Taekwondo ve Terlemenin önemi

Hepimiz çok iyi biliriz ki: Çalışan arabalarda ısınan motorların fan sistemi adı altında bir ısı ayar sistemi vardır.Motor aşırı ısındığı anda bu sistem devreye girerek ısınan motoru soğutur.Eğer bu sistem bozulur ise motor aşırı hararetten yanar ve araba yürüyemez hale gelir..Motor ısısının sürekli olarak sabit tutulması şarttır.
İşte insan vücudu da böyledir.Vücut ısısının sürekli olarak sabit tutulması , organizmanın sıhhati açısından şarttır. Yapılan ağır antrenmanlarda veya müsabakalarda normal dinlenme anındakine göre 15-20 kat daha fazla vücut ısısı oluşur.Aşırı ısı vücudu ölüme bile götürür.Ateşi hastalıklarda vücut ısısının 41-42 dereceye çıkması ile ölümlerin yaşandığını hepiniz bilirsiniz. 41 derecede hücreler ölmeye , 42 derecede proteinler kuagule olmaya başlar ve ölüm oluşur.
İşte "TER" mekanizması vücut için aslında araba motorlarındaki fan sistemi gibidir. Antrenmanda enerji harcanır.Bu enerji hücrelerde sağlanır.Biyoloji derslerinde görmüşsünüzdür,enerji üretimi sonunda bir ısı ortaya çıkar.Bu nedenle hücreler ve dolayısı ile vücudun ısısı normalin üzerine çıkar.Aşırı ısınan vücuttan ısı ter yolu ile uzaklaştırılır.Ter cilt üzerinde buharlaşırken ısıyı da götürür cilt soğur. Bu soğuklukta kan yolu ile vücut içine dağılır.Bu şekilde antrenmanlarda artan vücut ısısı düşürülür. Oluşan her 300 kilokalorilik bir ısının uzaklaştırılması için 0,5gram terlenmesi gerekir.
Buradan şu sonucu çıkarabiliriz:
Ter vücudun bir savunma mekanizması olup sporcular için gerekli olan bir biyolojik hadisedir.
Vücut aşırı ısınmaya karşı bu tedbiri kendiliğinden alırken bizim antrenör ve sporcu olarak yapacaklarımız temel kaidelerde vardır:
1-Oluşan terin kolay buharlaşmasının sağlanması:
2-Ortamın sıcaklığının ayarlanması
3-Vücudun su ve mineral kaybının anında yerine konulması
Antrenman saatleri yaz aylarında günün serin saatlerinde yapılmalıdır. Sabah seansları veya akşam seansları en uygun periyotlardır.Sıcaklığın en fazla olduğu öğle vakitlerinden kaçınılmalıdır.
Yaz antrenman periyotlarında , antrenman süreleri azardan başlayarak artırılmalı böylece vücudun ısıya karşı direnci arttırılmalıdır.
Yaz aylarında giysilerimiz tişört veya atlet vari olmalı oluşan terin vücuttan uzaklaşması sağlanmalıdır. Giyeceklerimiz açık renkli, bol olmalı hava akımı sağlamalıdır.Naylon veya kauçuk giyeceklerden kaçınmak lazımdır. Bunlar hava akımını ve yavaş buharlaşmayı önleyen giysilerdir.Ani su kaybına neden olurlar. Hem aşırı su kaybı hem de vücut ısısının buharlaşma dengesizliğinden ayarlanamaması sıcak çarpmalarına neden olur.Bilhassa çocuk sporcularda yaz aylarında çok görülür.
Çocukların ve kilolu sporcuların sıcağa olan mukavemeti yetişkinlere nazaran çok daha azdır.Bu nedenle kilolu sporcular ve minik sporcular bu dönemlerde ayrı antrenmana tabi tutulmalı yetişkinlerle birlikte çalıştırılmamalıdırlar.
               Bayanlarda terleme erkeklere nazaran daha düzenlidir.Çünkü bayanlarda terler ufak damlacıklar halinde oluştuğundan buharlaşma daha kolay olur ve vücut ısısı daha düzenli ayarlanır.Erkeklerde ise ter damlaları ter bezleri gözenekleri daha büyük olduğundan büyük damlalar halinde oluşur .Bu nedenle de buharlaşmadan ziyade akar.Buda vücut ısısın düşürülmesini olumsuz etkiler.Bu nedenle antrenör antrenmanlarda kız sporcuları değil erkek sporcuların ter oranına dikkat ederek bir antrenman hızı ve periyodu ayarlamalıdır.
Sıcağın aşırı etkisi sporcularda çabuk yorgunluk,baş ağrısı, burun kanaması, bulantı hissi, baş dönmesi, yön bulamama, sendeleme gibi belirtilerle ortaya çıkar .Bu belirtiler hissedildiğinde antrenman hemen bırakılmalı ve serin bir ortamda dinlenme sağlanmalıdır.
Salon yaz aylarında mümkün olduğunca serin tutulmalıdır. Havalandırılmalı ve nem oranına dikkat edilmelidir.Aşırı kuru ortamlarda buharlaşma ile sıvı kaybı normalinden daha daha fazla olur.
Sıvı kaybını yerine koymanın en kolay yöntemi 10-15 dakikada bir yarım su bardağı su içmektir.Bu miktarı antrenman sırasında ayarlamanız gerekir.İdrarın açık renkli gelmesi su miktarının yeterliliğini sarı kıvamda gelmesi ise azlığını gösterir.Vitamin hapları veya antibiyotik tedavisinde sarı idrar gelebilir.Bu durumda antrenman öncesi ve sonrası tartılmak sureti ile sıvı dengesi kontrol edilebilir. Antrenman sırasında su içmenin mideye en ufak bir zorlaması yoktur.Nedense sporcularımız antrenmanda su içmemektedirler.Mideleri su ile dolunca antrenman hızının düşeceği şeklinde yanlış kanıya sahiptirler.Unutmayın su anında emilen ve vücuda geçen harika bir sıvıdır.Yapılması gereken antrenmanlarda sürekli yeterli suyun içlerek mide dolu iken eksersize alıştırılmasıdır.Bu alıştırma size müsabakalarda bol su içme konusunda bir alışkanlık ve avantaj sağlayacaktır.
Tuz tabletleri veya mineral içeren sporcu içecekleri bile asla saf suyun yerini tutmaz. Taekwondo antrenmanlarında vücuttan tuz veya mineral kaybı önemli miktarda olmadığından bir yan etkisi olmaz.Bu nedenle tuz tabletlerinin veya mineralce zengin sporcu içeceklerinin bir faydası olmaz.Bunlar antrenman sonrası beslenme ile telafi edilebilirler.Önemli olan su kaybıdır.Terleme ile tuz ve mineral kaybının yan etkileri maratoncu. bisikletçi veya triatloncu gibi uzun süreli efor isteyen ağır spor dallarında ortaya çıkar. Taekwondoda 2 saati geçen çok ağır idmanlarda söz konusu olabilir.