Taekwondo ve Biomekanik

Taekwondo sanatlarını içeren temel teknikler,yumruk ,tekme ve bloklardan meydana gelirler.Bu tekniklerden her birinde başarılı olmak (Müsabakada,antrenmanda veya nefsi müdafaada) birçok faktörlere bağlıdır.
    Bu faktörlerden biri de biyomekaniktir.Biomekanik ,mekanik temellerin biyolojik sisteme uygulanmasına denilir.Biyomekanik faktörün taekwondoda kullanılması tekniğin özel bir şekilde uygulanmasının sağlanması amacına yöneliktir.Biyomekanik performansın mekanik yönünün anlaşılması ve mekaniğin  öneminin anlaşılması tekniklerimizi geliştirmemizi sağlar.
    Örnek olarak tekme atmayı ele alalım
;
biomek1.jpg (3342 bytes)Bacağımız her ne kadar vücudumuzun en büyük parçası ise de,taekwondocunun bu silahı süratle karşısındaki kişinin farkına varmadan ve bloke etmeden tekmeyi atması çok önemlidir.Bu tekniğin sağlanmasında,tekmeyi atacak dizin hızla yukarı kaldırılması biyomekanikte döndürme olayını zaman olarak kısaltma anlamına gelir.Tekme atılırkenbiomek2.jpg (23896 bytes) döndürme genelde kalça ile yapılır ve dizin süratle yukarı kaldırılması bu döndürme olayını süratlendirmesinden dolayı meydana gelir.Dolayısı ile buna bağlı olarak yani dizin yukarı çekilmesi birçok değişik tekmeler atma fırsatını yaratır.Aynı mekanik yol ile öne,yana veya döner olarak tekme çok rahat yapılır.
Buna örnek olarak;Beysbol topunu fırlatan kişi her zaman değişik yönde toplar atar,ancak bu esnada birbirine çok benzeyen vücut hareketleri yapar.Bunu karşısındaki kişinin topu nasıl atacağını anlamaması için yapar.
Taekwondocuda her harekete diz çekerek başlar.Avantajı:.
a)Hareketini rakipten gizler
b)Oluşan biyomekanik güçle vücudun dönmesi son derece hızlanır.

Biyomekanik açıdan diğer önemli şey taekwondoda hareketlerin ardı ardına gelmesidir.Hareketlerin süratlenmesi için  bazı vücut parçaları birbiri ile uyumludur.Hızla yapılan hareketler(Vurmak,atmak,tekmelemek) Uzaktan yakına doğru hareketle olur.
Vücudun en yakın kısmı baldır ise en uzak kısmı ayaktır.Bu yolla koordine edilirse yüksek bir velosite elde edilir. Sonuçta da tekmenin gücü çok yüksek olur.
Dövüş sanatları içinde  kendini savunma yeteneği en önemli bir kural olarak karşımıza çıkar.Kişinin kendini savunabilme yetenekleri ne sahip olması gün gelir onu ölümden  alıkoyarak hayata geri döndürebilir.
nefsi savunma (self defans) tekniklerinin birçok farklı mantıksal formları vardır.Bu her Uzakdoğu sporunda değişik şekillerde ortaya çıkar.Uzun pratik çalışmalar sonucu kazanılan bu yetenekler zaman gelir bir gece yarısı yalnız başınıza yürürken canınıza ve malınıza kasteden insanlar tarafından çevrildiğinde ön plana çıkar ve sizi belki de ölmekten kurtarırlar.
self defans tekniklerinin. bloklardan başlayıp ,basit vuruş tekniklerinden ve bir anda rakibi şoka kadar götüren kompleks vuruşlara kadar çok çeşitli formları vardır.Dojang (salon) güvenliği içinde bir çok savunma tekniği çok kapsamlı bir şekilde defalarca tekrar tekrar  öğrencilere aktarılır.Tek ve çift kolla saldırılar,arkadan sarılmalar,bıçaklı saldırılar,tekmelere karşı sürekli olarak savunma pratikleri öğretilir.Bunlar yapılırken öğrenciye zarar gelmemesi için tüm güvenlik tedbirleri alınır.
   Bu savunma teknikleri öğretilirken, tekniklerin özelliğini ortaya çıkaran mekanik kurallar ortaya
biomek3.jpg (4496 bytes)önemle konmalıdır.Çünkü gerçek hayatta kişiye yapılan saldırılar ,,salondaki gibi sistematik,kurallı ve önceden belli olan şekilde değildir.Bu nedenle salonda devamlı savunma antrenmanı yapan bir kişi serbest hayatta kendine yapılan saldırıda ,öğrendiklerini gerçek bir saldırıya karşı koymak için pratiğe geçirmeye fırsat dahi bulamayabilir.İşte burada mekanik bilginin ve vücut mekaniğinin iyi bilinmesinin önemi çok iyi ortaya çıkar.Yani vücut hareketlerinizi mekaniğin belli başlı kurallarına göre çalıştırırsanız gücünü,süratini 2-3 katına çıkarırsınız ki belirgin ve kural olmayan her saldırıya karşı refleks olarak vücudunuzu kendi kendini savunur hale getirirsiniz.
Kol mekanik bilgisi için bir örnek verelim:
Kol başlıca 2 ana bölüme sahiptir.Üst kol ve alt kol
bu iki parçada 3 tane eklem yapılanması vardır:
1-Omuz eklemi (üst kolun omuza bağlandığı nokta)
2-Dirsek eklemi(üst ve alt kolun buluşma noktası)
3-Bilek eklemi(alt kolun ele bağlandığı eklem)
İnsan dirseği çok kompleks bir eklem olup ,son derece karışık hareketleri yapmaya müsait olan insan için en vazgeçilmez eklemlerden biridir.Bu eklem ayrıca beli bir noktada kaldıraç gibi çalışarak kola kapanma ve açılma(flexsion ve extension) hareketleri yaptırır.Bu nedenle bu eklem ile yapılacak olan hareketin netliğinin mekanikteki kaldıraç prensiplerine göre olacağı apaçık ortaya çıkar. Kişi bu eklemin açılma ve kapanma özelliğinden faydalanarak 2 ana biçimde kullanır.
Kol açılmış haldeyken  kapanma hareketi yapılırken ekleme içe doğru çarpma hareketi yaptırılır.Yani yumruk sıkılacaksa kol kapanacağı en son noktaya kadar kapanırken bu çok ani bir çarpma hareketiyle olur.Bu şekilde yapmanın çok yararları vardır.Kol bu şekilde kapatılırsa çok ani bir şekilde de açılma hareketi yapacaktır.Açılma ve kapanma periyodundaki bu bu sürat atakların vücudun kapalı bölümüne gelmesi sağlanırken koldaki güç en yüksek seviyeye çıkarılacak ,gücü arttırırken koldaki gerilimde aynı oranda azaltılmış olacaktır.Kol kasları çok az yorulurken azami güç sağlanmış olacaktır.
İkinci seçenek olarak.Kol içerden dışarı açılma hareketi yapar.Bu gene çok ani ve ekleme çarpma gücü verecek şekilde yapılır.Bu şekilde kolun açılacağı tabi limitin en yüksek noktasına kol kasları fazla gerilmeden ve zorlanmadan  ulaşılmış olunur.Böyle bir hareket,açılma esnasında dokuların incinme ve yaralanmasını önler.kemiklerin kasların tendon ve ligamentlerin yaralanma riski en aza indirilir.
Dirsek ekleminin bir kaldıraç gibi limitlerinin üzerinde çalıştırılması savunmada ve saldırmada kişiye çok avantaj sağlarken,gücü yükseltip yaralanma riskini de en aza indirmesi açısından çok önemlidir.
Dışarı doğru blok yaparken,vücut ağırlığının da ileri verilmesi kola kazanabileceği azami gücü kazandırır.Kolu kaldıraç prensiplerine göre kullanabilirsek.Vücudun gücünü omzumuz üzerinden kola aktarabilirsek kolun gücünü 2-3 katına çıkarmış oluruz,Kol son derece karmaşık blokları yaparken bile gücünden bir şey kaybetmemiş olur.
Unutmayın kolu devamlı sıkı bir şekilde blok vaziyetinde tutmak ve savunma yapmak marifet değildir.Bu şekilde kol sadece kendi gücünü kullanır ve kasların devamlı kasılması bir süre sonra yorgunluğu beraberinde getirir.
Blok bir anda dirseğimizi kaldıracın eksen noktası olarak ele alınarak ve bu yolla vücudun ağırlığını direkt ön kola aktarmak sureti ile yapılırsa güçlü ve etkili olarak yapılabilir.Yine dirsek eksen noktası olarak alındığında kolun açılma ve kapanmasında en son tabi sınırlarını zorlamaz isek blok yine etkisizdir.ve bloktan diğer bir komplike harekete geçmekte o denli zorlaşır.