Ayağınızda
Kırışlar ve tekmelerinizi engelliyen 4 önemli rahatsızlık


Dr.Mustafa Sarı makalesidir.

Şu yazıya bir 10 dakikanızı ayrın,okuyun ve konu ile ilgili diğer bilgileri araştırın.Eğer bilmez iseniz tedbirsizliğiniz siz çok daha uzun zaman kayıplarına neden olacaktır. Antrenmandasınız tekme attınız. Ayağınız yere indiğiniz anda ayak topuğunuzda tarif edilemeyecek  kadar çok bir acı ile karşılaştınız.

Şunu unutmayınız ki ayak topuklarınız  sizin için çok önemli bir rol oynarlar.Tekme atarken, torbaya vururken, antrenman yaparken veya diğer  antrenman çeşitlerinizde sürekli olarak ayak tabanı ve bilhassa topuk kısmına aşırı yüklenmeler olur.Bu kısmın aşırı derecede kullanımı da tabi olarak bu bölgeye bağlı incinmeleri beraberinde getirir.Bu nedenle bu bölge sakatlıklarını, nasıl oluştuklarını ve tedavi şekillerini iyi bilmeniz gerekir.

PROBLEM:1
Ayak tabanında  acıya sebep olan en önemli rahatsızlık tendinitis veya Capsulitis olarak bilinen rahatsızlıktır.Bu rahatsızlıkta ayak parmaklarının etrafını kuşatan( bacaktan gelip ayak parmaklarına kadar uzanan) tendon ve ligamentler iltihaplıdır.Tendon kasların kemiklere bağlandığı kısımlardır ve hareketlerde zorlanmaya maruz kalırlar.Ağrı ve zonklar tarzında acı duyarsınız .Ayaklarınızda bir hissizlik duygusu oluşur.
Patellar Tendinit:
Taekwondoda sık rastlanan bir tendinit türüdür.Patellar tendinitler diz kapağının altından başlayıp ayak üzerinden parmak uçlarımıza kadar uzanan bağlardır.Taekwondoda ayak vuruşlarında , ayak üzerindeki bu bağlar çok baskıya maruz kalırlar.
Bacağımız kasıldığında veya çok hafifte olsa Palding türü yan tekme attığımızda bu acıyı aşırı his ederiz.Yine parmaklarımızla ayak üst kısmına bastığımızda tendonun kemiğe yapıştığı yerlerde iğne batar tarzında acıyı duyarız.
 Yine antrenman dozu fazlalığı,az ısınma , antrenman öncesi ve sonrası germe hareketlerini ihmal etme gibi nedenler bu zorlanmayı ve iltihaplanmayı artıran durumlardır.
Eğer  buna RİCE ( dinlenme,buz,baskı,yükseltme) tedavisini uygulamazsanız rahatsız edici bir problem doğurur.Bunun yanında doktora müracaat ederek non-steroidal enfeksiyon giderici ilaçlar almalısınız.Çalışmalara ara vermeli. ayağınızı belli süre darbelerden korumalısınız.Bu aşamada çalışmaya devam edersiniz, sonunda bir ortopediste gitmek zorunda kalırsınız.
  Ayaklardaki en ağır tendinit (tendon iltahabı) aşil tendonu iltihabıdır.
Aşil Tendonu:
Ayağımızın arka kısmında, ayak bileğimiz arkasında yer alır..Baldır kasının devamı olup kasın ayak topuğuna bağlanan kısmıdır.Bunun aşırı kullanımı ve baskılara maruz kalması sonucu aşil tendiniti (iltahabı) oluşur.Aşırı antrenman,  sert zeminde çalışma, baldır kaslarına yapılan yetersiz germe,diz çekmeden atılan aşırı zorlanma tekmeleri bu tendonun zorlanmasına ve sonucunda iltihabına neden olur.Bileğimizin arkasında aşırı ağrı ile kendini belli eder.Tam ayak bileğimiz üst kısmını iki parmağımızla sıktığımız zaman aşırı acıyı his ederiz.
Antrenman kesilmeli, ve tedavisine bakılmalıdır.Eğer tedavi edilmez ise iltihap kronikleşir. Tedavi süresi uzayarak taekwondocuyu zor durumda bırakır.
Antrenman öncesi iyi ısınma ve germe eksersizleri aşil tendonunu korumanın en iyi yöntemlerinden biridir.Yine antrenman sonunda baldır kaslarına yapılacak germe eksersizleri bu sorunla karşılaşmamak için şarttır.
Soğuk buz kullanmak, antrenman dozunu doktor tavsiyesine göre azaltmak, zemin sert ise yumuşakzemini terciketmek.(Misal:tahta zeminden tatami serili zemine geçmek) gerekir.Uzayan şikayetlerde doktora müracaat gerekir.İltahap giderici ve ağrı kesici ilaçlar verilirse düzenli kullanılmalıdır.


PROBLEM:2
Metatarsal baskı kırıkları;

Ayakta metatarsal bölge deyince ayağımızın üst bölgesi anlaşılır.Ayak parmaklarımızla ayak topuğu arasında kalan orta bölgedir.Sol resimde sarı boyalıkısımdır.Sağdaki resimde ise Metatarsal olarak adlandırılan kemikleri görüyorsunuz.Burada tarak gibi uzanan metatarsal denilen kemikler bulunur.Bu kemikler tekmelerde ayak üst kısmından ,kırışlarda ise ayak tabanından olmak üzere aşırı baskıya maruz kalırlar.Sürekli tekrarlayan bu baskı kemiklerde "stress kırıklarına" neden olurlar.Bu kırıklar ilk önceleri tendinitise benzer problemler doğurur ve ağrı ve acı şikayetleri aynıdır.ilgilibölgede hafif şişlikvardır.Fakat tendinitise( tendon iltihabı) göre daha ciddi bir problemdir."Stress kırıkları" tıbda özel bir yer tutar ve  normal kemik kırılmasından farklı ele alınır.Bu stress (baskı kırıkları) kırılmaları genellikle kemiğin korteksinde yani kemiği kuşatan dış kalın zarda meydana gelir ve esas kemik dokusunda olmaz.
Ancak gerekli tedavi yapılmazsa bu periost ve alt tabakadaki kırılma ilerleyerek normal kemik kırığına dönüşür.Camda oluşan bir çatlağın veya zedelenmenin ilerleyerek camın tamamen kırılması gibidir.Stres kırıklarının röntgen tespiti ile görünmesi zordur.Ancak birkaç haftadan sonra derinleşirse röntgende görülebilir.Bu nedenle ilk bir kaç gün çekilen filimler yanlış teşhise neden olabilirler.Bu nedenle deneyimli ayak uzmanları bu kırıkları tespit  için Lazer sistemli (tomağrafikflimler)filmler kullanırlar.

Tedavi:

RİCE tedavisi, bandaj yapma, özel spor ayakkabıları ve bazen de çok kısa süreli ayak alçılama sistemi uygulanabilir.

PROBLEM:3
Metatarsalgia;
Ayak tabanının (ayak parmaklarının kök kısmı (taekwondoda ap-chuck deden kısım)  iltihaplanması nasırlaşmasıdır.Bu tipik ayak özelliklerine sahip kişilerde oluşur.Düztabanlar gibi, çok kavisli ayak tabanına sahip olanlar gibi anormal ayak yapısına sahip olanlarda sürekli ayak parmak uçları veya topukları ile koşmayı adet edinenlerde görülür.Sert zeminde koşmak ve aşırı  ap-chagi tipi vuruş ve kırışlar bu problemi doğururlar.Bu bölgeye gelen aşırı baskı sonucu kas içi basıncının artması sonucu meydana gelir.Ağrı ve acı vardır.Ayağın o kısmında nasırlaşma  ve iltihaplanma oluşur.
Tedavisi;
Öncelikli olarak buz tatbiki, sargı ve dinlenmedir.

PROBLEM:4
Eğer tekme atarken ayak tabanınızdan başlayıp parmak uçlarınızda ve özellikle baş parmak dahil3 parmakta çok keskin ve batar tarzda bir acı hissediyorsanız Morten's Neuroma denen bir rahatsızlığınız olabilir.Bu ayağın alt ön bölgesindeki sinirin baskıya maruz kalması ve iltihaplanması ile oluşur.

Tedavi:
Lokal steroidli krem tatbiki ile şişlikleri indirmek ve bölgeyi sağlamlaştırmak gerekir. Bölgeye gelecek darbenin hızını azaltan ekipmanlar giymek gerekir.