Dilin gevşeyip soluk yolu üzerine düşerek soluk yolunu tıkaması


Taekwondo darbelere maruz kalınan sert bir spordur.Bu nedenle sık olmasa da zaman zaman sporcu bayılmaları olur.Maç stresi, heyecan, korku, kilo kaybetmeye yönelik vücut direncinin azlığı gibi nedenlerde bu etkiyi artırırlar.
Darbe veya saydığımız bu nedenlerden dolayı baygınlık geçiren bir sporcuda ilk bakmamaız gereken en önemli konu nefes yolunun açık olması ve sporcunun rahat nefes almasıdır.

Solunum Yolu açıksa alınması gereken tedbir:

Sporcun omuzlarından hafifçe sarsılarak “iyi misiniz ? “ sorusu sorulmalıdır. Yanıt alınamıyorsa, hemen başa pozisyon verilerek;. ağız içi takma diş, sporcu dişliği vs çıkartılmalıdır. Dilin tabanının boğazı tıkamamasına dikkat edilmeli gerekirse mendil ile ucundan tutup çekilmelidir.Baş geriye yatırılur ve çene yukarı kaldırılırsa dilin boğazı tıkaması önlenir.

Başa pozisyon iki şekilde verilebilir: 1- Baş çene pozisyonu, 2- Alt çene pozisyonu.

BAŞ-ÇENE POZİSYONU: Baş,  bir el ile alından diğer el ile enseden desteklenerek iyice geriye doğru yatırılır. Böylece soluk yolunun açılması sağlanır

ALT-ÇENE POZİSYONU: Alt çene iki taraftan kavranarak öne yukarı doğru kaldırılır, baş hareket ettirilmez .

Soluk yolu açık, solunumu ve dolaşımı olan kişide, kusma veya kanama ( ya da olasılığı) varsa baş yana çevrilir. Boyun omurlarında zedelenme varsa, kişi yan çevrilir. Böylece dilin geriye kayması, kusmuk ya da kanamanın soluk yolunu tıkaması önlenmiş ve soluk yolunun sürekliliği sağlanmış olur. 

Solunum Yolu kapanmışsa alınması gereken tedbir:

Sporcu konuşamıyor, öksüremiyor, iki eli ile boğazını kavramış ve  panik halinde ise, siyanotik görünümün yanı sıra aşırı zorlanarak nefes almaya çalışıyorsa, hemen müdahale edilmesi gerekir. Eğer kısa sürede müdahale edilmezse bilinç kaybı ve ölüm meydana gelebilir.Bu durumda sporcunun ağzına herhangi bir yabancı cisim kaçması söz konusu değildir.Olsa olsa bayılma etkisi ile gevşeyen dil tabanı geriye gelerek nefes yolunu tıkamıştır.

Bu  durumda şu yöntemlere baş vurulur:

-Sırtüstü yatırılır. Baş geri bükülür boyun desteklenerek kaldırılır. (Boyun kırığı riski varsa yapılmamalıdır.Taekwondoda boyun kırığı riski pek olmaz)
-Baş bükülürken çene kaldırılması. (Buda boyun kırığı riski varsa yapılmamalıdır. Boyun kırığı riski varsa yapılmamalıdır.Taekwondoda boyun kırığı riski pek olmaz)
-Üçlü havayolu manevrası: Baş geri bükülürken çene öne çekilir alt dudak aşağı itilir.
Çeneye baskı yöntemi hasta sırtüstü yatarken çene öne çekilir baş nötral durumda kalır. Boyun kırığı riskinde uygulanabilir.

Oksijen olmazsa hücreler kaçınılmaz olarak ölürler. Beyin hücreleri oksijene en duyarlı olanlardır. Genellikle oksijensizliğe 3 dk dayanabildiği kabul edilir. Kalp hücreleri oksijensizliğe 20-30 dk dayanabilirler. Deri ve tırnaktaki hücreler oksijensizliğe en çok dayanan hücrelerdir. Solunum dakikada 12-20 kez olur. Ve beyin sapı tarafından kontrol edilir. Solunum yolu tıkanırsa 2 dk içinde bilinç kaybı olur. 5-10 dk içinde kalp durur.

Nefes alıp vermeyen ağır vakalar için teneffüs yöntemleri sitemizde ayrıca anlatılmaktadır.