SPORUN BAYANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Kadın ve kızların spora katılmalarıı son yıllardada ülkemizde artış göstermektedir.Aslında kadınların sporla uğraşmaları ancak son çağlarda gerçekleşmiştir.Bu konu acaba kız ve kadın bünyesi antereman ve eksersizlere nasıl cevap verir sorusunu gündeme getirmiştir.
Bugünkü bilgilerimizin ışığında sporun kadınlarda ki etkilerinin erkeklerden pek fazla bi değişiklik göstermediğini söyleyebiliriz.
Zaten eksersiz fizyolojik ve biokimyasal cevap mekazizmalarını oluş biçimi her iki cinstede aynıdır.Ancak ortaya çıkan ffarklılıklar daha çok elde edilen derecelerde kendini göstermektedir. O yönden önce erkek ve kadın sporcuların sporda eriştikleri dereceleri yani performanslarını karşılaştıralum.Böylece; 1-Vucud yapıları 2-Enerji sistemleri 3-Kas kuvveti ve fonksiyonları 4-Anteremanlar ile fizik kondisyonlarındaki gelişme 5-Bazı jinekolojik (Kadına ait) hususların tartışmasını yapabiliriz.
Sporda elde edilen derecelere performans diyoruz.Erkek ve kadın sporcuların performansları genellikle erkekler lehine daha yükseklik göstermekte fakat son yıllarda kadınların rekorlarıda erkeklerinkine yaklaşmakta aradaki fark gitgide kapanmakta hatta bazı sporcularda eşitlik ortaya çıkmaktadır.Şimdi bu hususları daha yakından inceleyelim.
1-)Vucud büyüklüğü ve yapısı:
Genellikle  erkeklerin kadına göre büyük bir vucut yapısına sahip oldukları bilinen bir gerçektir.Sposularda yapılmış araştırmalarda elde edilen sonuçlara göre ,Kadın sporcunun erkek sporcuya göre 5-6 cm daha kısa ,10-15 kg kadar daha hafif olduğu bilinmektedir.Ayrıca kadın sporcuların vucudlarında 5-7 g yağ içerdikleri dolayısıyla yağ kitlesi hesaplanarak çıkarılan vucut ağırlıklarınında erkeklerinkinden 15-20 kg daha fazla olduğu görülmektedir.Kız ve erkek sporculardaki performans farklılıkları kısmen vucud ölçülerindeki bu farklılıklara bağlanabilir.
2-)Enerji sistemleri:
Kassal çalışmada enerji sağlanması; Efora ilk başlandığında fosfatlar denen ATP ve CP den,bunu hemen takinben laktik esit husulü ile karakterize anaerobik yoldan ve efor dahada uzadığında aerobik yoldan yapılmaktadır.Bilhassa ilk iki enerji sistemi çok detaylı incelenmiş plmaklabirlikte bugünkü bilgilerimiz ışığındaerkek ve kadın organizması enerji sistemleri yönünden bişr fark göztermektedir.
3-)Kas kuvveti:
Bu başlıkta şu iki hususu inceleyelim
A-Kadın ve erkekte kas guruplarında farklılık ne derecededir.
B-Ağırlık kas gücü arttırma anteremanlarının etkisi farklımıdır.
En başta kuvvet farkları olarakKadında göğüs kol,gövde kas guruplarının erkeğe göre en zayıf, bacak kaslarının ise daha az zayıf olduğu ortaya çıkmaktadır.Bunun nedeni belki her iki cinsinde yürüme ,koşma,tırmanma gbi faliyetlerinin daha eşit düzeyde yapmakta oluşlarıdır.Kas kuvveti vucut ağırlığına orantılandığında farklar azalmaktadır,hatta bacak kasları yönünden fark kalmamaktadır.
4-)Anteremanda fizik kondüsyon gelişmesi
Yukarıda kas gücünde,uygun anteremanlarla görülen bazı değişikliklere değinmiştik.Buradada koşu yüzme bisiklet çalışması gibi genel kondüsyon geliştirme anteremanlarının sıklık ,süre ve şiddeti önem taşımaktadır.
Kondüsyon gelişmesi sağlayabilmek için antereman sıklığının en az haftada 2-3 kezolması gerekmektedir.Haftada 5-6 gün daha uygundur.
Süre olarak en az 4 hafta sürdürülen anteremanlarınkondüsyon kazanmada yararlı olduğu görülmektedir.Antereman sıklığı az olursa bu sürenin dah uzun olacağı aşikardır.Anteremanın şiddeti kişiye göre değişiklik gösterir.Kişinin maksimal kapasitesinin aşağı yukarı %70 'işiddetindeki çalışöalar kondüsyonu arttırmada yardımcı olmaktadır.
Antereman sonunda ortaya çıkan farklılıklar kadınlarda ve erkeklerde bir değişiklikgöstermez.Bunu şöyle özetleyebiliriz.
Maksimal aerobik güç artmaktadır.Maksimal eksersiz sonunda kan laktikasit düzeyine yükselme görülmektedir.Maksimal kalp dakika volümü (Debi) ve atım vulümü artmaktadır.Böylece daha büyük eforlar daha kolaylıkla tolere edebilmektedirler.