YASAKLI MADDELER LİSTESİ

 

 Sporcular Tarafından Yarışmada Kullanımı Yasak Olan Maddeler ve Yöntemler listesi,   

WADA 2004

YARIŞMADA KULLANIMI YASAK OLAN 

MADDE SINIFLARI VE YÖNTEMLER
 

KULLANIMI YASAK OLAN  MADDE SINIFLARI

 

S1. UYARICILAR

 

Sporcular tarafından kullanımı yasak olan bu sınıftaki L- ve D- izomerlerini içeren ilaç etken maddelerine örnekler:

 

Adrafinil, amfepramon, amifenazol, amfetamin, amfetaminil, benzfetamin,  bromantan, karfedon, katin*, klobenzoreks, kokain, dimetilamfetamin, efedrin**, etilamfetamin, etilefrin, fendimetrazin, fenkamfamin, fenetilin, fenfluramin, fenmetrazin,  fenproporeks, fentermine, furfenoreks, mefenoreks, mefentermin, mesokarb, metamfetamin, metilamfetamin, metilendioksiamfetamin, metilendioksimetamfetamin, metilefedrin**, metilfenidat, modafinil, niketamid, norfenfluramin, parahidroksiamfetamin, pemolin,  prolintan,  selejilin, striknin ve benzer kimyasal yapı veya farmakolojik etkiye sahip maddeler***.

 

* İdrarda katin miktarının 5 mg/ml’nin üzerinde bulunması doping sayılmaktadır.

** İdrarda efedrin ve metilefedrin miktarının 10 mg/ml’nin üzerinde bulunması doping sayılmaktadır.

***Bu maddeler 2004 yılında izleme programına alınmış olup yasaklı sayılmamaktadır.

 

S2. NARKOTİKLER

 

Sporcular tarafından kullanımı yasak olan bu sınıftaki ilaç etken maddelerine örnekler:

buprenorfin, dekstromoramid, diamorfin (eroin), hidromorfin, metadon, morfin, oksikodon, oksimorfon, pentazosin, petidin.

 

 S3. KANNABİNOİTLER

 

Kannabinoidlerin (marihuana, haşiş, esrar gibi) kullanımı yasaktır.

 

S4. ANABOLİK MADDELER

 

Sporcular tarafından kullanımı yasak olan bu sınıftaki ilaç etken maddelerine örnekler:

 

 

  1. Anabolik androjenik  steroidler (AAS)

 

a. Eksojen AAS

 

androstadienon, bolasteron, boldenon, boldion, danazol, dihidroklor-metiltestosteron, delta-1-androsten-3,17-dion, drostanolon, drostanediol, fluoksimesteron, formebolon, gestrinon, 4-hidroksi-testosteron, 4-hidroksi-19-nortestosteron, klostebol, kuinbolon,  mestenolon, mesterolon, metandienon, metenolon, metandriol, metiltestosteron, miboleron, nandrolon, 19-norandrostendiol, 19-norandrostendion, norboleton, noretandrolon, oksabolon, oksandrolon, oksimesteron, oksimetolon,  stanozolol, stenbolon, 1-testosteron (delta-1-dihidro-testosteron), trenbolon ve benzerleri.

 

b. Endojen AAS

 

androstenediol, androstenedion, dehidroepiandrosteron (DHEA), dihidrotestosteron, testosteron  ve benzerleri

 

Yukarıda belirtilen yasaklı maddeler vücutta doğal olarak üretildiğinde, numunenin yasaklı maddeyi içerdiği sonucuna varılabilmesi için yasaklı maddenin, metabolitinin veya herhangi bir şekilde belirleyici bir maddenin ve/veya oranın sporcunun numunesinde normal endojen üretimi sınırlarında olmadığının gösterilmesiyle geçerlik kazanır. Sporcunun numunesinde yasaklı maddenin, metabolitinin veya herhangi bir şekilde belirleyici bir maddenin ve/veya oranın bulunmasının patalojik ve fizyolojik nedenlerle oluşumunu kanıtlaması durumunda yasaklı maddeyi içermesine rağmen suçlanmayacaktır. Bu durumlarda ve herhangi bir derişimde laboratuar, pozitif sonuç vermek için geçerli bir analitik yöntem ile maddenin eksojen kaynaklı olduğunu göstermelidir.

 

Yukarıdaki paragrafta belirtilen derişimlerde ve yeterli kanıt laboratuar tarafınca sunulmadığında ilgili Dopingle Mücadele Organizasyonu, olası yasaklı maddenin kullanımı ile ilgili ciddi belirtiler olduğunda referans steroid profil ile karşılaştırma gibi ileri araştırmalar isteyebilir.

 

Laboratuarın testosteron’un (T) epitestosteron’a (E) oranını (T/E) idrarda altı (6)’dan büyük olduğunu rapor ettiği durumlarda bu oranın fizyolojik ve patalojik nedenlerden dolayı olup olmadığı konusunda ileri araştırmalar yapılmalıdır. Düşük epitestosteron endojen üretimi, androjen üreten tümör, enzim eksikliği gibi fizyolojik veya patolojik koşullar ispat edilmediği sürece, sporcunun idrarında oranının 6’dan büyük bulunması doping sayılır.

 

T/E’ nin 6’dan büyük bulunduğu durumlarda, ilgili tıbbi kurulların, sonucun pozitif olarak ilan edilmesinden önce bir araştırma yapması zorunludur. Hazırlanacak raporda, sporcunun daha önce yapılan test sonuçları, sonraki testler ve endokrinolojik inceleme sonuçları bulunabilir. Önceki testlerin olmaması durumunda, üç ay boyunca ve ayda en az bir kez olmak üzere habersiz yarışma dışı numune alımı gerçekleştirilmelidir. Bu araştırma sonuçları rapora eklenmelidir.

 

Bu tip araştırma yapmak için herhangi bir işbirliği yapılamaması sonucunda sporcunun doping yapmış olduğu kabul edilir.

 

2. Diğer anabolik maddeler

 

klenbuterol,  zeranol*                                                

 

S5. PEptid hormonları

 

Farklı kimyasal yapıya sahip ancak aynı farmakolojik etki gösteren (mimetik) ve kimyasal yapının değiştirilmesi veya farklı bir hale dönüştürülmesine rağmen  farmakolojik etkinin bozulmamasının sağlandığı (analog) ve salıverme faktörlerini de içeren aşağıdaki maddelerin sporda kullanımı yasaklanmıştır:

 

1. Eritropoietin (EPO)

2. Büyüme hormonu (hGH) ve İnsülin-  benzeri Büyüme Faktörü (IGF-1)

3. Koryonik Gonadotropin  (hCG) Erkek sporcularda kullanımı yasaktır.

4. Salgılanan ve sentetik gonadotropin (LH) Erkeklerde kullanımı yasaktır.

5. İnsülin

6. Kortikotropin

                                                                             

Yukarıda belirtilen yasaklı maddeler vücutta doğal olarak üretildiğinde, numunenin yasaklı maddeyi içerdiği sonucuna varılabilmesi için yasaklı maddenin, metabolitinin veya herhangi bir şekilde belirleyici bir maddenin ve/veya oranın sporcunun numunesinde normal endojen üretimi sınırlarında olmadığının gösterilmesiyle geçerlik kazanır. Sporcunun idrarında anormal miktarda bir endojen hormonunun veya bunların tanınmasına yardımcı olan bileşiklerin bulunması, sadece  fizyolojik veya patolojik nedenlere bağlı olduğu kanıtlanmadığı durumlarda doping sayılmaktadır.

 

S6. BETA-2-AGONİSTLER

 

D- ve L- izomerleri dahil tüm beta-2-agositlerin sporda kullanımı formeterol, salbutamol, ve terbutalin’in astım ve spor kaynaklı astımın önlenmesi ve/veya tedavisi amacıyla inhale formlarının kullanılmasına izinli olması dışında yasaklanmıştır. Bunun için tıbbı bildirim gerekmektedir. Salbutamol’ün (Serbest artı glokoronid) >1000 ng/ml derişiminde bulunduğunda bu anormal sonucun inhale salbutamol’ün tıbbi kullanımı nedeniyle olduğu sporcu tarafınca ispat edilemediği durumlarda pozitif sayılacaktır.

 

S7. Anti-östrojenik aktivite gösteren maddeler

 

Aromataz inhibitörleri, klomifen, siklofenil, tamoksifen’in sadece erkek sporcularda kullanımı yasaktır.

 

S8. Siliciler

 

Silicilerin kullanımı yasaklanmıştır. Bu maddeler, ilaçların vücuttan atılımını hızlandırmakta veya doping amacıyla kullanılan maddelerin saklanmasına yardımcı olmaktadırlar.

 

Diüretikler*, epitestosteron, probenesid, plazma genişleticiler (örneğin dekstran, hidroksi etil nişasta)

 

*Belirtilen sınırlar dışında kullanımı halinde diüretiklerin tıbbı kullanımı geçerli değildir.

 

Diüretikler:

 

asetazolamid, amilorid, bumetanid, etakrinik asit, furosemid, indapamid, kanrenon, klortalidon, mannitol, mersalil, spironolakton, tiazidler (örneğin bendroflumethiazide, klorotiazid, hidroklorotiazid), triamteren ve diğer kimyasal yapı ve benzer farmakolojik etkiye sahip bileşikler.

 

S9. Glukokortikosteroidler

 

Glokokortikosteroidlerin kullanımı oral, rektal, intravenöz ve intramuskular enjeksiyon yoluyla kullanımı yasaktır.  Tıbbı bildirim ile diğer kullanımı bulunmakta ve WADA belgelerinde yer almaktadır.

 

KullanImI  Yasak OLAN YÖNtemler

 

Aşağıdaki yöntemler yasaklanmıştır:

 

M1. OKSİJEN TRANSFERİNİN arttırılması

 

a.    Kan dopingi. Kan dopingi, meşru tıbbi tedavi dışında, kan, kırmızı kan hücreleri, yapay oksijen taşıyıcılar ve benzer kan ürünlerinin sporcu tarafından kullanımıdır.

 

b. Oksijen alımı, iletimi veya dağılımını arttıran eritropoietin, çapraz bağlı hemoglobin ve sığır hemoglobini ile sınırlı olmayan değiştirilmiş hemoglobin ürünleri, mikro kapsül hemoglobin ürünleri, perflorokimyasallar ve efaproksiral’ın (RSR13) kullanımı.

 

M2.  Farmakolojik, kimyasal ve  fiziksel uygulamalar

 

Doping kontrollerinde kullanılacak numunelerin doğruluk ve geçerliliğini değiştiren, değiştirmeye kalkışan veya değiştirmeyi amaçlayan yöntem ve  maddeler farmakolojik, kimyasal ve fiziksel uygulamalar olarak adlandırılır. Sınır koşulu olmaksızın verilebilecek örnekler; diüretik kullanımı, kateterizasyon, idrarı değiştirmek ve/veya hile karıştırmak,  böbrekten atılımı yavaşlatmak ve testosteron ve epitestosteron oranında değişiklik yapmak.

 

M3. GEN DOPİNGİ

 

Gen veya hücre dopingi, sportif performansın arttırılmasını sağlayan genlerin, genetik elementlerin ve/veya hücrelerin tedavi dışı amaçla kullanımı olarak tanımlanmaktadır.

YARIŞMADA VE YARIŞMA DIŞINDA KULLANIMI YASAK OLAN 

MADDE SINIFLARI VE YÖNTEMLER

kullanIMI YASAK OLAN  MADDE SINIFLARI

S4. Anabolik maddeler

S5. Peptid hormonlar

S6. Beta-2-Agonistler*

S7. Anti-östrojenik aktivite gösteren maddeler

S8. Siliciler

 

*Derişimleri sadece 1000 ng/ml’den büyük olan klenbüterol ve salbutamol için

 

KULLANIMI  YASAK OLAN YÖNTEMLER

 

M1. Oksijen transferini arttıranlar

M2. Farmakolojik, kimyasal ve fiziksel uygulamalar

M3. Gen dopingi
 

BAZI SPOR DALLARINDA

KullanImI YASAK OLAN MADDE SINIFLARI

P.1  Alkol

Alkol (etanol)ün kullanımı sadece yarışmalarda ve aşağıda belirtilen spor dallarında yasaklanmıştır. Tayin nefes ve/veya kan testi ile yapılacaktır. Her spor dalı için eşik değeri parantez içerisinde verilmektedir. Eğer hiçbir eşik değeri verilmediyse herhangi bulunan bir alkol değeri doping sayılmaktadır:
 

 

Havacılıksporları (FAI)

Okçuluk (FITA)

Otomobil sporları (FIA)     8fıa9

Bilardo  (WCBS)

Gülle Yuvarlama Sporu (CMSB) 

Futbol (FIFA)

Jimnastik (FIG)

(0.02 g/L)

(0.1g/L)

-

-

(0.5g/L)

-

(0.1 g/L)

Karate (WKF) (0.4 g/L)

ModernPentatlon (UIPM)  (0.10 g/L

Motosiklet (FIM)

Kay-kay (FIRS)   0.02 g/l)

Kayak (FIS)                           

Triatlon (ITU)  (0.40 g/L)

Güreş (FILA)

(0.4 g/L)

(0.10 g/L)

-

(0.02 g/L)

-

(0.40 g/L)

P.2  Beta-blokörler

Beta-blökörlerin kullanımı yarışmalarda ve aşağıdaki spor dallarında yasaklanmıştır:


 

Havacılık sporları (FAI)

Okçuluk(FITA)(Yarışmadışındada yasaktır sporları (FIA)

Bilardo  (WCBS)

Yarış kızağı (FIBT)

Gülle Yuvarlama Sporu (CMSB)

Briç (FMB)

Satranç (FIDE)

Buz Topacı (WCF)

     Futbol (FIFA)

Jimnastik (FIG) 

Modern Pentatlon (UIPM)    

Motosiklet (FIM)

Dokuz Lobut Bowling           

Yelken (ISAF) (Yarışmda sadece dümenciden)

Atıcılık (ISSF) (Yarışma dışında da yasaktır)

Kayak (FIS) (Atlama ve serbest stil snow board)
Yüzme (FINA) (Dalma ve senkronize yüzme) 

Güreş (FILA)

 

Sporcular tarafından kullanımı yasak olan beta-blökörler maddelerine örnekler:

 

Asebutolol, alprenolol, atenolol, betaksolol, bisoprolol, bunolol, karteolol, karvedilol, seliprolol, esmolol, labetalol, levobunolol, metipranolol, metoprolol,  nadolol, oksprenolol,  pindolol, propranolol, sotalol, timomol.                                           

P.3 diüretikler

Diüretikler yarışma ve yarışma dışında bütün spor dallarında silici olması nedeniyle yasaklanmıştır. Bununla beraber ağırlık sınıflandırması olan aşağıdaki spor dallarında ağırlığın azaltılması performansı artırması nedeniyle diüretiklerin kullanımı için tıbbi neden bir sebep değildir:

 

Vücut Geliştirme (IFBB), Boks (AIBA), Judo (IJF), Karete (WKF), Halter (IPF) (IWF), Kürek (Hafif-Ağır) (FISA), Kayak (FIS) Sadece Atlama’da, Teakwando (WTF), Güreş (FILA), Wushu (IWUF)

 

İdrar İçİndekİ derİşİmlerİ AŞAĞIDA verİlen SINIRLARIn üzerİnde bulunduğunda dopİng OLAN MADDELER

 

Yasaklı Madde

Derişim

Kafein*

> 12 mg/ml 

Karboksi-THC         

> 15 ng/ml

Katin                        

> 5 mg/ml 

Efedrin                     

> 10 mg/ml 

Epitestosteron         

> 200 ng/ml

Fenilpropanolamin*

> 25 mg/ml 

Metilefedrin              

> 10 mg/ml 

Morfin                       

> 1 mg/ml 

19-norandrosteron

> 2 ng/ml (erkeklerde)

19-norandrosteron

> 5 ng/ml (bayanlarda)

Psödoefedrin*

> 25 mg/ml 

Salbutamol (Anabolik madde olarak)

>1000 ng/ml

T/E oranı*

>6

 

* Bu maddeler 2004 yılında doping sayılmayacak ancak analiz edilip sonuç WADA’ya bildirilecektir.

 

Analizlerde Gerekli En az Bulunması Gereken Madde Sınırları

Yasaklı Madde Sınıfları

Örnekler/istisnalar

Derişim

Uyarıcılar

 

0.5 mg/ml 

 

Pipradol

0.2 mg/ml 

 

Striknin

0.2 mg/ml 

Narkotikler

 

0.2 mg/ml 

Anabolik Maddeler

 

10 ng/ml

 

Klenbüterol

2 ng/ml

 

Metandienon

2 ng/ml

 

Metiltestosteron

2 ng/ml

 

Norandrosteron

1 ng/ml

 

Stanozolol

2 ng/ml

 

Epitestosteron

2 ng/ml

Beta-Blokörler

 

0.5 mg/ml 

Diüretikler

 

0.25 mg/ml 

Peptit Hormonlar

 

 

 

hCG

0.5 mg/ml 

Sporcular için Kullanımı Yasak Olan Maddeler ve Yöntemler Listesi hakkInda açIklayIcI bİlgİler – 2004

 

Sporcularca kullanımı yasak olan madde ve yöntemlere örnek listede bazı değişiklikler yapılmıştır.

 

Uyarıcılar

 

Kafein, fenilpropanolamin ve psödoefedrin listeden çıkarılmıştır. Liste altında yer alan “ve benzer kimyasal yapı veya farmakolojik etkiye sahip maddeler” tanımı altındaki bir çok madde izleme programına alınmış olup bulunduğunda doping sayılmayacaktır.

 

Narkotikler

 

Liste altında yer alan “ve benzer kimyasal yapı veya farmakolojik etkiye sahip maddeler” tanımı kaldırılmış olup listede sadece belirtilenler doping sayılmaktadır.

 

Anabolik maddeler

 

Androstadienone, Boldion, Delta-Androsten-3,17-dion, 4-Hydroxy-19-nortestosteron, 4-Hidroksitestosteron, Mestanolon, Oksabolon, Kuinbolon, Stenbolon ve 1-Testosteron listeye eklenmiştir.

 

Lokal Anestezikler

 

Şimdiye kadar “Kullanımı Kısıtlı Maddeler” grubunda yer alan Lokal Anestezikler, listeden tümü ile çıkarılmıştır.

 

Beta-blokörler

 

Beta- blokörler adece belirtilen spor federsyonları için ve yarışma içinde analiz edileceklerdir. Liste altında yer alan “ve benzer kimyasal yapı veya farmakolojik etkiye sahip maddeler” tanımı kaldırılmış olup listede sadece belirtilenler doping sayılmaktadır.