Taekwondocular İçin Sağlık Prensipleri
Taekwondo öğrencilerinin spor yaşantılarının uzun ömürlü ve sağlıklı olması
için basit 7 tane kural vardır.Bir taekwondocu bu prensipleri sırası ile
uygulamaya dikkat etmelidir.Burada özellikle taekwondo eğitimi alan
çocukların sağlıklı gelişimine odaklanarak ,ailelerine çocukları için dikkat
etmeleri gereken kurallar üzerinde duracağız.Çünkü çocukların ihmal ettiği
bu kaidelere ailelerin dikkat etmesi ve üzerinde özellikle durmaları
şarttır.Sağlıklı ve güçlü bir spor yaşantısı için bunlar muhakkak
gereklidir.
1. Temiz Hava:
solunum demek sadece ciğerlerimize çektiğimiz havanın miktarı ile
ilgili değildir..Çünkü aldığınız hava kirli ise solunumla ilgili
fonksiyonlarda kötü olacaktır.Vücuttan artık maddelerin çabuk atılması
solunumla aldığımız havadaki bol oksijen oranı ile de alakalıdır.Yetersiz
oranda oksijen alınımı vücut fonksiyonlarının da verimsiz yapılmasına neden
olur.Az oksijen miktarı vücut toksinlerinin daha geç atılmasına neden olur.
Buda vücudun dinçleşmesine ve kendini kısa sürede toparlamasına
engeldir.Zayıf bir vücut direnci ise tüm hastalıklara kapı aralar.
Çocuklar okul sıralarında saatlerce zorla otururlar.Bu oturuş
pozisyonu aslında sağlıklı bir nefesleşmeyi engeller.Karın büzülür ve
nefesleşmeyi sağlayan büyük karın kası diyafram verimli çalışamaz.Bu
nefesleşme daha küçük olan kaburga kaslarının fazla çalışmasına ve
zorlanmasına neden olur.Büyüdüklerinde bile bu nefesleşmenin hatalı
olduğunun farkına varmazlar.Hatalı nefesleşmeleri iş verimlerini bile
etkiler.
Nefesleşmenin en verimli yolu bebeklerin nefesleşmesidir.Çünkü bebekler
nefes alıp vermek için göğüslerini değil, karınlarını kullanırlar.Bu şekilde
akciğerler mümkün olduğunca çok hava ile dolar. Karın kasları kasıldığında
nefes verilir,karın kasları gevşediğinde nefes alınır.Yani karın içeri çöker
nefes verilir karın şişirilir nefes alınır.Bu şekilde bir nefesleşmeyi
alışkanlık haline getirmek vücut için fazla zorlanmadan maksimum oksijenin
temin edilmesini sağlar.
Kısaca Taekwondo öğrencileri için iyi bir nefesleşme demek vücuda organların
beslenmesi ve artık maddelerin kolay atılımı için bol miktarda oksijenin
alınması demektir. Nefesleşme sadece dojangda antrenman yaparken gerekli
değildir.Gün boyunca genel sağlık prensipleri açısından vücut sağlığı için
güzel nefesleşme şarttır.
Taekwondo öğrencileri için müsabaka esnasında güzel nefesleşme için en
verimli yol tekniğin sonunda bol nefes almak ve vücudu oksijenle
doldurmaktır.Tekniğe başlarken kuvvetli nefes alımı saldırıyı rakibe haber
verebilir. Birde taekwondo teknikleri anaerop enerji ile yapılır.teknikler
esnasında nefesleşme çok zordur.Bu nedenle tekniğin bitiminde derin karın
nefesi almak şarttır.Nefes alma sert,kısa sürede ve karın kaslarının
çalışımı ile olmalıdır.Alınan nefesin ani verimi sporcunun gevşemesine ve
akciğerlerin tekrar otomatik olarak hava ile dolmasına neden olur.
Taekwondoda temel prensip her tekniğin kuvvetli bir nefesleşme ile
yapılmasıdır. Tekniğin başı ve sonu kuvvetli nefesleşme ile
desteklenmelidir.
Kuvvetli nefesleşme bir alışkanlık olmalıdır.Her sporcu sabah dışarı çıkmalı
ve kuvvetli nefes alıp verme antrenmanları yapmalıdır.
Antrenman esnasında sadece nefesleşme önem taşımaz.Ortamın havasıdaönemlidir.İstediğiniz
kadar kuvvetli nefesleşme yapın.Ortam temiz oksijenle dolu değilse birişe
yaramaz.Çalışma ortamı bol oksijenli, havadar olmalıdır.
Ekipmanlar (kılık kıyafetler) bilhassa yaz aylarında hafif olmalı vücudun
havalanmasını sağlamalıdırlar.
2.Güneş:
Bir sporcu En önemli doğal tehlikelerden biride güneştir.Çünkü kısa
süre içinde çok su kaybını beraberinde getirir.Su ve tuz kaybı genel vücut
fonksiyonlarını etkiler.Bu nedenle çalışma ortamları aşırı sıcaktan uzak
olmalı ve aşırı güneşli ortamda çalışmaktan çekinmeliyiz.Tıbbi olarak güneşe
güneş koruyucuları olmadan çıkılmamalıdır.
Tabi bunu söylerken şunu ifade etmekte gerekir.Güneş bizim düşmanımız
değildir.Atalargüneş girmeyen eve doktor girer derler.Güneşsiz
ortamlar kişiyi depresyona iterler.Güneş ışığı kişinin kendini iyi
hissetmesini ve rahatlamasını sağlar.Hem de ücretsiz olarak bize mükemmel
bir D vitamini imkanı sağlar.Günlük belli miktarda güneşlenmek
gerekir.Antrenman ortamlarının bol gün ışığı alan rahat havadar yerler
olması şattır.
3. Dinlenme
Yeterli miktarda dinlenmek taekwondocu için çok büyük önem taşır.Bu dinlenme
sadece antrenman sonu dinlenme anlamına gelmez.Günlük yaşamdaki çalışma
ortamının stresinden de kurtulup dinlenme sağlıklı bir yaşam için
şarttır.Günlük yaşam stresinden uzaklaşmayan bir sporcu iyi ve verimli bir
antrenman yapamaz.
İyi bir dinlenme için en önemli faktör uyumadır.Yeterli miktarda uyuma ile
vücudun kendini yenilemesi sağlanır.
Yetersiz dinlenme strese , depresyona ve diğer rahatsızlıklara yol açar.Buna
ilavetende vücudunu en verimli şekilde kullanmasına engel olur.
Araştırmacılar 24 saat içinde en az 8 saat uyumak gerektiği konusunda hem
fikirdirler.Kişiden kişiye değişmek şartı ile 8-10 saat arasında uyumayı
salık verirler.Sıradan bir insan için 8 saat uyku yetebilir ancak bir sporcu
10 saat civarında bir uyku dilimine sahip olmalıdır.Önemli bir noktada
uykudan önce herhangi bir şey yeyip içilmemelidir.Yani uyku esnasında vücut
tamamen dinlendirilmelidir.İç organların çalışması minimum seviyede
tutulmalıdır.
Yeterli dinlenme spor sakatlanmalarından sonrada çok önemlidir.İncinen
veya zedelenen kasların tamiri için tek yol dinlenmekten geçer.
4. Eksersiz:
İyi bir taekwondocu olmanın en gerçek yolu sürekli eksersiz yapmaktan
geçer.Dövüş sanatlarında mükemmelliğe ulaşmanın yolu eksersizdir.Taekwondo
basit teknikler üzerine kurulu bir spordur.Ancak bu basit tekniklerin
refleks hale dönüşümü için sürekli bıkmadan çalışma gerektirir. Bir an için
ara verilse refleks özellikler kaybedilir.Belki teknikler muhafaza edilir
ancak bu biçim bir muhafaza mükemmel bir sporcu olmaya yetmez.
Taekwondo çalışmakla aynı anda sağlıklı yaşam için gerekli olan bir dizi
güncel eksersizlerde yapılır.Yani taekwondo sadece sportif amaçlı
yapılmaz.Şablon hareketleri hiçbir alet getirmeden yapılan mükemmel eksersiz
hareketleridir.
Taekwondoda ön çalışma eksersizleri normal sağlıklı yaşam için yapılan
eksersizlerin dışında ek hareketler istemez.Hiçbir öğrenci bu eksersizlerde
güç limitlerini zorlamaz.Esneme ve kas eksersizleri basit herkesin
yapabileceği tiptendirler.Bu nedenle herkes rahatlıkla yapabilir .Spor
amaçlı takwondoda temel teknikler kişinin biomekanik yapısına uygunluğundan
dolayı çok kısa sürede öğrenilir.Önemli olan bu öğrenmedeki devamlılıktır.Taekwondoda
başarıyı" öğrenmek" değil, " devamlı olmak" sağlar.
Vücut esnekliğinin muhafazası ve refleks faktörlerin korunması sürekli
çalışma gerektirir.Sıradan ve çok kolay olan bu çalışma öğrencilerde sıkıntı
ve bıkkınlık oluşturur ve çoğu öğrenme limitlerinin sonuna geldiğini
zannederek dojanglardan uzaklaşır .Esas hata burada başlar.
Eksersiz hareketlerini terk ederek sürekli taekwondo temel tekniklerini
çalışan sporcular büyük hata yapıyorlar demektir. Eksersiz taekwondonun
temelidir.
Taekwondo eksersizlerinin özenle çalışılması,zaman içinde güçlü bir bünye
meydana getirir.Vücut ve akıl birlikte çalışmaya başlarlar.Taekwondo
poomseleri(şablon eksersiz hareketleri) ve temel teknikleri düzenli ve
sürekli bir çalışma isterler.Taekwondoda başarıya ulaşmanın tek
formülü budur.
Dövüş sporlarındaki eksersiz biçimi diğer sporlardaki
eksersize benzemez,çünkü sadece vücudun değil özellikle vücutla beraber
aklında çalıştırılması gerekir.Tüm teknikler sırası ile tam kurallı olarak
çalışılmalıdır.Temel teknikler öğrenildikçe kişi aklı ile kombinasyonları
bulmaya ve kendine has değişik teknikler uygulamaya da başlar.
5. Diyet
Taekwondoda yükselip mükemmel bir sporcu olmanın en önemli faktörlerinden
biri kişinin vücudunun sıhhatine bakmasıdır. Buda diyetle olur.
İyi bir diyet sadece fiziksel değil akli ve ruhi melekelerinde iyi
çalışmasını sağlar.Düzenli beslenen bir sporcunun çok zor teknikleri
kavrayıp uygulama becerisi de o denli kolay olur.
Yetersiz beslene kimselerde günlük olaylar karşısında strese düşme o denli
çok olur. Taekwondocunun anlatılan konuya konsantrasyonu, dikkati
kaybolur.Antrenman son derece verimsiz geçer.
Taekwondocunun diyeti sebze meyve tahılgiller ve kuruyemişlerce zengin
olmalıdır.Et süt balık gibi hayvansal ürünler ihmal edilmemelidir.
En önemli ilk 5vitamin A, B-Kompleks, C, D ve E vitaminleri çok önem taşır.
Bunlar günlük yeterli oranda alınmalıdır.
Şeker tuz gibi gereksiz besinlerin dışardan alınımı kesilmelidir.Bu
mineraller doğal olarak besinlerden elde edilmelidir.
tatmin edici bağışıklık verici içeceklerden uzak durulmalıdır.İçki, sigara
gibi kötü alışkanlıklara asla girilmemelidir. Kahve ve çay gibi içecekler
çok az içilmelidir. Sporcunun en önemli içeceği sudur.Bol bol su içiniz.
6. Her şeyde denge:
Hayatta her şeyde bir denge hakimdir.Bunun gibi bir insanda hayatta her
davranışını denge içinde yapmalıdır.İstek ve arzularını toplumun ortaya
koyduğu kurallar( kurallar dengedir) çerçevesinde dizayn etmelidir.
Antrenman, dinlenme, beslenme hepsi dengeli bir dağılım göstermelidir. Az
antrenman kadar aşırı antrenmanında size faydadan çok zararı vardır.
Yetersiz dinlenme kadar aşırı tembellikten de kaçınmalıyız.Çok yemek nasıl
zararlı ise yeterli beslenmeme ve sebzeli yiyeceklerden ( taze fasulye,
kabak,ıspanak vs) kaçmakta o denli zararlıdır.Denge kuramazsanız bunun
olumsuz etkilerini spor yaşantısı içinde çekersiniz.
Tüm do sanatları hayatın denge üzerine olduğunu vurgular.Hepsi felsefi
yapısını "dengeli bir kişilik" yetiştirme üzerine kurar.
7. Allaha olan inaç ve dua:
İyi bir taekwondocu olarak gerekleri yerine getirildikten sonra en büyük
silahımız dua dır. Antrenman, beslenme,taktik yüklenmekleri yerine
getirdikten sonra Allah'a yapılacak dua bizi güne ve iler ki müsabakalara
hazırlar.Sporcuların birbirine gıyaplarında yapacakları dua önem taşır.Allah
bir kişinin diğer bir kişi hakkında yapacağı hayırlı duayı asla
reddetmez.Gerçekleşmese bile muhakkak surette daha büyük bir bela def
edilerek o kişinin duaları yerine gelir.Gerek kendimizin gerekse diğer
sporcu kardeşlerimizin spor yaşantılarının uzun , başarılarla dolu ve sıhhat
içinde geçmesi açısından dua edelim.Bu camia içindeki sevgi bağlarını
güçlendirir ve bizleri bir aile haline getirir.
|