Taekwondoda buz tatbiki
Bare Grounds'un makalesidir

 Sık sorulan sorulardan biri buz ve sıcaklık uygulamalarının ne zaman ve nasıl olacağı şeklindedir.Eğer bir bölgenizde incinme varda ve acı çekiyorsanız ilk 7 gün kullanacağınız tedavi yöntemi buz tatbikidir.7 günden sonra incinme bölgesi hala şiş ve acı varsa  ve antrenman yapmak zorunda veya maça çıkmak zorunda iseniz buz tatbikine devam edebilirsiniz.Yani antrenmana başlarken veya maça başlarken veya maç sonunda buz tedavisi uygulayabilirsiniz.
eğer maç probleminiz yoksa, incinen bölge 7 günden sonra şişliği ,morartısı ,sertliği ve acısı azalmış ise buz tatbikini terk edip nemli sıcak bez kompresi uygulamasına başlamanız gerekir.Antrenmanlardan önce setleşmiş olan bölgede  bu nemli sıcak uygulaması kan dolaşımının sağlanması açısından faydalı olacaktır.
demek ki pratik olarak izah edersek ilk 7 güm buz uygulaması, sonraki 2 ve 3. haftalarda ise nemli sıcak kompres uygulanması gerekir.
       Eğer incinmede bir şişlik morartı yoksa sadece bölgede hafif acı varsa, antrenman öncesi sıcak nemli bez tatbiki kasların ağrısının sakinleşmesi açısından faydalıdır.Antrenmandan sonra hala bir acı çekiyorsanız bu kez hafif buz masajı uygulayabilirsiniz.
Yani sıcak tatbiki antrenman öncesi kasların çabuk gevşemesini ve elastikiyetini, antrenman sonrası buz tatbiki ise yorulan ve acısı artan kasın ağrısının dinmesi açısından fayda verir.
       Ringe müsabaka yapmak için girerken veya müsabakada devre arasında  ,bir incinme için buz kullanmak hatalı değildir.Aslında ,belki de yapabileceğiniz en  en önemli ve tek uygulama budur.Bu sayede bacağınızda veya ayağınızda oluşan ve hareketinizi yavaşlatan şişkinliği az da olsa indirebilirsiniz.Buz tatbiki doğrudan doğruya bant tatbikini, veya sargıyı takiben hemen uygulanmalıdır.Şişen sahanın üzerine sürekli baskı yapacak şekilde uygulandığında şişme durumuzu yavaşlatır.
Unutmayın eğer vücudunuzun bir bölgesinde gerçekten bir incinme varsa ,o sahanın şişmesi 10-12 dakikalık bir zaman dilimi sonra olur.Bu nedenle buz tatbiki bu süre dolmadan önce acilen uygulanma gerektirebilir.Yani bu süre içinde hemen sargı ve üzerine buz tatbiki uygularsanız, 10 dakika sonra oluşacak şişliğin önüne geçebilirsiniz.
Arzu edilen şey, burkulduğunuz zaman veya bir yerinizde çekme hissettiğiniz zaman, acilen buz tatbikine girmeniz ve hemen bandaj veya sarma yoluna gitmenizdir.
Bir ayak incinmesi sonunda Yürüme zorluğu çok acı veriyorsa, ayakta 10 dakika sonra kesinlikle bir şişme olacak demektir.Bu nedenle akıllı olup incinme meydana gelir gelmez buz çantasını kapmak gerekir.

Buz tatbiki açık kanamalarda da kullanılan ve kanamanın süratini keserek kay kaybını önleyen bir uygulamadır.Açık kanama varsa hemen steril bir gazlı bezi yara üzerine koyarak kanın emilmesini sağlamalısınız ve gazlı bez tamponun üzerine de buz tatbiki yapmalısınız.
Eğer daha uzak bir tıbbi müdahale yerine gidecekseniz buz torbasını incinen sahaya, bir sargı ile bağlamanızda yarar vardır.torba içindeki buz ezilmiş olmalıdır veya dairevi,yarım ay şeklinde olmalıdır.Dört köşe buz kalıplarının kenarları keskin olabilir ve incinen sahayı daha çok tahriş edebilir ve acıyı arttırabilir.

Ergenlik çağı öncesi çocuklarda  ( 8 yaş altı) yaş çocuklarda , incinme sahasına direk buz konulmamalıdır.Bu çocuklarda ciltler çok naziktir ve kolayca tahriş olabilir.Muhakkak surette ıslan bir kağıt veya bez havlu koymak üzerine buz tatbik etmek lazımdır
Erginliğe ulaşmış gençlerde veya yaşlılarda, alın bölgesi veya dirsek bölgesi incinmeleri haricindeki diğer bölgelere direkt olarak buz tatbiki yapılabilir.Tabi ki daha öncedeb bilinenherhangi bir allerjik   durum yoksa ( o bölge önceden donma geçirdi ise veya  Raynaud’s Sendromu gibi allerjiler)..

Buz değişik metotlarla tatbik edilebilir.Buz torbaları,buz banyoları, buz anaforları,buz masajları seklinde tatbikler vardır.
    Buz banyosu için basit bir kap, kova veya leğen içine buz doldurulur.Bu buzun üzerine incinen bölgeyi kaplayacak kadar su ilave edilir.Buz banyoları bilhassa ayak ve el parmak incinmeleri için çok kullanışlı bir metotdur. Buz banyosu tatbiki , parmaklar bölgesine buz torbası konmasından çok daha etkili bir yöntemdir.Zaman kaybını önler.10-15 dakikalık bir buz banyosu parmakla incinmelerinde buz banyosu için yeterli bir süredir.
   Buz masajı ,soğutma tedavisinde kullanılan bir diğer yöntemdir. .Kendi kendinize veya olmazsa yardımcı asistan tarafından uygulanabilir.Bunun için bir suyu akıtmayacak bir kağıt veya naylon kap içine 2/3 oranında su koyarak buzluğa koyun.İyice donduktan ve buz haline geldikten sonra kullanılmaya hazırdır.Yani oval ve geniş bir buz kalıbı elde etmeniz masaj için gereklidir.Hazır buz kalıpları keskin uçlu olabildiklerinden masaja iyi gelmeyebilirler.
Kalıbı çıkardıktan sonra kağıt veya naylon kabı hafifçe sıyırın ve buz kalıp açığa çıksın.Kalıbı tamamen sökmeyin, çünkü buzu tatbik etmek için direkt elle tutamazsınız çok soğuk gelir.Hafif dairevi hareketlerle incinen sahaya 12-15 dakika olacak şekilde sürerek masaj yapılır.Bu sürede zaten buz vücut ısısının etkisi ile yavaş yavaş erimeye başlar.
İncik kemiği kırılmalarında, diz bölgesi incinmelerinde, omuz bölgesi yaralanmalarında ve diğer geniş vücut bölgeleri incinmelerinde ve ağrılarında etkili bir yöntemdir.
Bilhassa ,böcek ısırmaları ve arı sıkmalarında vücut histamin salgılayana kadar bölgeyi hemen serinletir yanma ve ağrı hissini azaltır.Alerjik reaksiyonu en aza indirir.

Buz torbaları ve soğuk spreyler
Çoğunuz ticari amaçlı olarak üretilmiş buz torbalarını veya soğutucu spreyleri görmüşsünüzdür veya an azından birini kullanmışsınızdır.Artık marketlerde bile satılır  hale geldiler.Bu ürünler ile ile ilgili olarak kullanılmaları hakkındaki birkaç hatayı belirtelim.

• Acil kullanımlık buz torbaları (açılıp hava ile temas edince soğuyan kimyasal içerikli buz kalıpları)sadece tek kullanımlık için üretilmişlerdir.Tekrar kullanılmazlar veya tekrar dondurulamazlar.Buz torbaları değişik kimyasallardan üretilmişlerdir.Bu nedenle alerjik ve tahriş edici olmaları sık görünür.Hiç bir zaman saf buzun rahatlığını içermezler.
• Acil buz torbaları çok kısa kullanımlıktır.Soğuk etkisi sadece 8-10 dakika sürer ve kaybolur.Eğer tabi buzdan  hazırlayacağınız bir buz torbanız yoksa, 8-10 dakika sonra bu hazır buz torbasından  bir daha kullanmanız gerekir.Buda sizin için boşuna masraf demektir.
• Müsabaka sahasında veya veya dojangta hazırlayabileceğiniz bir buz kalıbınız yoksa bu ticari soğutucu torbalar işinize yarayabilir.Ama siz her zaman için incinme sahasının bu ufak torbalardan daha fazla alan kaplayabileceğini hesap ederek dojangınızda buzdolabı bulundurun  ve buzluğunuzda kendi tabi buz kalıplarınızı hazır tutun.

Soğuk spreyler  , soğutma tedavisinin bir diğer çeşitidir.Fakat sadece birkaç dakika etkili olabilirler.Sadece çok keskin sancıyı 30-45 saniye kadar kesmeyi becerirler.Müsabaka esnasında müsabaka devam mecburiyetinde tercih edilen metottur.Arı sokmalarında veya çürük veya ezik oluşumuzu önlemede yeterli değildirler.Ancak elde hazır olmaları ve her an çantada taşınmaları dolayısı ile pratiktirler.

Bu soğutucu spreylerin kullanmadan önce alınması gerekli tedbirler vardır.Soğutucu spreyler Butan, etil klorür, florometan gibi patlayıcı kimyasal maddeler içerirler.Bu nedenle tedbirli kullanılmaları gerekir.Çünkü bunlar genelde sıkıştırılmış gazlar olup dikkatsiz kullanılınca patlayabilirler. Bu gazların donma dereceleri yüksek olduğundan cilt ısısı bunların donma dereceleridir.Dolayısıyla 36 derecelik bir ısı ile temasa geçince donarlar.Etki tarzları bu şekildedir.
Çok sıcak arabanın içine konursa veya aşırı sallantının olduğu bir ortamda aşırı sallanırsa patlayabilirler.
Ayrıca aşırı irritasyon ve cilt yanığına ( unutmayın soğuk tatbikide cilt yanığına neden olabilir) neden olabilirler bu nedenle direk cilt üzerine tatbikleri mahzurlu olabilir.
Bazı soğutucu spreylerin (florometan içerenler) kanserojen olduğu yolunda kesin görüşler vardır.
   Soğutucu spreyler sadece müsabakalarda sporcusu kısa süreli rahatlatmak ve ufak kas ve ligamenlerdeki incinmeye bağlı acıyı azaltmak için kullanılabilirler. Kesinlikle göze , ağza veya açık yara üzerine tatbik edilmezler.İncinen bölgeye 15-20 cm uzaktan ve dairevi olarak püskürtme yapılır.Tek noktaya direk yapılan tatbik aşırı tahrişe ve cilt yanığına neden olur.5-6 sn den fazla püskürtülmezler.
Eğer bunlar yapılır buna rağmen acıyı kesilmezse müsabakaya devam etme terk edilmelidir.
BU spreyleri kullanırken ,etiketinde yazılan kullanma talimatlarına harfiyen uymalısınız.Rast gele kullanılan soğutucu spreyler, sporcunuzun maçı kaybetmesine bile neden olabilirler.Dolayısı ile bunları kullanmasını bilen ehliyetli kişilerin tatbik etmesi gerekir.