Taekwondoda
Hız gelişmesi Sang H. Kim'in makalesi olup Taekwondo
Times ve Turtle Presste yayınlanmıştır.
Hız gelişiminden önce yapılması gereken ana faktörler vardır.Bunlar:
1-Temel kondisyon
2-Patlayıcı güç gelişimi
3-Teknik netliği
4-Tekniğin yüklenmesi
5-Komple hız çalışması
Temel kondisyon çalışması esneklik güç ve
çeviklik üzerine kuruludur ve hız çalışması için önceden gerekli olan bir
antrenmandır.Temel kondisyon demek bir kişinin vücudunun spor yapma
seviyesine ulaşabilmesi demektir.Ancak bundan sonra bir kişi daha ağır ve
kompleks antrenmanlara ve güç çalışmasına girebilir.
Patlayıcı güç çalışması için eksersiz biçimlerini bilahare izah edeceğiz.
Konumuz hız gelişimi olduğundan burada izah etmiyoruz.
Ancak Hız gelişimi çalışması için bu saydığımız için ön koşullar şarttır.
Yani kaslar gelişmeli, çalışmaya başlamalı,teknik öğrenilmeli, her teknik
gereksiz hareketlerden arındırılarak mükemmel yapılmalı ve vücudun
biomekanik verimliliği en üst seviyeye çıkarılmalıdır.Ancak bundan sonra hız
çalışması verimli ve etkin bir şekilde yapılabilir.
Kısaca bir tekniği iyi yapamıyorsanız onu asla hızlı atamazsınız.Yine güçlü
kas yapınız yoksa yine aynı şekilde asla hızlı tekmeniz olmaz. Güç ve teknik
yapınız tamam ise o zaman her harekete hız katabilir ve daha hızlı olma
çalışması yapabilirsiniz.
Teknik yüklenmesi yavaş yavaş
yapılmalı ve vücut reaksiyonunun gelişimi gözlenmelidir.Eğer hızlı
yapabiliyorsanız harekete hız katabilirsiniz.Hareketlerinizi günden güne
daha net yapmaya çalışınız.Er geç finale ulaşırsınız.Tekniğiniz netleşince
otomatik olarak son derece hızlandığını fark edeceksiniz.Hareketi tam
kaptıktan sonra artık düzgün yapmaya çalışmaktan ziyade daha hızlı atmaya
çalışın.
Hız çalışmasının özellikleri:
Mükemmel hız gelişimi defalarca tekrar edilerek ve sürekli kendinizi analiz
etmek sureti ile geliştirilir.Hızınız konusundaki eğitmeninizin
eleştirilerini dikkate alın."hız" Kavramı takwondoda izafidir.Tam ortaya
konmaz.Önemli olan rakipten hızlı olmaktır.Yani kendinizi ne kadar hızlı
hissederseniz his edin.Rakip sizden daha hızlı ise bu yavaş olduğunuz
anlamına gelir.Bir rakibe hızlı diğerine ise yavaş ve hantal bir sporcu
olarak gelebilirsiniz.HIZ müsabaka stratejisi için gerekli bir durumdur.Bu
nedenle de en iyi tahlilli müsabaka esnasında yapılır.Sık müsabaka yaparak
kendinizi kameraya çekerek gözlemleyin.Bu konudaki eleştirileri gidermeye ve
daha iyi olmaya çalışın. Sık müsabaka antrenmanı sise atağın gerçekleşmeden
önceki konumunu keşfetmenize ve önceden tedbir almanızı sağlar.Müsabaka
antrenmanı her an için uyanık ve dikkatli olmanızı gerektirir.Bu nedenle
rakibin tekniğini önceden fark ederek kontra yapmanız imkanı doğar.Hız da
budur.Yani rakipten önce vurabilmektir.Bu alışkanlık size güncel hayatta da
yardımcı olur.Tehlikeleri önceden sezmek ve tedbir alma melekeleriniz
gelişir.
"Uyanık ve tetik " olmak hız faktörünün en önemli anahtarıdır.
Reaksiyon hızı 2 türlü yaklaşım tarzı ile geliştirilir:
Birincisi sizin bir anda karşınıza çıkabilecek olumsuzu durumların farkında
olmanızdır.Her türlüatağaönceden kontra karşılığınız hazır olmalı ve ne tür
bir atak geleceğini bilmenizdir.Müsabaka esnasında rakibinizin yapacağı
birkaç hareketten biridir.Taekwondo kurallı bir müsabaka şekli olduğundan
teknikler ve yapılacak hareketler sınırlıdır.Bu tekniklerden birini
kullanacaktır.Bu birkaç tekniğin hangisinin yapılacağını tahmin etmeniz
gereklidir.Bunu da yapamaz iseniz zaten taekwondoyu kavramamışsınız
demektir.Rakibin yapacağı hangi tekniğin sizin için bir avantaj hangisinin
dezavantaj olduğunu bilmeli rakibi avantajınız olan tekniği yapmasına
yönlendirmelisiniz.
Self defans durumunda, her halde ne durumla
karşılaşacağınızı bilmeniz gerekir.Size saldırılacak ve bir kötülük
yapılacaktır. Her halde size şarkı okumasını yada şiir resitali vermesini
beklemiyorsunuz.Size bir demet kırmızı karanfil değil bıçak yada tabanca
çekecektir.Seçiminizi daha saldırgan hareketini yapmadan yapmalı ve önce siz
saldırmalısınız.Dediğimiz gibi hız deyince aklınıza 500 km/saatlik sürat
gelmesin.Taekwondoda hız, müsabakada rakipten veya sokak saldırısında
saldırgandan önce davranabilmektir.
İkinci olarak daha önceki benzer durumlardan gerekli tecrübeleri
edinmişinizdir.Daha önceleri müsabakalarda yüzlerce kez ön tekme atmışsanız
müsabakada bu tekmeniz refleks olarak öne çıkar.Ancak müsabaka deneyiminiz
zayıf ise tekmeleriniz refleks değil rakibe cevap olarak ortaya çıkar.Yani o
tekmeyi atar ve siz cevap verirsiniz.Asla onun tekmesini yarıya bölerek
ondan önce tekme atamazsınız.
Self defans teknikleri de öyle.Bu teknikleri gerçek pozisyonunda
arkadaşınızla yüzlerce kez prova yapmak, torbanın başına geçip vurup
durmaktan çok daha iyidir.Gerçeğe uygun antrenmanlar her zaman için daha
yararlıdır.
İleri tekniklerde hız çalışması ,her zaman için antrenmanın büyük bir
bölümünü almalıdır.Tüm dövüş sanatları özel hız çalışımı üzerine
durmuşlardır.Her harekete hazır pozisyonunda ve son derece rahat( gevşek)
başlanmalıdır.Yumruk atılacaksa kollar gard pozisyonunda ve vücut çok rahat
, yine tekme atılacaksa yük destek ayağa verilerek tekme atacak ayak son
derece gevşek konumda olmalıdır.
Yeni bir teknik öğrendiğinizde tekniği yavaş yavaş yapınız.Öncelikle doğru
atmaya ve bu hareket esnasında kaslarınızı en verimli şekilde çalışmaya
alıştırınız. Tekniği tam kurallarına uygun atmaya başladığınızda hızlı
atmaya çalışın.Hızlı atarken asla yavaşlattığınız zamanki hareket tarzınızı
kaybetmeyin.Yani hızlı atacağım derken tekniğinizi bozmayın.Hareketin tüm
kurallarını yerine getirmeye çalışarak hızlı tekme atın.Tekme atarken
kollarınıza başınıza, sahip olamazsanız hızlı olamazsınız.Her uzvunuz
tekniğe göre olması gereken konumda olmalıdır.
Eğer yumruğu kollarınızla, tekmeyi sadece bacaklarınızla atarsanız asla
hızlı olamazsınız.Yumruk ve tekmenin çıkış noktası kalça ve onun rotasyon
hareketi olmalıdır.Ancak bu şekilde hem güçlü ve hem de hızlı tekmeye
kavuşursunuz.
Tekme anında vücudunuzu bir yöne yatırır veya spin atarsanız bırakın hızlı
atmayı tekmeyi de atamazsınız.
Tekme atarken gergin kaslar harekete isteğinize çok zor cevap verirler.Bu
nedenle hız oluşturmak için son derece rahat ve gevşek olmak lazımdır.Sadece
vuruş anında kasla
kasılarak güç oluşturulmalıdır.
Hızlı tekmeden sonra en önemli olanı aynı hızla tekmeye başlanan pozisyona
dönebilmektir.Bu şekilde ikinci bir tekniğe veya savunmaya daha rahat
geçilir.Eğer tekniği attıktan sonra hızınızı toparlayamıyor ve ilk pozisyonu
alamıyorsanız bu sizin için en büyük handikap olur.Sık boşa düşer , açık
verir ve çok net tekmeler yersiniz.Aşırı hızla rakibe veya yere çarpmanız
ciddi sakatlanmalara neden olur.Bu nedenle oluşturulan hızı geri çekmek çok
önemli ve sürekli antrenman gerektirir.
Komple bir teknik şudur: başlar, uygulanır , çarpar ve geri alınır.H4er
bölüm doğru ve tam yapılmalıdır.Ancak bu şekilde gerçek bir hız meydana
getirilebilir.
UYARILAR:
Zayıf ve güçsüz kaslarla hız yapılmaz.Bu nedenle öncelikle güç ve kondisyon
çalışmalarına önem verin
Hız çalışması için kompleks teknikler uygulamayın
Hareketi yavaştan başlayarak önce doğru daha sonra hızlı yapmaya başlayın.
Asla kaslarınızı ve kendinizi kasmayın
Hızını kesmeyi ve başlangıç pozisyonuna dönmeyi iyi öğrenin
|