekme attığımızda
bu acıyı aşırı his ederiz.Yine parmaklarımızla ayak üst kısmına bastığımızda
tendonun kemiğe yapıştığı yerlerde iğne batar tarzında acıyı duyarız.
Yine antrenman dozu fazlalığı,az ısınma , antrenman öncesi ve sonrası
germe hareketlerini ihmal etme gibi nedenler bu zorlanmayı ve iltihaplanmayı
artıran durumlardır.
Eğer buna RİCE ( dinlenme,buz,baskı,yükseltme) tedavisini uygulamazsanız
rahatsız edici bir problem doğurur.Bunun yanında doktora müracaat ederek non-steroidal
enfeksiyon giderici ilaçlar almalısınız.Çalışmalara ara vermeli. ayağınızı belli
süre darbelerden korumalısınız.Bu aşamada çalışmaya devam edersiniz, sonunda bir
ortopediste gitmek zorunda kalırsınız.
Ayaklardaki en ağır tendinit (tendon iltahabı) aşil tendonu iltihabıdır.
Aşil
Tendonu:
Ayağımızın arka kısmında, ayak bileğimiz arkasında yer alır..Baldır kasının
devamı olup kasın ayak topuğuna bağlanan kısmıdır.Bunun aşırı kullanımı ve
baskılara maruz kalması sonucu aşil tendiniti (iltahabı) oluşur.Aşırı antrenman,
sert zeminde çalışma, baldır kaslarına yapılan yetersiz germe,diz çekmeden
atılan aşırı zorlanma tekmeleri bu tendonun zorlanmasına ve sonucunda iltihabına
neden olur.Bileğimizin arkasında aşırı ağrı ile kendini belli eder.Tam ayak
bileğimiz üst kısmını iki parmağımızla sıktığımız zaman aşırı acıyı his ederiz.
Antrenman kesilmeli, ve tedavisine bakılmalıdır.Eğer tedavi edilmez ise iltihap
kronikleşir. Tedavi süresi uzayarak taekwondocuyu zor durumda bırakır.
Antrenman öncesi iyi ısınma ve germe eksersizleri aşil tendonunu korumanın en
iyi yöntemlerinden biridir.Yine antrenman sonunda baldır kaslarına yapılacak
germe eksersizleri bu sorunla karşılaşmamak için şarttır.
Soğuk buz kullanmak, antrenman dozunu doktor tavsiyesine göre azaltmak, zemin
sert ise yumuşakzemini terciketmek.(Misal:tahta zeminden tatami serili zemine
geçmek) gerekir.Uzayan şikayetlerde doktora müracaat gerekir.İltahap giderici ve
ağrı kesici ilaçlar verilirse düzenli kullanılmalıdır.
PROBLEM:2
Metatarsal baskı kırıkları;
Ayakta
metatarsal bölge deyince ayağımızın üst bölgesi anlaşılır.Ayak parmaklarımızla
ayak topuğu arasında kalan orta bölgedir.Sol resimde sarı boyalıkısımdır.Sağdaki
resimde ise Metatarsal olarak adlandırılan kemikleri görüyorsunuz.Burada tarak
gibi uzanan metatarsal denilen kemikler bulunur.Bu kemikler tekmelerde ayak üst
kısmından ,kırışlarda ise ayak tabanından olmak üzere aşırı baskıya maruz
kalırlar.Sürekli tekrarlayan bu baskı kemiklerde "stress kırıklarına" neden
olurlar.Bu kırıklar ilk önceleri tendinitise benzer problemler doğurur ve ağrı
ve acı şikayetleri aynıdır.ilgilibölgede hafif şişlikvardır.Fakat tendinitise( tendon iltihabı) göre daha ciddi
bir problemdir."Stress kırıkları" tıbda özel bir yer tutar ve normal kemik
kırılmasından farklı ele alınır.Bu stress (baskı kırıkları) kırılmaları
genellikle kemiğin korteksinde yani kemiği kuşatan dış kalın zarda meydana gelir
ve esas kemik dokusunda olmaz.
Ancak gerekli tedavi yapılmazsa bu periost ve alt tabakadaki kırılma ilerleyerek
normal kemik kırığına dönüşür.Camda oluşan bir çatlağın veya zedelenmenin
ilerleyerek camın tamamen kırılması gibidir.Stres kırıklarının röntgen tespiti
ile görünmesi zordur.Ancak birkaç haftadan sonra derinleşirse röntgende
görülebilir.Bu nedenle ilk bir kaç gün çekilen filimler yanlış teşhise neden
olabilirler.Bu nedenle deneyimli ayak uzmanları bu kırıkları tespit için
Lazer sistemli (tomağrafikflimler)filmler kullanırlar.
Tedavi:
RİCE tedavisi, bandaj yapma, özel spor
ayakkabıları ve bazen de çok kısa süreli ayak alçılama sistemi uygulanabilir.
PROBLEM:3
Metatarsalgia;
Ayak tabanının (ayak parmaklarının kök kısmı (taekwondoda ap-chuck deden kısım)
iltihaplanması nasırlaşmasıdır.Bu tipik ayak özelliklerine sahip kişilerde
oluşur.Düztabanlar gibi, çok kavisli ayak tabanına sahip olanlar gibi anormal
ayak yapısına sahip olanlarda sürekli ayak parmak uçları veya topukları ile
koşmayı adet edinenlerde görülür.Sert zeminde koşmak ve aşırı ap-chagi
tipi vuruş ve kırışlar bu problemi doğururlar.Bu bölgeye gelen aşırı baskı
sonucu kas içi basıncının artması sonucu meydana gelir.Ağrı ve acı vardır.Ayağın
o kısmında nasırlaşma ve iltihaplanma oluşur.
Tedavisi;
Öncelikli olarak buz tatbiki, sargı ve dinlenmedir.
PROBLEM:4
Eğer tekme atarken ayak tabanınızdan başlayıp parmak uçlarınızda ve
özellikle baş parmak dahil3 parmakta çok keskin ve batar tarzda bir acı
hissediyorsanız Morten's Neuroma denen bir rahatsızlığınız olabilir.Bu ayağın
alt ön bölgesindeki sinirin baskıya maruz kalması ve iltihaplanması ile oluşur.
Tedavi:
Lokal steroidli krem tatbiki ile şişlikleri indirmek ve bölgeyi sağlamlaştırmak
gerekir. Bölgeye gelecek darbenin hızını azaltan ekipmanlar giymek gerekir.
|