C vitamini:
Suda eriyen vitaminlerdendir
.Bir çok görevleri vardır.Çoğu hayvan kendi ihtiyacı olan C vitaminini
glükozdan sentez ederler.Ancak insanlar C vitamini sentez
edemediklerinden bunu dışardan besi yolu ile almak zorundadırlar.Tüm
taze sebze meyve ve etlerde birazda olsun C vitamini vardır.
C vitamini içeren gıdalar ısıtılır veya pişirilirse içindeki C vitamini
hızla bozularak işe yaramaz hale gelir.
C vitamini kimyasal olarak askorbik asidin
sola döndüren enantiyomeridir. Ticari C vitamini genelde askorbik asit
kristallerinden veya askorbik asitin kalsyum veya sodyum tuzlarından
oluşur.
C vitamininin yararları:
C vitamini kolajenin üretimini sağlar.Kolejen çoğu dokulara sağlamlık
veriri- ve dayanıklılığını sağlar. Alyuvarların işlemesine kadar çok
sayıda görevi vardır.Bu nedenle vücudun enfeksiyonlara olan direncini
arttırır.Vücudun savunma mekanizmasını güçlendirir.Gribe ve nezle karşı
C vitamini vücut direncini arttırdığından etkili bir silahtır.
Diş ve Diş etleri için ç.ok gerekli bir vitamindir.C vitamini
eksikliğinde diş etleri kanamalı ve iltahaplıdır.
C viştamini vücudun demiri özümlemesinde rol oynar.
Kas kemik ve doku hücrelerini koryarak dış etkenlerden zarar görmesine
engel olur.
Organları sağlamlaştırır ve salgı vebzlerinin düzenli çalışmasını
sağlar.
C vitamini eksikliği;
Ağır C vitamini eksikliğinde skorbüt
ortaya çıkar.
Skorbütün belirtileri : halsizlik, kolayca kanıyan dişetleri, ciltte
morluklar, eklemlerde ağrı ve yuvarlanan saçlardır.
Ağır skorbüt günde 50-100mg C vitamini ile engellenebilinir (1mg = 1
miligram = 1/1000g = 0.001 gram).
c vitamini eksikliğinde yorgunluk, iştah azalması, yara iyileşmesinde
gecikme, deride kuruluk ve çatlamalar eklemlerde şişmeler olur
Vücur direncinin azalmasından dolayı grip ve nezleye yakalanma riski
artar.
Sigara içenlerin , alko alanların ve stres içinde olanların C vi,taminine
olan ihtiyaçları artar.Çünkü bu 3 faktör vücut direncini azaltan
etmenlerdir.
C vitamini fazlalığı:
Çok fazla alındığı takdirde, mide bulantısı, kusma ve mide krampları
görülebilir.Ağız
yoluyla alınan fazla C vitamini hafif ve geçici ishale yol açar.
Maydonozda bol miktarda C vitamini vardır |
C vitamini açısından zengin besinler:
Brokoli: 1kase (116 miligram)
Portakal suyu: 1 bardak (97 miligram)
Çilek: 1 kase (84 miligram)
Portakal: 1 tane (75 miligram)
Greyfurt: 1 tane (67 miligram)
Mango: 1 tane (57 miligram)
Biber: 1/2 kase (45 miligram
Maydonoz, kuşburnu, karpuz,üzüm , kavun,mandalina,domates,
kırmızı biberde, lahana ,patates,karnıbaharda da C vitamini vardır. |
Günlük İhtiyaç:
1-3 yaş: 40 miligram
4-10 yaş: 45 miligram
11-14 yaş: 50 miligram
15-51+ yaş arası: 60 miligram
tîbbi çevrelerce kabul edilen günlük
gereksinim 50-200mg civarındadır. Bu miktar yeterli sebze ve meyve
yiyerek elde edilebilinir, ancak miktarın kendisi sağlıklı yaşam için
yeterli değildir.
Hastalık, yaralanma veya zehirli maddelerle temas halinde (mesela sigara
dumanı) vücudun C ve diğer vitamin ihtiyaçları artar.
Alım şekli
Yapay C vitaminiyle bitkilerden elde
edilen C vitamini arasında herhangi bir kimyasal veya etkisel fark
yoktur.
C vitamini çeşitli şekillerde
alınabilir. Ağız yoluyla tablet olarak yutulabilir. Ancak eczanede
satılan C vitaminlerinin dozu genelde düşük olmakla beraber, kilo başına
fiyatı da yüksek olabilmektedir. En ucuz ve en uygun şekli toz halinde,
%99.5 veya daha yüksek saflıkta, tıbbi askorbik asit kristalleridir.
(Teknik saflık düzeyindeki askorbik asit tüketilmemelidir.)
C vitamini ince bağırsaklarda emilen bir vitamindir.Besinlerle alınan C
vitamininin emilimi tabletlerle alınana göre daha kolay olur.
Günlük doz (3-20 gram) küçük dozlara
bölünerek büyük bir bardak su veya meyve suyuna karıştırılarak
yutulabilir. Asitlikten rahatsız olanlar bir bardak suya askorbik asit
koyup yarı miktarda sodyum bikarbonat (kabartma tozu) ekleyerek asitliği
yokedebilirler. Bu durumda sodyum askorbat içilmiş olunur.
On yaşından küçük çocuklara yaşları
kadar gram askorbik asit verilmesi tavsiye edilir.
Ağır hastalıklarda, özellikle viral
enfeksiyonlarda ve kanserde hastalara damardan, günde 20 ile 300 gram
sodyum askorbat verilmesi her zaman ağrıların, ateşin ve diğer
semptomların hızla azalmasına, kanser dışında çoğu zaman hastanın
iyileşmesine ve kanser durumda hastanın ömrünün önemli ölçüde uzamasına
yol açmaktadır.
|