Taekwondoda
Hızlı tekme atmak
-Mr. Seok's training know-how
Make up of Kicks
Seok
Boo KilÇoğu taekwondo antrenörü tekmelerin
nasıl daha hızlı olacağını merak ederler ve daha hızlı tekme atabilmenin
sürekli yollarını araştırırlar.Çünkü taekwondoda tekmedeki en önemli
faktör hızdır.Bu konu sitemizde değişik makalelerde işlendi.Yinede
hatırlatalım.Kuvvet kütle ve hızın çarpımı ile doğru orantılıdır.Hız ne
kadar fazla olursa hedefe çarpan kuvvette o denli fazla olur.Tabi
ki öncelikle tekmenin nasıl yapılacağı üzerinde durmak lazımdır.Tekmeler
sadece dizin yukarı kaldırılması hadisesi değildir.Aslında tekme sizin
düşüncelerinizde başlar.
Siz önce hedefi görür ve tekme atmayı
düşünürsünüz.Yani önce tekmeyi zihninize şekillendirir sonra atarsınız.Tüm
bu prosedürler çok hızlı yapılmalıdır ki tekmenizde o denli hızlı olsun.
Tekme atmaya karar vermeniz ile tekme atışınız
arasındaki zamana reaksiyon zamanı denir.Hareket zamanı ise tekme icra etme
süresidir.
Tekme nasıl hızlı olabilir?
Tekme iki bölüme ayrılabilir.Ön hareket zamanı ve hareket zamanıdır.Ön
hareket zamanı rakipten bir sinyal alıp tekme atmaya karar verdiğiniz
andır.Burada ne tür bir tekme atacağınız şekillenir.Hızlı bir tekme için bu
sürenin çok kısa tutulması ve kararın en doğru olması gerekir.Tekme atıp
atmama kararsızlığı veya tekme şeklindeki değişiklik atılan tekniği tamamen
bozar.
Normal bir taekwondocunun reaksiyon zamanı 0,48 saniyedir.Yani 0,48
saniye içinde hangi tekmeyi tekme atacağınıza karar vermeli ve
atmalısınız.Bu tüm tekme süresinin % 63 üne tekabül eder.
Reaksiyon zamanı ,yani karar verme ve uygulamaya başlama zamanı hareket
zamanından uzun olmamalıdır.Düşünme ve karar verme için biyolojik
sınır açısından 0,48 saniye süresi uzun bir zamandır.
Reaksiyon zamanı , tekme süresinden ne kadar kısa tutulursa tekmede o
denli hızlı olur.
Reaksiyon zamanının kısa tutulmasındaki en önemli faktör
konsantrasyondur.zihninizin son derece açık olması ve aklınızda hedeften
başka hiçbir düşüncenin yer etmemesi lazımdır.Yenmek,yenilmek seyirci hakem
vs faktörleri aklınızdan silmezseniz net bir karar vermeye de sahip
olamazsınız.Pratik olarak müsabakalarda müşahede edersiniz ki. Bir sporcu
bazen gereksiz yere rakibinin bir aldatmacası olmadan dahi kendi
etrafında boşa döner.Bu onun reaksiyon zamanındaki hatasındandır.Yani duit
chagi veya burgu palding atmaya karar vermiştir.Ancak karar ve uygulamaya
başlama anındaki azami limit 0,48 saniyeden aşağı değil 2sn civarındadır.
Atmaya başladığında ise rakip geçen 1,5 saniyelik sürede konumunu
değiştirmiştir.Bu nedenle hareketi otomatikman boşa düşer.Bunun farkına
vardığında da hareketi yarım keser ve daha fazla risk almış olur.
O günkü enerji seviyeniz ve performansınız ne kadar yüksek ise reaksiyon
zamanınızı denli aşağıya çekebilirsiniz. Müsabaka gününe kadar olan
beslenmeniz,moral faktörleriniz ve çevresel koşullar bunu
etkiler.Müsabakasına 4-5 kilo vererek çıkmış bir sporcuda reaksiyon zamanı
diye bir faktör bekleyemezsiniz. Kesinlikle karar verme yeteneği
düşer.Hareketleri olduğundan daha yavaş geç ve hatalı yapar ki bu aslında
enerji noksanlığının düşünce ve zihin fonksiyonlarını azalttığından
olmuştur.
Uyarıcı veya reaksiyon sayısını azaltmanız
lazımdır.Reaksiyon zamanı kontratak yapmak için rakibin kullandığı teknik
sayısı ile de ilgilidir.Rakibin farklı teknik ve duruşları sizin
zorlanmanıza neden olur.Ancak rakip tek bir teknik üzerine oyununu kuruyorsa
bu size bir avantaj olur.Yapacağı tekniği önceden tahmin edebilir ve
reaksiyon zamanınızı en aza indirebilirsiniz.Bu nedenle rakip farklı
kombinasyonlar deniyorsa kendinizi en sık kullandığı tekniklere konsantre
ederek kontra atağınızı onların üzerine oturtunuz.
Rakibin atağını önceden tahmin etmek yine reaksiyon
zamanınızı kısaltır.Bu nedenle rakibi daha öncesinden tanımanız gerekir.Bu
nedenle rakibi istediğiniz ve işinize gelen tekniği yapmaya
yönlendirebilirsiniz.Buda sizin hazırlıklı olmanıza ve plan safhanızın en
aza inmesini sağlayacaktır.
PRATİK:
Eğer bol pratik yaparsanız her türlü zorluğun üstesinden
gelebilirsiniz.Reaksiyon zamanını azaltan en önemli çalışma bol pratik
yapmadır.Özel tekniklerinizi çalışa çalışa bir alışkanlık haline
getirmelisiniz.Kaslarınız ,kollarınız ayaklarınız ,bacaklarınız ve
eklemleriniz bir uyum halinde çalışmaya başlar. Buda hızı artırmada diğer
bir faktördür.Reaksiyon zamanı çalışması için basit pratik çalışma şudur.
Ayakta sabit durunuz ,el çırpma komutunu duyar duymaz koşunuz veya
tekme atınız.Yani sabit duran vücudunuzu bir komut ile en kısa sürede
harekete geçiriniz.Koşarken yine antrenörünüzün bir el işareti ile veya
sesli komutu ile ters istikamete koşunuz.
Yine antrenörünüz belli el
işaretlerini tekniklerin komutu haline getirsin .Misal bir el şaklatma düz
tekme, parmak şaklatması duit chagi ,kısa düdük komutu neoryo cahagi
veya uzun düdük komutu ballyo tollyo vs olsun.Her antrenmanda ses
komutlarını değiştirin.Böylece ses komutu gelince toplu olarak o sesin
emrettiği tekniği yapın.Bunu toplu olarak yapın ve yanılan kenara çekilsin
ve çalışma bir yarışma haline gelsin.Bu sizin düşünme ve yerine getirme
alışkanlığınızı arttıracak ve algılama mesafesini (reaksiyon zamanı) en aza
indirecektir.
Yine partnerinizle müsabaka antrenmanı yapınız ,partneriniz size
tekniği tam yapmasın, yapar gibi davransın.Siz yüksek sesle hangi tekniği
yapmak istediğini söyleyin.Böylece partnerinizin yapar gibi davrandığı
teknikleri bilmeye çalışın.
Bu çalışmalar çok iyi reaksiyon zamanı
çalışma yöntemleridir.Unutmayın ben hızlı tekme atmak istiyorum diyorsanız
reaksiyon zamanını düşürmelisiniz.İnsan vücudu sinir sistemi ile kontrol
edilir ve hareketlendirilir.Sinir sistemini yönlendiren şeyse sizin
düşüncenizdir.Bu nedenle hız önce insanın düşüncesindedir.Düşüncenizde hız
yoksa , pratiğinizde de yoktur.
Profesyonel sporcular bu reaksiyon zamanını 0,19 sn. ye kadar
indirebilirler.Yani tekmeye karar vermeleri ile uygulamaya başlamaları
arasındaki zaman 0,19 sn. kadardır.Buda onların duruşlarının
mükemmelliğinden ve her an için teknik atmaya hazır olmalarından gelir.
Hareket zamanını yani tekmenin düşünme ile vuruşun olduğu ana kadar geçen
zamanı düşürmenin yolu ise bol tekme pratiği yapmaktır.İnsanlar her zaman
için sizi tekme atarken veya uçarken görmelidirler.Her iki ayağın pratik
çalışma miktarı aynı olmalıdır.Müsabakada ters gard diye bir konu söz konusu
olmamalıdır.Eğer tek taraflı pratik yaparsanız Ters gardla dövüşmek zorunda
kalırsanız hareket zamanınızın ne kadar kötü olacağını tahmin edebilirsiniz.
Diğer yandan vücut ağırlık
merkeziniz ne kadar yere yakın olursa hareket zamanınız o kadar düşük
olur ki buda hızlı tekme demektir.Vücut hareket merkezine kadar yere yakın
olursa ,kendinizi o kadar dengeli tutar ve iyi şekilde ileriye
fırlatabilirsiniz.Bunu 100 metre koşucularının fırlamak için kendilerini
yere indirmeleri ve rampaya konumlanmaları gibi düşünün.. Bu konu sitemizde
teferruatlı olarak işlenmiştir.(
TIKLAYINIZ)
Duruşunuzda dizleriniz hafifçe
bükülü olacak ve ön ayak ile arka destek ayak arasındaki açıyı iyi
ayarlamanız gerekir.Bu duruşunuz hareket zamanı için size 0,07 sn.lik kazanç
sağlar.
Kuvvetli uyluk kaslarına sahip olmalısınız.Çünkü bu kaslar sizin ayağınızı
yukarı kaldırıp vuruş yaptıracaktır.Çabuk yorulurlarsa maçın ilerleyen
bölümlerinde vuruş hızınız düşer.Ancak sık kas çalışması yapar ve kuvvetli
kaslara sahip olursanız müsabaka sonlarında bile aynı performansı
sürdürürsünüz.
|