Taekwondonun
Tarihçesi
(geniş içerik)
İnsanlar
ve hayvanlar kendilerini korumak için kuvvetli içgüdülere sahiptir..Dışarıdan
gelecek saldırılarda vücudun hayati kısımlarını korumak için iç güdüsel olarak
bir yana kaçar veya eğilirler.Taekwondonun esası kendini korumak için böyle,basit
vücut şekillerinin çeşitlemelerinden oluşmuştur..Bu nedenle taekwondonun kaynağı
dünya üzerinde insan neslinin başladığı ilk günlere kadar gider.O zamanlar
hayatta kalmak için fiziksel güç gerekli idi.
Sonrada kişinin kendisini dışarıdan gelen saldırılarda ve yaşam
şartlarının geliştirilmesinde koruyucu için önleyici tedbirler alması bir
gereksinme haline geldi.Taekwondonun savunmada saldırıcı bir
sanata dönüşmesi böyle sosyal geçişten kaynaklanmıştır.
Taekwondo tecrübe ,akıl ve hayal gücü esasına dayanan bir gelişmeden sonra
şimdiki savaş sanatı haline gelmiştir.Geçmişteki ve şimdiki tarihçilerin şu
andaki taekwondonun atası sayılan taekyon,Soobakhi ve Soobyokta 'nın detaylı
tekniklerini kavrayamamaları sonucu tarihi gelişimi ihmal etmişlerdir.Taekyon ve
Soobak hakkında birçok kayıtlar olmasına rağmen tarihçiler bunları güreşle
karıştırma hatasına düşmüşlerdir.
Büyük imaj için tıkla
savaşçı resmi (kakuryudan)
Mö37-Ms668 |
Taekwondo töresel bir
kültürün ayrılmaz bir parçası olarak,Kore tarihinin uzun devrelerinden
geçmiştir.Taekwondonun kültürel özelliklerle birlikte ulusal bir savaş sanatı
olarak kalabilmesi bir mucize olarak görülmektedir.Taş oymasından oluşan batı
kültürü savaşlar boyunca ayakta kalmış ve bugüne kadar muhafaza
edilmişken,uzak doğu kültürel eserleri savaşlar boyunca devamlı tahrip
edilmişlerdir.Çünkü bunların çoğu tahta materyallerdir.Bu nedenle çok acıdır ki
Tumuli'nin yeraltı odalarında sadece taekwondoyu resimleyen birkaç duvar resmine
rastlayabiliyoruz.Halbuki bunlardan çok daha fazlası günümüze kadar kalabilirdi. |
Büyükimaj için tıkla
Kum-Kank blok yapan
bir savaşçı
Ms57-Ms935
|
KOGORYO HANEDANINDA TAEKWONDO DUVAR RESİMLERİ
Kogoryo devrinin Kakjeochong
ve mooyongchong mezarlarının duvar resimlerinde Taekwondonun izleri
görülür.Tongmyongseonwang'ların kralı Joomong M.Ö. 37 yılında KOGORYO'yu
kurmuştur.Kogooryonun başkenti Hwandesong yani bugünkü Tungkow'da idi.424 yıldır
yani M.S. 3 yılından m.s. 427 başkent Pyongwan'a taşınana kadarki duvar resimlerini
gösterir ki başkent Mancuria'daki Hwandseong'da iken taekwondo çok popüler bir spor
idi.Ondan sonra Kogooryo devrinde adetleri gösteren resimlerle mezarları süslemek
yaygınlaştı.Böylece halk arasında popüler spor olan taekwondo duvar
resimlerinde gösterildi.Samsilchong duvar resimlerinde de gösterildiği gibi
savaşçılar istilacılara karşı mücadele etmek için bu hünerlerle
eğitiliyordular.Taekwondonun duvar resimlerinde şekillendirildiğini göz önüne alarak
tahmin edebiliriz ki,duvar resimleri yapılmadan
önce Kogooryo halkı çok önceden savaş sanatı biliyordu ve taekwondo ruhu halkın
kafasında derinlere kadar kök salmıştı.
SİLLA
DEVRİNDEN HWARANGLARI VE TAEKWONDONUN KANITI(BELGELERİ)
Kogooryodan 20
yıl sonraHyokkeose Silla hanedanını kurdu .Fakat başlangıçta kuvvetli düşmanlarla
çevrilmiş o kadar zayıf bir ülke idi ki toprakları sadece şimdiki Kyonsang do
bölgesinden yani Kore yarımadasının güneydoğusundan ibaretti .Fakat silla
güçlü uluslara yenilmedi. ve kuruluşundan itibaren 992 yıl gibi uzun bir süre
yaşadı.Sillanın Hwarangı
cennet için dini törenler düzenleyen kendilerini savaş sanatlarında eğiten ve
ülkelerinin korunması için bir kaynak temin etmek üzere ruhlarını
ıslah eden
bir gurup savaşçı idi.Silla ülke için önemli hizmetkarları askere almak için
Hwerang sisteminden başka eleme sistemi olmadığı için çeşitli günlük testlerden
geçerek seçkin kişiliklerini,dürüstlüklerini gösteren birçok önde
gelenler,Hwaranglar arasından seçilirdi.
Soobaktaki
yani şimdi taekwondonun atası maharetler bu testlerden biri idi.Silla'nın
savaşçıları okçuluk ,at biniciliği,avlanma ,nişan alma ve taekwondo dahil
ay takvimi ile 16 Temmuzda başlayıp 15 Ağustos'ta sona eren yıllık ulusal
festival sırasında çeşitli sporlar yaparlardı.
Taekwondonun mevcudiyetinin diğer bir kanıtı da Sillanın başkenti olan
Kyongjoo'daki bir budist tapınağı olan Seokkooram'ın taş kabartmasında
görülebilir.
Silla'nın ulusal dini Budizm idi ve WONHYO ve VİSANG gibi bir çok
büyük rakip önceden Hwarang idiler.Seokooram'ın girişindeki Budist
kabartmaların Taekwondo duruşunda olmaları o devirde Taekwondonun ne
derece etkin olduğunu kanıtlar.
Jewangoongi kayıtlarının bir bölümünde rakiplerin birbirlerini
tekmeledikleri ve çelmeledikleri bir BİGAKSOOL sanatı olduğunu kaydeder.3
çeşit tekmeleme vardı.Birisi rakibin vücuduna ayakla
tekmelemedir.Diğerleri ise hasmın omzuna ve en iyisi de hasmın başına
atılan tekmedir.
Diğer tarihi dokümanlar Silla,Kogooryo ve Baekje bölgelerindeki
Soobyokta,Kwonbaek,Byon ve Tagyok gibi değişik isimlerle adlandırılan
savaş sanatları da olduğunu kanıtlar.
BAEKJE
SAVAŞ SANATI
Derlerki bir ulusun ruhunu folklor
yansıtır,değişen zamanlardaki savaş sanatları ve oyunları
yansıtır.Kogooryo,Baekje ve Sille birbirleri ile karşılaşırlarken ve Çin de etkisini
yarımada üzerinde sağlamlaştırmaya çalışırken Baekjede Sille ve kogooryo kadar
savaş sanatı dokümanları bırakmıştır.Sangook-sagi ve diğer tarihi dokümanlar
Baekje kralları Onjo M.ö.? M.S.28 Biryoo(?-M.S.334) ve Ansin(?-M.S.405)savaş
sanatlarını desteklediğini belirtir.
Tüm Baekje ulusu binicilik,okcıluk ve taekwondo sporlarının seviyordular.Sadece
subaylar ve askerler değil,tüm halk savaş sanatlarında eğitilmiş birer usta idiler.
Baekje M.Ö. 18 de kuruluşundan itibaren 642 yıl yani 31.kral Uija'nınSilla ve
Tang(Çin) güçlerine yenildiği 660 yılına kadar yaşamıştır.Baekje'de taekwondonun
varlığını kanıtlamak için Kogooryo ve Silla'dan daha az delil olmasına karşın
yinede taekwondonun varlığını inkar edemeyiz.Çünkü taekwondo aynı çağda diğer
iki ülkede son derece yaygın bir spordu ve Koryo devrine kadar (918-1392) iyi muhafaza
edilmişti.
Nitekim krallığın Okkoo eyaletine ait bir kalh şiirinde Jeolla-bookdo mahalli
şarkısında sözü geçer
Elin sanatı kılıcın kullanışı gibidir.
General Chock bunu askeri bir sanat olarak öğrenmiştir.
Eğer iki elin bir tek geçişi inkar edilirse
Göz açıp kapayana kadar kişi kafasından olur.
KORYO
DEVRİNİN SOOBAKHİSİ
Koongye'nin bir hizmetkarı olan Wang-Keon 918 yılında
Koongye'yi tahttan indirerek Koryo'yu kurdu.O sırada Silla generali Kyon-Hwon Baekje'yi
kurdu ve daha sonra Koryo'ya teslim oldu.Fakat sonra 2.kral Mloojong ve ondan sonra
gelenler 18. kral Uijong'a kadar askeri kişilere karşı ayırım yaparak sadece ilim
adamlarını üstün tuttular.Bu ayırımda Jeong-Joongboo'nun ihtilali ile sonuçlandı.
Askeri kişiler kraliyet yargılarını karıştıran yağcılık ve fesatlıkları
olan ilim adamlarını saf dışı ettiler ve sağlam bir krallık kurmak için
çalıştılar.Jeong-Joonboo Yi Uimin'inde dahil olduğu taekwondonun birçok ileri
gelenlerini kontrolünde bulunduruyordu Yi Uimin taekwondoda öylesine mükemmeldi ki,kral
Jeong ona iltifat etti ve özel generalliğe yükseltti ve kral sarayında özel taekwondo
gösterileri seyrederek eğlendi.Yukarıdaki tarihi kanıtların ışığında
taekwondonun halk arasında epeyce yaygın olduğu ve hemen hemen herkesin Soobakhi
sporundan hoşlandığı anlaşılıyor.Bir ilginç olayda başkomutan
Moon Yoobo'nun damadı yüzbaşı Doo Gyongseong'ın hiç taekwondo yapmamış olması
idi.Kayınpederinin taekwondonun tehlikeli ve maceraperest insanların yaptığı bir spor
olduğunu söylemesinden dolayı Doo Gyonseog bu tür bir tutum içine girmişti.Bunun
dışında taekwondo ulusal bir spor olarak tanıtıldı.
Yİ
HANEDANININ RESİMLİ SAVAŞ KİTABI
Taekwondonun geliştirilmesi ile Kore ülke
olarak önemini arttırmıştır.Taekwondo tarihi ile ilgili belge ve sserler Kore
tarihinin büyük bir kısmını kapsamaktadır.Kogooryo,Silla,Baekje ve koryo
hanedanlarından sonra bu tür eserler Yi hanedanı döneminde daha da geniş bir şekilde
ele alınmış ve geliştirilmiştir.
1790 da kral Jeongjo'nun hükümdarlığının 14.yılında Yi Deokmoo'ya savaş
sanatları konusunda resmi bir kitap derlemesi emredildi.Savaş kitabında Taekwondo ve
çeşitli tipte silah kullanımı tanımlandı.Subay olmak için hükümet sınavından
geçmek isteyenler ,diğer başvuranlardan en az 3 tanesini yenmek zorunda idi ve kral
Teojong taekwondo karşılaşmalarını izlemekten hoşlanırdı.
Tarihi bir kayda göre imparatorluk Japonya'sının kuşatması sırasında 700
vatansever ,kuşatan askerlere karşı çıplak elle savaştılar.Öyle söylenir ki bu
vatanseverler taekwondo uzmanı idiler.Bölgelerarası bir sınır çekişmesi olduğu
zaman nihai hattı taekwondo karşılaşmalarıyla çizerdiler.Bu olay taekwondonun halk
arasında ne kadar yaygın olduğuna dair iyi bir ipucu verir.Buna rağmen Yii
hanedanının daha sonraki yıllarda ulusal gücü ,ilim adamlarının ayırım yapıcı
hükmü ve politik hizipleşmeler arasında sürekli kan davası sonucu
zayıfladı.Böylece taekwondo uzmanları güç gurubundan ayrıldılar.Ve savaş
sanatları genellikle halk arasında yapılmaya başladı.Yi hanedanının çöküşünden
sonra Japonlar Kore'yi istilaya başladılar.Ve taekwondo meraklıları
mücadelelerini
istilacılara karşı yapmaya başladılar.
1943 yılında Judo,Japon
karatesi ve Kunk fu Kore'ye tanıtılmış ve 1945 yılında Kore'nin bağımsızlığına
kavuşmasına kadar Kore'de yaygın bir hale gelmişlerdir.Daha sonraları bir kısım
Koreli ,Taekwondo tekniklerini sistemleştirip geliştirmek için çaba
sarf etmişlerdir.16 Eylül 1961 tarihinde Kore Amatör Sporlar birliği ile
birleşti.Taekwondo ilk olarak Ekim 1962 de 43.ulusal oyunlar kapsamına alınarak Ulusal
atletik oyunlar içine alınması resmen kabul edildi.
Kore taekwondo birliği başkanlığını KİM UNYONG yürütmekte idi. 30 Kasım
1972 de Dünya taekwondosunun merkezi Kukkiwon açıldı.İlk taekwondo şampiyonası 25
Mayıs 1973 de 17 ülkenin katılması ile bu merkezde yapıldı.Katılan ülkeler:
Avusturya,Kanada,Çin,Fransa,Batı Almanya,Hong-Honk,Japonya,Fildişi
sahilleri,Malezya,Meksika,Filipinler, Singapur,Amerika Birleşik
Devletleri,Kamer,Uganda,Kore)
ilk
dünya taekwondo şampiyonasının değerlendirilmesiyle,taekwondonun yalnızca fiziksel gücü geliştirme değil,aynı zamanda kendini savunma ve çağdaş ruh
anlayışını öne süren spor liderleri Dünya Taekwondo Federasyonunu
kurmuşlardır.Kore taekwondo birliği başkanı ilk Dünya Taekwondo Federasyonu
başkanı olarak seçmiştir.Kukkiwonda 28 Mayıs 1973 te 17 ayrı
ülkenin temsilcisiyle toplanan Dünya Taekwondo Federasyonu başkanlığına UN YONg
getirilmiştir.
ÇİN KUNG-FU'SU
İLE VE JAPON KARETESİ İLE İLGİİ BELGELER
Bazıları taekwondonun bir çin savunma sanatı olan Kung-Fu
dan geliştirilerek ortaya çıkarıldığını zannederler.Oysa Çin belgelerine göre bu
savunma sanatı,Budist Saint Dalma'ya ait Çin'in Honan eyaletinin Tungpung kentindeki
Hisilin mezarında da belirildiği gibi sadece fizikisel çalışma olarak
düzenlenmiştir.
Saint Dalma ,520 yıllarında Çine gelmişve Hisialoin mezarlarında kendini
savunma sanatını öğrenmek için 9 yıl harcamıştır. Bu nedenle 3-427 yılları
arasındaki Kogurya hanedanına ait duvar resimlerinde taekwondoya ait çalışmalar
görüldüğünde bunun Çin kung0fu sundan esinlenerek yapıldığı idda edilemez.
Japon savunma sanatı olan karatenin Taekwondo ile ilgisini belirleyen kesin bir
kanıt yoktur.Karatenin doğuşu konusunda iki temel açıklama bulunmaktadır. birisi
Çen-Yuan -Pin adlı,son Ming krallığı döneminde yaşamış ve Kung0fu yu Çin'den
getirmiş bir Çin asıllı liderin bu sporu Japonlara mal ettiği şeklindedir.Diğeri ise
Okinowa'da yapılmakta olan savunma sporu Okinovatenin geliştirilerek Karate haline
getirilmesi ile oluşmuştur.
Okinatavenin geliştirilmesi ile elde edildiği tartışmasına girmeden bu
husustaki gerçekleri göz önüne sermek için Çoson(Li hanedanının diğer adı) 'un
tarihi belgelerine bakmak yeterli olacaktır.
O zamanlar Kore'de Subok adı ile bilinen taekwondo büyük bir önem kazanmış ve
bu nedenle Okinova halkı tarafından kolayca benimsenmişti.Bunda en önemli etken daha
önceleri Kore'deki "Gördüm Oyunu" NUL'un Okinovalı halka kolayca
benimsetilmiş olmasıydı.Bu durumda Japon karatesinin taekwondodan esinlenerek
geliştirişmiş olabileceği düşünülmektedir.
Taekwondonun bu önemi Koguryo ve Silla'dan sonra 918 yılında kurulan Koryo
hanedanı döneminde de sürdürmüş ve Yi hanedanına kadar475 yıllık bir çağı
geride bırakmıştır. |