Taekwondo
ve Biomekanik Taekwondo sanatlarını içeren
temel teknikler,yumruk ,tekme ve bloklardan meydana gelirler.Bu tekniklerden her birinde
başarılı olmak (Müsabakada,antrenmanda veya nefsi müdafaada) birçok faktörlere
bağlıdır.
Bu faktörlerden biri de biyomekaniktir.Biomekanik ,mekanik temellerin
biyolojik sisteme uygulanmasına denilir.Biyomekanik faktörün taekwondoda kullanılması
tekniğin özel bir şekilde uygulanmasının sağlanması amacına yöneliktir.Biyomekanik
performansın mekanik yönünün anlaşılması ve mekaniğin öneminin
anlaşılması tekniklerimizi geliştirmemizi sağlar.
Örnek olarak tekme atmayı ele alalım;
Bacağımız her ne kadar
vücudumuzun en
büyük parçası ise de,taekwondocunun bu silahı süratle karşısındaki kişinin
farkına varmadan ve bloke etmeden tekmeyi atması çok önemlidir.Bu tekniğin
sağlanmasında,tekmeyi atacak dizin hızla yukarı kaldırılması biyomekanikte
döndürme olayını zaman olarak kısaltma anlamına gelir.Tekme atılırken döndürme genelde kalça
ile yapılır ve dizin süratle yukarı kaldırılması bu döndürme olayını
süratlendirmesinden dolayı meydana gelir.Dolayısı ile buna bağlı olarak yani dizin
yukarı çekilmesi birçok değişik tekmeler atma fırsatını yaratır.Aynı mekanik yol
ile öne,yana veya döner olarak tekme çok rahat yapılır.
Buna örnek olarak;Beysbol topunu fırlatan kişi her zaman değişik yönde toplar
atar,ancak bu esnada birbirine çok benzeyen vücut hareketleri yapar.Bunu
karşısındaki
kişinin topu nasıl atacağını anlamaması için yapar.
Taekwondocuda her harekete
diz çekerek başlar.Avantajı:.
a)Hareketini rakipten gizler
b)Oluşan biyomekanik güçle vücudun dönmesi son derece hızlanır.
Biyomekanik açıdan diğer önemli şey taekwondoda hareketlerin
ardı ardına gelmesidir.Hareketlerin süratlenmesi için bazı vücut parçaları
birbiri ile uyumludur.Hızla yapılan hareketler(Vurmak,atmak,tekmelemek) Uzaktan yakına
doğru hareketle olur.
Vücudun en yakın kısmı baldır ise en uzak kısmı ayaktır.Bu yolla koordine edilirse
yüksek bir velosite elde edilir. Sonuçta da tekmenin gücü çok yüksek olur.
Dövüş sanatları içinde kendini
savunma yeteneği en önemli bir kural olarak karşımıza çıkar.Kişinin kendini
savunabilme yetenekleri ne sahip olması gün gelir onu ölümden alıkoyarak hayata
geri döndürebilir.
nefsi savunma (self defans) tekniklerinin birçok farklı mantıksal formları vardır.Bu
her Uzakdoğu sporunda değişik şekillerde ortaya çıkar.Uzun pratik çalışmalar
sonucu kazanılan bu yetenekler zaman gelir bir gece yarısı yalnız başınıza
yürürken canınıza ve malınıza kasteden insanlar tarafından çevrildiğinde ön
plana çıkar ve sizi belki de ölmekten kurtarırlar.
self defans tekniklerinin. bloklardan başlayıp ,basit vuruş tekniklerinden
ve bir
anda rakibi şoka kadar götüren kompleks vuruşlara kadar çok çeşitli formları
vardır.Dojang (salon) güvenliği içinde bir çok savunma tekniği çok kapsamlı bir
şekilde defalarca tekrar tekrar öğrencilere aktarılır.Tek ve çift kolla
saldırılar,arkadan sarılmalar,bıçaklı saldırılar,tekmelere karşı sürekli olarak
savunma pratikleri öğretilir.Bunlar yapılırken öğrenciye zarar gelmemesi için tüm
güvenlik tedbirleri alınır.
Bu savunma teknikleri öğretilirken, tekniklerin özelliğini ortaya
çıkaran mekanik kurallar ortaya
önemle konmalıdır.Çünkü gerçek hayatta kişiye
yapılan saldırılar ,,salondaki gibi sistematik,kurallı ve önceden belli olan şekilde
değildir.Bu nedenle salonda devamlı savunma antrenmanı yapan bir kişi serbest hayatta
kendine yapılan saldırıda ,öğrendiklerini gerçek bir saldırıya karşı koymak
için pratiğe geçirmeye fırsat dahi bulamayabilir.İşte burada mekanik bilginin ve
vücut mekaniğinin iyi bilinmesinin önemi çok iyi ortaya çıkar.Yani vücut
hareketlerinizi mekaniğin belli başlı kurallarına göre çalıştırırsanız
gücünü,süratini 2-3 katına çıkarırsınız ki belirgin ve kural olmayan her
saldırıya karşı refleks olarak vücudunuzu kendi kendini savunur hale getirirsiniz.
Kol mekanik bilgisi için bir örnek verelim:
Kol başlıca 2 ana bölüme sahiptir.Üst kol ve alt kol
bu iki parçada 3 tane eklem yapılanması vardır:
1-Omuz eklemi (üst kolun omuza bağlandığı nokta)
2-Dirsek eklemi(üst ve alt kolun buluşma noktası)
3-Bilek eklemi(alt kolun ele bağlandığı eklem)
İnsan dirseği çok kompleks bir eklem olup
,son derece karışık hareketleri yapmaya müsait olan insan için en vazgeçilmez
eklemlerden biridir.Bu eklem ayrıca beli bir noktada kaldıraç gibi çalışarak kola
kapanma ve açılma(flexsion ve extension) hareketleri yaptırır.Bu nedenle bu eklem ile
yapılacak olan hareketin netliğinin mekanikteki kaldıraç prensiplerine göre olacağı
apaçık ortaya çıkar. Kişi bu eklemin açılma ve kapanma özelliğinden faydalanarak
2 ana biçimde kullanır.
Kol açılmış haldeyken kapanma
hareketi yapılırken ekleme içe doğru çarpma hareketi yaptırılır.Yani yumruk
sıkılacaksa kol kapanacağı en son noktaya kadar kapanırken bu çok ani bir çarpma
hareketiyle olur.Bu şekilde yapmanın çok yararları vardır.Kol bu şekilde kapatılırsa
çok ani bir şekilde de açılma hareketi yapacaktır.Açılma ve kapanma periyodundaki bu
bu sürat atakların vücudun kapalı bölümüne gelmesi sağlanırken koldaki güç en
yüksek seviyeye çıkarılacak ,gücü arttırırken koldaki gerilimde aynı oranda
azaltılmış olacaktır.Kol kasları çok az yorulurken azami güç sağlanmış
olacaktır.
İkinci seçenek olarak.Kol içerden dışarı açılma hareketi yapar.Bu gene çok ani ve
ekleme çarpma gücü verecek şekilde yapılır.Bu şekilde kolun açılacağı tabi
limitin en yüksek noktasına kol kasları fazla gerilmeden ve zorlanmadan
ulaşılmış olunur.Böyle bir hareket,açılma esnasında dokuların incinme ve
yaralanmasını önler.kemiklerin kasların tendon ve ligamentlerin yaralanma riski en aza
indirilir.
Dirsek ekleminin bir kaldıraç gibi limitlerinin üzerinde çalıştırılması savunmada
ve saldırmada kişiye çok avantaj sağlarken,gücü yükseltip yaralanma riskini de en
aza indirmesi açısından çok önemlidir.
Dışarı doğru blok yaparken,vücut ağırlığının da ileri verilmesi kola
kazanabileceği azami gücü kazandırır.Kolu kaldıraç prensiplerine göre
kullanabilirsek.Vücudun gücünü omzumuz üzerinden kola aktarabilirsek kolun gücünü
2-3 katına çıkarmış oluruz,Kol son derece karmaşık blokları yaparken bile
gücünden bir şey kaybetmemiş olur.
Unutmayın kolu devamlı sıkı bir şekilde blok vaziyetinde tutmak ve savunma yapmak
marifet değildir.Bu şekilde kol sadece kendi gücünü kullanır ve kasların devamlı
kasılması bir süre sonra yorgunluğu beraberinde getirir.
Blok bir anda dirseğimizi kaldıracın eksen noktası olarak ele alınarak ve bu yolla
vücudun ağırlığını direkt ön kola aktarmak sureti ile yapılırsa güçlü ve
etkili olarak yapılabilir.Yine dirsek eksen noktası olarak alındığında kolun
açılma ve kapanmasında en son tabi sınırlarını zorlamaz isek blok yine etkisizdir.ve
bloktan diğer bir komplike harekete geçmekte o denli zorlaşır. |