Taekwondo ve Burun tıkanıklığı
Bu
makalede Orhan Bağrıaçık ve ve Mahmut Açak'ın
"Spor yaralanmaları ve hastalıklar" adlı eserinden yararlanılmıştır.
Taekwondo müsabakalarında burun tıkanıklığı sporcu performansını
olumsuz etkileyen nedenlerden biridir.Bu nedenle sporcuların müsabaka ve
antrenman öncesinde bu konuya dikkat etmeleri gerekir.Burun kanalı 2 nedenle
tıkanır
1-Anatomik bir neden vardır
2-Hastalık nedeni
Bu iki sebepten dolayı ağız yoluyla nefes alınmaya başlanır.Performans
azalır ve dayanıklılık düşer.Taekwondo müsabakalarının sabah başlayıp geç
vakte kadar sürdüğünü ve sporcuların bol oksijene ihtiyaç duyduklarını
düşünürseniz ağız yolu ile nefes alma sporcu performansı için yetmeyecektir.
Burun tıkanıklığı belirtileri:
1-Burundan nefes alma zorluğu
2-Yüzde ağrı
3-Baş ağrısı
3-Sık hapşırma ve kuru öksürük
4-Hırıltı
5-Koku alma duyusunun azalması
6-Burun eğriliği
Görüldüğü gibi burunun tıkanması ile ağızdan nefes alma sadece
yetersiz oksijenleşmeyi değil beraberinde baş ağrısı ve huzursuzluğu da
getirir.
SEBEPLERİ:
Burun eğrilikleri
Burun yaralanmaları
Saman nezlesi ,grip vs. hastalıklar
sinüzüt veya kronik burun enfeksiyonu
Sigara içmek
NASIL ÖNLENİR:
Tıkanmaların pek çoğu önlenemez.Alerjik reaksiyonlar tıkanmanın sebebi ise
altta yatan alerjik sebebe bağlı tıbbi tedavi gerekir
Evde hava arıtma ,ısıtma ve temizleme sistemi kullanmak gerekir.
Burun poliplerinde ve burun eğriliklerinde ameliyat gerekir.
Hastalığa bağlı tıkanmalarda hastalığın tedavisi şarttır.
BURUN EĞRİLİĞİ KOMPLİKASYONLARI
Performans düşmesi
Tekrarlayan burun kanamaları
Uyuma güçlüğü ve kronik yorgunluk
Sünüzit
Orta kulak iltihabı
Tekrarlayan burun enfeksiyonları
TEDAVİ
Doktorunuzun dediklerine uyunuz
yardım amaçlı olarak:
Esas tedavi:Alerjik bozukluklar için doktor önerisi
Burun eğriliği ve polipleri için: ameliyat
Evde tedavi:
Tüm alerjik koşulların yok edilmesi
Yatak odasındaki halı ,battaniye vs eşyanın uzaklaştırılması
Duvar ve yerlerin nemli bezle temizlenmesi
Yatağın temizliği
Sadece kilimler kullanın kilimler her hafta yıkanabilir.
Her zaman yıkanabilir yatak çarşafları kullanın
Pencere ve kapıları kapalı tutun
Tozlu nesnelerden uzak durun
Her türlü ev hayvanını uzaklaştırın
İLAÇ:
Vücudun alerjik dayanıklılığını arttırmak için antihistaminikler,
delcostenjanlar,( ödem çözücüler) Kortikosteroid damlalar veya spreyler,
kromalin burun spreyleri tavsiye edilir. Bu ilaçlar belirtileri azaltır ama
tedavi etmez.
PRATİK BİLGİ:
Taekwondoda burun tıkanıklığı genelde müsabaka öncesinde enfeksiyona bağlı
olarak veya müsabaka esnasında gerçekleşir.Burun eğriliği veya alerjik
nedenlere bağlı olan tıkanmalar zaten önceden bilinen nedenler olduğu için
tedbiri alınmıştır.
Müsabaka öncesi larenjit, farenjit veya gribal bir enfeksiyon sonucu
burun tıkanmanız varsa o gece muhakkak surette burun tıkanıklığını çözmeniz
gerekir.Çünkü burun tıkanıklığı sonucu ağızdan nefes alma beraberinde
ağız kuruluğu, öksürüğü de beraberinde getireceğinden rahat uyumanızı
engeller ve kabuslarla dolu uykusuz bir gece geçirmenize neden olur.Bu
nedenle doktora çıkmanız ve gerek hastalığa karşı gerekse burun
tıkanıklığına karşı önlemlerinizi almanız gerekir.Doktora çıkma için illa
yüksek ateşi veya halsizliği beklemeyin.Bir yıl boyunca hazırlandığınız
müsabakadan vazgeçemezsiniz, hasta hasta çıkmak zorundasınız, ancak
hastalığın neden olduğu burun tıkanıklığını kısmen açarak yan etkilerini
ortadan kaldırabilirsiniz.Kendi kendinize limon suyu,ıhlamur, kekik içerek
tedavi yollarına sapmayınız.Mikrobik veya virütik bir hastalığın tedavisi
doktor ve ilaçtan geçer.Bunun için sizi bir gün sonraki müsabakaya
hazırlayacak en uygun çözüm burun kanallarını açıcı damlalar ve spreylerdir.
Bunlar doktor tavsiyesi ile kullanılır.
Eğer gribal bir enfeksiyonunuz varsa burun tıkanıklığı belirtileri başlamış
ise :
1-Kamptaki odanızı hemen ayırtmalı
2-İlaçlarınızı düzenli kullanın
3-Müsabaka bitimlerinde arkadaşlarınızdan uzak durunuz
4-Maç aralarında temiz havaya çıkınız ve burun kanallarını sık temizleyiniz
5-Asla başkalarının havlu ve ekipmanını kullanmayınız, kendi özel havlunuzu
başkasına vermeyiniz..Çünkü aynı problemi 4 gün sonra müsabakaya çıkacak
olan arkadaşınızda oluşturabilirsiniz.
Piyasada eczanelerdeki isim çeşitleri olarak:
Otrivinenasal, forialnasal, nostil spiray gibi isimler altında
satılırlar.Bunlar genelde yan etkileri olmayan burun açıcılardır.Ayrıca
doktor kontrolünde verilmesi gereken daha etkin açıcılarda varır.Sizin kendi
başınıza alıp kullanabileceğiniz en zararsız burun yolu açıcı ise serum
fizyolojiktir.Bu durumlarda, serum fizyolojik dışındaki her ilacı doktor
muayenesi sonucu kullanınız.Tabi ki bunlar tedaviye yönelik ilaçlar değil
yardımcı ilaçlardır.Tam tedavi için hastalığın iyileşmesi gerekir.Burada
bahsedilen konu, tam maç günü sizi talihsizce yakalayan gribal veya başka
bir nedenle olan hastalık sonucu burun tıkanıklığınızın sizi rahatsız
etmemesine çalışmaktan ibarettir.Çünkü hasta bile olsanız bir yıl boyunca
belki de tek kez çıkabileceğiniz maçtan feragat edip katılmamanız söz konusu
olamaz.Hiç bir sporcu buna razı olmaz.
Müsabaka esnasında hiç bir nedene bağlı olmaksızın burun tıkanıklığı söz
konusu olabilir.Her maçtan sonra kesinlikle lavaboya gidilerek eller yüzler
ve burun kanalları temizlenmelidir.İlk maçta buruna bir darbe almış iseniz
ve burun kanamanız olmuş ise ikinci maçta burununuz tıkalı
çıkmamalısınız.Geçen zamanda tuvalete gitmeli ve kanama durmuş ise burun
kanalını temizleyerek aşmalısınız.Çünkü kanama sonucu burun kanalınız
tıkalıdır.
Eğer normal periyodik antrenman seanslarında burun tıkanıklığı söz konusu
ise ve bu bir hastalığa bağlı olarak gelişiyorsa şikayetler geçene ve
hastalığınız iyi olana kadar antrenmanlardan hem sizin ve hem de diğer
sporcuların sağlığı açısından uzak durunuz. |