TAEKWONDODA VE UYLUK SAKATLANMALARI
Taekwondo çok sert tekmelere
sahip bir spordur bu nedenle zaman zaman gerek antrenman ve gerekse
müsabakalarda uyluklara gelen bu sert tekmeler sonucu uyluk incinmelerinden
başlayıp daha ileri derecede uylukta kas yırtılmalarına kadar varan seri
sakatlanmalar meydana gelebilir.
Uyluk incinmeleri:
Tekmeler sonucu uyluklarımızdaki hafif sakatlanmalardır.
Sert darbeler sonunda uyluk kaslarımızdaki kılcal damarlarda kopma meydana
gelebilir.Uyluk kaslarımızda kan damarları , tendonlar, sinirler, periost ve
kas bağlantı noktaları vardır.Kanama sonucu uyluk dokularının ve cildin
çürümesi sonucu incinmeler oluşur.
İncinme sonucu:Uyluğumuzda şişme,ağrı, kan birikmesi sonucu sertlik ve acı
hissi,Renk değişmesi (morluk) ve hareket güçlüğü meydana gelir.
Kötü beslenme ve vitamin eksikliğinde, Hemofili gibi kanama bozukluklarında
veya pıhtılaşmayı önleyici aspirinin uzun süre kullanımında incinme riskleri
artar
Uyluk incinmelerin bir taekwondocunun kendi kendine yapabileceği müdahale
RİCE yöntemidir.Burada günde 3-4 kez 15 dakika kurallarına göre gölgeye buz
tatbiki yapılması gerekir.
Bunun dışında hafif masaj uygulanılması bölgedeki ödemin dağılmasını ve
uyluğun rahatlamasını sağlar.
Uyluk incinmelerinde hareket kısıtlı olduğu sürece antrenmanları terk
etmeli ve tam iyileşme olmadan antrenmana başlanmamalıdır.Bu incinmeyi
artırır ve iyileşmeyi geciktirir.
Eğer incinme ile birlikte cilt yırtığı varsa olası enfeksiyon riskine karşı
gerekli pomadlar doktaor kontrolü ile kullanılmalıdır. Normal iyileşme 1-2
hafta içinde gerçekleşir.
Eğer uyluk ezilmeniz 1-2 gün içinde geçmez ise doktor kontrolü şarttır.
İy6iylşrmeyi müteakip antrenmanlara yavaş yavaş başlanmalı.Ağrı olduğunda
bırakılmalıdır.
Et balık,Tavuk, peynir yumurta gibi proteince bol gıdalar alınıp vücut
direnci artırılmalıdır.
Uylukta kas yırtılamaları:
Uyluk incinmelerine göre aha ağır bir sakatlanma türüdür.Uyluk kemiğimi,
üzerindeki kaslar ve tendonlar bir bütün oluştururlar.Bunlar birlikte
uyluğun stabilizasyonunu sağlar.Yırtılmalar bu bütünlüğün en zayıf olduğu
noktada meydana gelir.
Yırtılmalar bazen hafif oluşur.Lif ve adale kopmaz yalnız aşırı gerilme
sonucu bir sakatlanma oluşur güç kaybı meydana gelir.
Bezen adale veya tendonlarda liflerden bir veya bir kaçı kopabilir.Kuvvette
azalma meydana gelir.
Bazen de çok ağır seyredebilir.Liflerin tamamı kopar ve kas kemikten
ayrılabilir Bu çok ağır vaka olup kesin cerrahi müdahale ister.Bu
sakatlanmalar kasların aşırı gerilmeleri ve bu esnada gelen çok sert
darbeler sonucu oluşu .Taekwondo yapısı itibari ile faullü vuruşlarda bu tür
sakatlanmalara açık bir spordur.Bu nedenle sporcuların tekme vuruşlarında
çok dikkat etmeli ve bu tür faullü sayılan vuruşlardan kaçınmaları
gereklidir.
Uyluk yırtılmalarının belirtisi şiddetli ağrıdır.Kalçanızı veya dizinizi
hareket ettirdiğinizde şiddetli ağrı hissedersiniz.
Sakatlanan adalede kasılma,şişme,oluşur.Sakatlanan bölgeye bastırdığınızda
bir çatırdama (kıtır kıtır ses) meydana gelir.Röntgende tendon kılıflarında
enflamasyon ve tendon ve adalelerin kireçlenmesi görülür.
Antrenman ve müsabaka öncesi çok iyi ısınmak bu tür sakatlanmaların önüne
geçmek için en gerekli ön faktördür.Yive kas kalıması yani kas gücünün
artırılması bu tür sakatlanmaları önler.İyileşme süresi yırtılmalar göre
değişir
hafif olanlar 2-10 gün, orta dereceler 6-10 hafta şiddetli yırtılmalar 10-20
hafta zaman alabilirler.Yırtılmanın derecesine göre dinlenme ihmal
edilmemeli ve antrenmana başlanmamalıdır.Çünkü aynı bölgede oluşan ikinci
bir yırtık tedaviyi daha zor hale getirebilir.
Bu tür sakatlanmalarda ilk müracaat edilecek yöntem RİCE kuralıdır .Günde
3-4 kez 15 er dakika buz tatbiki 2 saat geçtikten sonra sıcak tatbikine
başlanabilir.Tedavi sırasında uyluk sürekli bandajla sarlmalı ve stabilliği
sağlanmalıdır.Sık sık masaj yapmak bölgeyi rahatlatır.
Elbette doktor tedavisini ihmal etmeyiniz.Doktorunuz size ağrı kesiciler ,
kremler, jeller, parasetemol, ibuoprofen türü ilaçlar verecektir .Bunları
düzenli olarak kullanarak rahatlamanız sağlanmalıdır.Bol proteinli
besinlerle beslenilmeli.en az 72 saat uyluğa yük uygulanmamalıdır.
Kuadriseps Kas Gurubu yırtılmaları:
Taekwondoda uyluk sakatlanmaları genellikle Kuadriseps denilen ön uyluk kas
gurubunda meydana gelir.Bu gurup kasları uyluğumuzun ön ve yan
yüzlerindedir.Koruyucudan mahrum olan bu bölge faullu vuruşların gelmesi
sonucu sakatlanabilir ve değişik oranda kas yırtılmaları ve lif kopmaları
oluşur.Ayrıca bu kas guruplarının çok aşırı zorlanmaları sonucu lif
kopmalareı ve üst doku çatlakları oluşur.
Bu bölgedeki yapılar:
Kuadriseps kas gurubuve onun tendonları,
Femur , patelle ve tibia
Yumuşak dokular
Sinirler
Kan damarları
Lenf damarları
Periost gibi oluşumlardır.
Bu bölgedeki sakatlanmanın bazı belirtileri:
Bu bölgeye gelen sert darbelerde bir yırtılma söz konusu ise Uyluğu hareket
ettirirken ağrı meydana gelir.Şişlik ve buna bağlı olarak adale krampı
oluşur.Elimizle uyluğumuza bastırdığımızda çatırdı sesi meydana
gelir.Röntgen çekimlerinde tendon ve adalelerin kireçlenmesi görülür.
tendon kılıflarında enflamasyon meydana gelir.
Bu tür sakatlıkları aza indirmek için taekwondocunun alabileceği önlemler
şunlardır:
taekwondoya uygun olarak güç çalışması yapmak ve bu bölge kaslarını
kuvvetlendirmek.
Antrenman ve müsabaka öncesi çok iyi ısınmak..
Öncelikle sağa sola kaçarak bu tür faullü tekmelerden korunmaktır.Bloklar
çoğu kez tekmeleri önlemede yetersiz kalır .Çünkü çok sert tekmeler
karşısında kolla yapılan bloklarda çaresiz kalabilir.Ancak en azından
kollarda koruyucular olduğundan darbe bir derece karşılanabilir.
Bu tür bir sakatlanma hissettiğinde günde 3-4 kez olmak üzere 15 dakikalık
buz tatbiki uygulayınız.
RİCE kuralı ( Dinlenme, Buz ,Kompresyon, Elevasyon)
72 saat sonra kendinizi iyi hissediyor ve rahatlamış iseniz sıcak
tatbikine başlayınız,Bu sıcak duş olabilir, ısıtıcı kremler ve jeller
olabilir,sıcak tıbbi paketler olabilir veya ısıtıcı lambalar olabilir.yine
şişliği azaltmak için bol bol masaj yapmak yararlıdır.
Ancak baldırınızda 10 gün geçmesine rağmen bir gerginlik varsa, tedaviye
rağmen bir ağrı ve şişlik varsa, parmak tırnakları renginde bir değişiklik
varsa muhakkak doktora görününüz.Çünkü cerrahi müdahale gerektiren bir
yırtılma söz konusu olmuş olabilir.
İyileşme olmadan asla antrenmana başlamayınız.Bu yırtılmayı arttırabileceği
gibi ileriki dönemlerde ikinci sakatlanma riskini de çoğaltır.
Doktorunuzun vereceği ilaçları düzenli kullanınız.
Bunlar çeşitli ağrı kesiciler, anestezik iğneler,iltihap dağıtıcı
kortikosteroidler olabilir.
|