TAEKWONDODA VE UYLUK SAKATLANMALARI

Taekwondo çok sert tekmelere sahip bir spordur bu nedenle zaman zaman gerek antrenman ve gerekse müsabakalarda uyluklara gelen bu sert tekmeler sonucu uyluk incinmelerinden başlayıp daha ileri derecede uylukta kas yırtılmalarına kadar varan seri sakatlanmalar meydana gelebilir.
Uyluk incinmeleri:
Tekmeler sonucu uyluklarımızdaki hafif sakatlanmalardır.
Sert darbeler sonunda uyluk kaslarımızdaki kılcal damarlarda kopma meydana gelebilir.Uyluk kaslarımızda kan damarları , tendonlar, sinirler, periost ve kas bağlantı noktaları vardır.Kanama sonucu uyluk dokularının ve cildin çürümesi sonucu incinmeler oluşur.
İncinme sonucu:Uyluğumuzda şişme,ağrı, kan birikmesi sonucu sertlik ve acı hissi,Renk değişmesi (morluk) ve hareket güçlüğü meydana gelir.
Kötü beslenme ve vitamin eksikliğinde, Hemofili gibi kanama bozukluklarında veya pıhtılaşmayı önleyici aspirinin uzun süre kullanımında incinme riskleri artar
Uyluk incinmelerin bir taekwondocunun kendi kendine yapabileceği müdahale RİCE yöntemidir.Burada günde 3-4 kez 15 dakika kurallarına göre gölgeye buz tatbiki yapılması gerekir.
Bunun dışında hafif masaj uygulanılması bölgedeki ödemin dağılmasını ve uyluğun rahatlamasını sağlar.
 Uyluk incinmelerinde hareket kısıtlı olduğu sürece antrenmanları terk etmeli ve tam iyileşme olmadan antrenmana başlanmamalıdır.Bu incinmeyi artırır ve iyileşmeyi geciktirir.
Eğer incinme ile birlikte cilt yırtığı varsa olası enfeksiyon riskine karşı gerekli pomadlar doktaor kontrolü ile kullanılmalıdır. Normal iyileşme 1-2 hafta içinde gerçekleşir.
Eğer uyluk ezilmeniz 1-2 gün içinde geçmez ise doktor kontrolü şarttır.
İy6iylşrmeyi müteakip antrenmanlara yavaş yavaş başlanmalı.Ağrı olduğunda bırakılmalıdır.
Et balık,Tavuk, peynir yumurta gibi proteince bol gıdalar alınıp vücut direnci artırılmalıdır.
 

Uylukta kas yırtılamaları:
Uyluk incinmelerine göre aha ağır bir sakatlanma türüdür.Uyluk kemiğimi, üzerindeki kaslar ve  tendonlar bir bütün oluştururlar.Bunlar birlikte uyluğun stabilizasyonunu sağlar.Yırtılmalar bu bütünlüğün en zayıf olduğu noktada meydana gelir.
Yırtılmalar bazen hafif oluşur.Lif ve adale kopmaz yalnız aşırı gerilme sonucu bir sakatlanma oluşur güç kaybı meydana gelir.
Bezen adale veya tendonlarda liflerden bir veya bir kaçı kopabilir.Kuvvette azalma meydana gelir.
Bazen de çok ağır seyredebilir.Liflerin tamamı kopar ve kas kemikten ayrılabilir Bu çok ağır vaka olup kesin cerrahi müdahale ister.Bu sakatlanmalar kasların aşırı gerilmeleri ve bu esnada gelen çok sert darbeler sonucu oluşu .Taekwondo yapısı itibari ile faullü vuruşlarda bu tür sakatlanmalara açık bir spordur.Bu nedenle sporcuların tekme vuruşlarında çok dikkat etmeli ve bu tür faullü sayılan vuruşlardan kaçınmaları gereklidir.
  Uyluk yırtılmalarının belirtisi şiddetli ağrıdır.Kalçanızı veya dizinizi hareket ettirdiğinizde şiddetli ağrı hissedersiniz.
Sakatlanan adalede kasılma,şişme,oluşur.Sakatlanan bölgeye bastırdığınızda bir çatırdama (kıtır kıtır ses) meydana gelir.Röntgende tendon kılıflarında enflamasyon ve tendon ve adalelerin kireçlenmesi görülür.
  Antrenman ve müsabaka öncesi çok iyi ısınmak bu tür sakatlanmaların önüne geçmek için en gerekli ön faktördür.Yive kas kalıması yani kas gücünün artırılması bu tür sakatlanmaları önler.İyileşme süresi yırtılmalar göre değişir
hafif olanlar 2-10 gün, orta dereceler 6-10 hafta şiddetli yırtılmalar 10-20 hafta zaman alabilirler.Yırtılmanın derecesine göre dinlenme ihmal edilmemeli ve antrenmana başlanmamalıdır.Çünkü aynı bölgede oluşan ikinci bir yırtık tedaviyi daha zor hale getirebilir.
Bu tür sakatlanmalarda ilk müracaat edilecek yöntem RİCE kuralıdır .Günde 3-4 kez 15 er dakika buz tatbiki 2 saat geçtikten sonra sıcak tatbikine başlanabilir.Tedavi sırasında uyluk sürekli bandajla sarlmalı ve stabilliği sağlanmalıdır.Sık sık masaj yapmak bölgeyi rahatlatır.
Elbette doktor tedavisini ihmal etmeyiniz.Doktorunuz size ağrı kesiciler , kremler, jeller, parasetemol, ibuoprofen türü ilaçlar verecektir .Bunları düzenli olarak kullanarak rahatlamanız sağlanmalıdır.Bol proteinli besinlerle beslenilmeli.en az 72 saat uyluğa yük uygulanmamalıdır.
 
  Kuadriseps Kas Gurubu yırtılmaları:
Taekwondoda uyluk sakatlanmaları genellikle Kuadriseps denilen ön uyluk kas gurubunda meydana gelir.Bu gurup kasları uyluğumuzun ön ve yan yüzlerindedir.Koruyucudan mahrum olan bu bölge faullu vuruşların gelmesi sonucu sakatlanabilir ve değişik oranda kas yırtılmaları ve lif kopmaları oluşur.Ayrıca bu kas guruplarının çok aşırı zorlanmaları sonucu lif kopmalareı ve üst doku çatlakları oluşur.
Bu bölgedeki yapılar:
Kuadriseps kas gurubuve onun tendonları,
Femur , patelle ve tibia
Yumuşak dokular
Sinirler
Kan damarları
Lenf damarları
Periost gibi oluşumlardır.
Bu bölgedeki sakatlanmanın bazı belirtileri:
Bu bölgeye gelen sert darbelerde bir yırtılma söz konusu ise Uyluğu hareket ettirirken ağrı meydana gelir.Şişlik ve buna bağlı olarak  adale krampı oluşur.Elimizle uyluğumuza bastırdığımızda çatırdı sesi meydana gelir.Röntgen çekimlerinde tendon ve adalelerin kireçlenmesi görülür.
tendon kılıflarında enflamasyon meydana gelir.

Bu tür sakatlıkları aza indirmek için taekwondocunun alabileceği önlemler şunlardır:
taekwondoya uygun olarak güç çalışması yapmak ve bu bölge kaslarını kuvvetlendirmek.
Antrenman ve müsabaka öncesi çok iyi ısınmak..
Öncelikle sağa sola kaçarak bu tür faullü tekmelerden korunmaktır.Bloklar çoğu kez tekmeleri önlemede yetersiz kalır .Çünkü çok sert tekmeler karşısında kolla yapılan bloklarda çaresiz kalabilir.Ancak en azından kollarda koruyucular olduğundan darbe bir derece karşılanabilir.

Bu tür bir sakatlanma hissettiğinde günde 3-4 kez olmak üzere 15 dakikalık buz tatbiki uygulayınız.
RİCE kuralı ( Dinlenme, Buz ,Kompresyon, Elevasyon)
 72 saat sonra kendinizi iyi hissediyor ve rahatlamış iseniz sıcak tatbikine başlayınız,Bu sıcak duş olabilir, ısıtıcı kremler ve jeller olabilir,sıcak tıbbi paketler olabilir veya ısıtıcı lambalar olabilir.yine şişliği azaltmak için bol bol masaj yapmak yararlıdır.
Ancak baldırınızda 10 gün geçmesine rağmen bir gerginlik varsa, tedaviye rağmen bir ağrı ve şişlik varsa, parmak tırnakları renginde bir değişiklik varsa muhakkak doktora görününüz.Çünkü cerrahi müdahale gerektiren bir yırtılma söz konusu olmuş olabilir.
İyileşme olmadan asla antrenmana başlamayınız.Bu yırtılmayı arttırabileceği gibi ileriki dönemlerde ikinci sakatlanma riskini de çoğaltır.
Doktorunuzun vereceği ilaçları düzenli kullanınız.
Bunlar çeşitli ağrı kesiciler, anestezik iğneler,iltihap dağıtıcı kortikosteroidler olabilir.