Taekwondo
ve Hepatit Bir spor olarak taekwondo son 5 yıl içinde
çok fazla bir gelişim gösterdi.Çok sayıda insanın ilgisini çekmesi bu sporu
yapanların sayısında tüm dünyada ciddi artışlar meydana getirdi.Taekwondo
salonları öğrenci ve aktif sporcularla doldu taştı.Çok sayıda insanın, yönetici
,idareci,antrenör,sporcu yoğunluğu elbette toplu bir çalışma ortamı
doğuracağından Enfeksiyon hastalıklara yakalanma riski taekwondoda buna paralel olarak
çoğalmaya başladı.
Burada taekwondoda bulaşabilecek bulaşıcı hastalıkların bazılarını ve
alınabilecek tedbirleri işleyeceğiz.Nasıl yayılırlar, yayılmaları nasıl önlenir,
çalışma ortamında alınması gerekli ön tedbirler gibi birkaç önemli ana başlığı
inceleyeceğiz.
Bu sporda biz
antrenmanda
veya müsabakalara kanamaların bazı türleri ile karşılaşırız.Kanlar patojen
maddeler taşıyabilir ve kan yolu ile bulaşan enfeksiyoz (bulaşıcı) hastalıklara
yakalanabiliriz.Veya kan ürünlerine ihtiyacımız olduğu zaman en yakın çevremiz taekwondo
çalışanları olduğu için ihtiyacımızı onlardan karşılarız.Ancak bu kan
alış verişinde de hastalık riski olabilir.Yani kan yolu ile bulaşan bir enfeksiyoz
hastalığa bulaşıcı hastalığa ya kanla temas ile yada kan nakli esnasında
yakalanabiliriz.
Kan yolu ile yakalanabileceğimiz bulaşıcı hastalıklar
Human Immunodeficiency Syndrome (HIV) (insanın
bağışıklık sistemi ile ilgili sendromlar)
Hepatitis B (HBV)
Hepatitis C (HCV)
Hepatitis D (HDV)
Hepatitin kan yolu dışındada bulaşan diğer
çeşitleri.
Hepatitis A (HAV)
Hepatitis E (HEV)
Hıv bir virüstür .Aslında Hıv virürü ile AIDS (acquired immunodefiency syndrome)
virüsü arasında bir fark yoktur.İki vürüs arasında etki tarzları bakımından çok
az farklılıklar vardır.AIDS virüsü çok daha fazla öneme haiz olması ve ağır
tablo izlemesi nedeniyle ayrı kategorilenmiştir.
Zaten Hıv (hepatit) virürü ağır bir enfeksiyon seyri izlerse etkisi ve
ölümcüllüğü AIDS virüsüyle aynı tarzda ve ayşı şekilde olur.İkiside
bağışıklık sistemlerini yok ederek kişiyi ölüme götüren hastalıklardır.
Hepatit (HIV) karaciğerin enflamasyonuna sebep olan bir virüstür.Hasta direncine göre
Akut ve kronik hastalık tabloları gösterebilir.Bazen Karaciğer fonksiyonlarının
çökmesine siroz ve kanser gibi ağır tablonun oluşumuna neden olur.neden olur.
HIV virüsü nasıl bulaşır.
HIV: kişiden kişiye kan teması ile yara yüzlerinden ve çatlak deriden temes ile, kan
alışverişi ile, cinsel ilişki ile, hıv bulaştırlmış vucüt sıvılarının
sürülmesi ile, Göğüs sütü iel bulaşabilir.
Hepatitis A: Ağız veya dışkı yolu ile taşınabilir ve
bulaşabilir.Öpüşmeler, kirli tuvaletler, yiyecek ,içecek,su ve eşyaların
ortak kullanımı
Hepatitis B: Hastalıklı kanla temas ederek ciltteki
çatlaklardan, taraş bıçakları gibi kan tutabilen araç ve gereçlerden, enfeksiyonlu
arkadaşımızdan kan nakli yoluyla
Hepatitis C: Hastalıklı kanla temas ederek ciltteki
çatlaklardan, taraş bıçakları gibi kan tutabilen araç ve gereçlerden, enfeksiyonlu
arkadaşımızdan kan nakli yoluyla
Hepatitis D: Hastalıklı kanla temas ederek ciltteki
çatlaklardan, taraş bıçakları gibi kan tutabilen araç ve gereçlerden, enfeksiyonlu
arkadaşımızdan kan nakli yoluyla bulaşabilir.Hepatit D ,hepatit B geçirmiş
kimselerin yakalanacaı bir hepatit türüdür.
Hepatitis E: Oral ilişkiler(öpüşme salya, hapşırma,
havlular vs.), kirli tuvaletler
Hepatit (Sarılık) ın yayılması nasıl
önlenir?
Hepatitin yayılmasını önlemek için yapılması gerekli
ilk şey bu konuda kendinizi iyi eğitmektir.Çevrenizdeki herkeside bu bilgiden haberdar
etmeniz gerekir.Hepatit yayılmasını önlemek için emniyetli cinsel ilişki
şarttır.
İnsanlar arasındaki her ilişki HIv bulaşma nedeni olabilir.Annenin memesinden bile
meme emen çocuğuna HIv bulaşabilir.
Hepatit A yı önlemenin en önemli yolu :
özellikle tuvalette dışkılamadan sonra elleri çok iyi yıkamakla olur.Özelikle
dışkı temizlemede eller yerine tuvalet kağıdı tercih ediniz ve bol sabunlu su ile
temizleniniz.Yemek yaparken veya yemek yemeden önce ellerinizi muhakkak
yıkayınız.Yabancı havlu ve eşyaları kullanmaktan kaçınınız.Hasta
arkadaşlarınızın bardak, çatal,kaşık,eldiven ,havlu vs gibi eşyalarını
kullanmayınız.
Hepatit B yı önlemenin en önemli yolu:
Hepatit B kanla bulaşır .Bu nedenle riskli cinsel ilişkilerden kaçınınız.Belli
yerlerde ve hayat kadınları Vs ile yapacağınız ilişkiler sizin için çok
risklidir.Yabancı diş fırçası,jilet,iğne vs gibi kan transferine neden olan
malzemelerden kaçınınız
Hepatit C yı önlemenin en önemli yolu:
Kan bulaşmış eldivenlerden kaçının,Enfeksiyonlu şahısların eşyalarından
kaçının.Jilet,Tıraş makinesi,diş fırçası, toplu iğneler,tamponlar,temizlik
malzemeleri size ait olsun.
Hepatit D yı önlemenin en önemli yolu:
Hepetit D den Hepatit B aşısı yapılarak korutulabilir.Yine yabancı eşyalardan
kaçınmak gerekir.
Hepatit E yı önlemenin en önemli yolu:
Hepatit E den korunmak için özellikle hastalıklı arkadaşınızın meyva
suları,sporcu içeceği gibi Vs ilaçlarını
kullanmayınız.Banyolardan sonra ortak
eşyalardan kaçının .Kendi kuru ve temiz eşyalarınızı tercih ediniz.
Herpes Simplex temasla bulaşır.Herpeks simpleksi arkadaşınızın size ,yüzünüze vs.
dokunmasına izin vermeyin.
Hepatiti A and B için koruyucu aşılar geliştirilmiştir.Bu aşıları muhakkak
olunuz.Hepatit B aşışı sizi Hepatit D yide koruyucu etki gösterir.Hepatit C nin
aşısı yoktur.Çünkü karaciğer yıkımına bağlı olarak
gelişen tehlikel,i bir durumdur.
Hepatit E içinde bir aşı türü henüz yoktur.
Aslında çoğu insan HIV/AIDS ve Hepatiti işitmiştir.Aslında hepatit AIDS göre daha
hızlı bulaşır.Çünkü HIv virüsü bulaşıcı bir eşya üzerinde 1 hafta kadar
canlı kalabilirken.Hepatit virüsü bulaştığı bir kesici malzeme üzerinde 1 ay kadar
canlı kalabilir.
Taekwondocu olarak alacağınız basit tedbirler:
1-Herhangi bir kanla veya enfeksiyon bulaştırma riski olan bir malzeme ile temas etti
iseniz ellerinizi bol sabunlu su ile yıkayınız.Kanla temas gerekiyorsa eldiven
kullanınız.(Misal arkadaşınızın partnerisiniz.Onun burnu kanayabilir ve yardım
ederken kan s,ze bulaşabilir.)Eldiven kullansanız bile yinede ellerinizi yıkamaktan
vazgeçmeyiniz.
2-Antrenmanlardan önce ve sonra ellerinizi yıkamayı alışkanlık haline getiriniz.
3-Gerek maçta gerekse antrenmanlarda sağlık gereçlerininiz steril olmasına
dikkat ediniz.
4-Hastalıklı arkadaşlarınızla cilt temasından kaçınınız.Ter teması olmamasına
dikkat ediniz.Ortak havlu,su bardağı,içeçek vs asla kullanmayınız.
5-Antrenman materyallerinizi onda bir oranında çamaşır suyu katarak yıkayınız.
6-Salon tuvaletlerini ve duşlarını düzenli temiz tutunuz ve periyodik dezenfekte
ediniz.
7-Herkesin ayakkabısı ,terliği,havlusu,ayrı ayrı olmalı ve
karıştırılmamalıdır.Seyahatlerde ortak eşya kullanmayınız.Diş fırçası,tarak,
toplu iğne,sporcu içeceği gibi eşyalar muhakkak her sporcu için ayrı
olmalıdır.
8-Düzenli kan testlerinizi yaptırıp hastalık bulaşmış sporcuları tespit
ediniz.Hastalıklı sporcular doktor tavsiyesine uymalı ve ona göre davranmalıdırlar. |